َ «فیدوس»؛ روایتی از آخرین بازمانده شرکت نفت است

خبرگزاری میزان - سارا عابدی مستندساز و کارگردان مستند «فیدوس» درباره این اثر و در گفت‌وگو با میزان اظهار کرد: مستند «فیدوس» روایت آخرین بازمانده شرکت نفت ایران و انگلیس و درواقع پرتره‌ای از این شخصیت است. در این مستند نگاهی تاریخی از سرگذشت نفت در ایران داشتم و این نگاه تاریخی به صورت گذری از زبان سوژه گفته می‌شود. «فیدوس» روایت شیرین و جذاب از زبان آخرین بازمانده شرکت نفت ایران و انگلستان است. 

وی درباره نام این مستند گفت: اسم «فیدوس» هم به معنای بوق پالایشگاه است. این صدا و بوق به نوعی کارکرد ساعت را داشته است به این معنا که در ابتدا با شنیدن صدای آن به سمت پالایشگاه رفته و مشغول به کار می‌شدند و بعد از ساعت‌ها با شنیدن صدای آن دست از کار کشیده و خارج می‌شدند. باتوجه به پژوهش‌ها و برداشت من، در زمان برده داری در جنوب آفریقا یک بوق ناقوس مانند نواخته می‌شده و زمانی که می‌خواستند برده‌ها را به کار فرا بخوانند و یا غذا بخورند آن را به صدا در می‌آوردند. زمانی که انگلیسی‌ها به ایران می‌آیند این بوق را با خود می‌آورند و برداشت من این است که وقتی این بوق نواخته می‌شده به این معنا بوده است که باید سریع به کار بروند و با شنیدن دوباره آن یعنی کار به اتمام رسیده است. 

عابدی درباره پروسه تولید این اثر بیان کرد: مهندس حسن کتیبه که سوژه این مستند هستند را در یک مهمانی خصوصی دیدم و متوجه شدم که در منزل خود کلاس‌های رایگان مکالمه زبان انگلیسی دارند و گفتند هرکسی تمایل دارد می‌تواند در این کلاس‌ها حضور پیدا کند. من هم از جمله کسانی بودم که مشتاقانه در این جلسات حضور پیدا کردم و زمانی که به سوژه نزدیک شدم در همان ابتدا متوجه یک منش خاص از مهندس کتیبه شدم. نگاه او نسبت به زندگی بسیار متفاوت بود. من وقتی با مهندس کتیبه آشنا شدم او ۹۲ سال سن داشت و تاکنون هیچ فردی را ندیدم که در این سن و سال چنین سبک زندگی کاملا متفاوتی داشته باشد. 

وی ادامه داد: تواضع و نوع نگاه حسن کتیبه باعث شده بود که اصلا متوجه شغلشان نشده بودم و تازه بعد از مدتی متوجه شغلشان شدم و تصمیم گرفتم به خصوص برای نسل جوانی که سرگشته است و تغذیه محتوایی مناسبی هم ندارد، با ساخت مستندی نشان بدهم که چه کسانی حضور داشته و چه کارهایی انجام شده است. باید تمام جوان ترها این فیلم را ببینند. در مسیر تولید فیلم و برای بردن این پیشکسوت به آبادان با مشکلات بسیاری مواجه شدم. ولی زمانی که وارد آبادان شدیم با استقبال بسیار خوب علاقه مندان مهندس کتیبه مواجه شدیم که بسیار قابل توجه بود. 

کارگردان مستند «فیدوس» در بخش دیگری از صحبت‌های خود مطرح کرد: این مستند را در دانشگاه کلن آلمان همراه با جلسه نقد و بررسی به نمایش گذاشتیم و واکنش‌های بسیار خوبی گرفتیم. در خانه هنرمندان و مکان‌های مختلف نیز برای نسل‌های مختلفی این مستند را به نمایش گذاشتیم و بازخوردهای بسیار خوبی گرفتیم. زمانی که پروانه نمایش این فیلم را می‌گرفتم به من گفتند این فیلم خیلی خوب است و بسیار حیف است که افراد کمی آن را ببینند، حتما به مرکز گسترش بروید تا با کمک آنجا بهتر و بیشتر دیده شود. 

عابدی درباره برخی از کارهایی که تاکنون انجام داده است، مطرح کرد: مدت‌ها در حوزه تئاتر فعالیت کردم و اولین مستندی که تولید کردم درباره یک گورستان تاریخی بود که هنوز هیچ جایی به نمایش گذاشته نشد. فیلم‌های کوتاهی ساختم و مستند «فیدوس» در بین آثاری که کار کردم، برایم متفاوت است و می‌خواهم برای ثبت تاریخ و دیدن نسل‌های بعدی کمک شود تا این فیلم بیشتر دیده شود. امیدوارم مرکز گسترش کمک کند تا بتوان تاریخ هر حوزه‌ای را به صورت مستند ثبت کنیم تا برای نسل‌های بعد هم بماند و بتوان از آن بهره برد. 

وی درباره مستند تازه خود بیان کرد: مستند تازه‌ام پرتره‌ای درباره جعفر والی پایه گذار و فرد موثر در تاریخ تئاتر ایران است که حدود نود درصد آن تمام شده است. در این مستند نگاهی گذرا به تاریخ تئاتر داشته و با خود جناب والی تاریخ تئاتر را ورق زده ایم. بسیاری از پیشکسوتان در این فیلم حضور پیدا کردند که برخی از این عزیزان دیگر در بین ما نیستند. این فیلم حدود پنج سال به طول انجامید و خوشحالم که بتوانم مربوط به خانواده تئاتر قدمی بردارم. ولی در تولید این اثر هیچ ارگانی به من کمک نکرد و با سرمایه شخصی کار را پیش بردم. 

این مستندساز افزود: همزمان با ساخت مستند جعفر والی کتابی را نوشتم که با نگاهی پژوهشی و تحلیلی به رابطه غلامحسین ساعدی به عنوان نویسنده‌ای که جعفر والی به جامعه تئاتری معرفی کرد با خود آقای والی به عنوان مهم‌ترین کارگردان تئاتر ایران که تمام بازیگرانی که در حال حاضر اسمی دارند، به واسطه آقای والی دیده شدند، می‌پردازد. 

این نقش کلیدی آقای والی بسیار مهم و قابل توجه بود و به همین دلیل کتابی در این رابطه نوشته‌ام که در آن تحلیل روانشناختی و تاریخی داشته ام. امیدوارم انتشاراتی پیدا شود تا با کمک آنجا بتوانم این کتاب را به چاپ برسانم و همزمان با فیلم از هر دو رونمایی شود. مقدمه این کتاب را هم آقای علی نصیریان نوشته اند. 

عابدی درباره لزوم توجه و حمایت مراکز و ارگان‌های مختلف از فیلمسازان گفت: توقع دارم ارگان‌ها و مراکزی مانند مرکز گسترش، خانه سینما، خانه تئاتر، موزه سینما، فارابی، هنروتجربه و… افرادی که علاقه‌مند هستند را پیدا کنند و تا بتوانند سوژه‌های خوب را به ثبت برسانند. خود من چندین ایده و طرح دارم که نگران از دست دادن آن‌ها هستم و تا وقت و زمان است باید به این سوژه‌ها رسید. صندوق هنرمندان، پیشکسوتان و… باید پای کار چنین کارهایی بیایند و همراهی کنند. سینمای مستند مهجور ولی درعین حال بسیار قدرتمند است. 

سارا عابدی در پایان گفت: درباره نمایش و اکران فیلم‌های مستند توقع دارم تمام ارگان‌های مرتبط و مخصوصا جایی مانند هنروتجربه و مرکز گسترش حمایت کنند. در پخش و خرید فیلم از فیلمساز باید قدم‌های جدی‌تری برداشته شود و حمایت‌ها صرفا به افراد خاص نرسد. 

انتهای پیام/