خطرهای دومین دوره ریاست‌جمهوری ترامپ برای حقوق بشر

خبرگزاری میزان – دومین دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ، درپی پیروزی وی در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا از ۶ ژانویه (۱۷ دی) آغاز می‌شود و بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران حوزه‌های مختلف در حال ارائه گزارش‌هایی از رویداد‌ها و روند‌های قابل پیش‌بینی در چهار سال حضور ترامپ در کاخ سفید هستند.

در این میان و با نگاهی به وخامت اوضاع حقوق بشری در سراسر جهان از یک‌سو و درون مرزهای آمریکا ازسوی دیگر، گمانه‌زنی‌ها درباره وضعیت حقوق بشر درون و بیرون از مرز‌های این کشور در دومین دوره ریاست جمهوری ترامپ بالا گرفته است؛ دیده‌بان حقوق بشر به‌تازگی با انتشار گزارشی ضمن ابراز نگرانی خود، اعلام کرد: دومین دوره ریاست جمهوری ترامپ تهدیدی برای حقوق بشر در آمریکا و سراسر جهان است.

آنچه سبب اتخاذ چنین موضعی ازسوی دیده‌بان حقوق بشر شد، سابقه ترامپ در سوءاستفاده از دوره اول ریاست جمهور‌ اش برای نقض گسترده حقوق بشر و استقبالش از رویکرد‌ها و راهبرد‌های ضدحقوق بشری است؛ سابقه‌ای که خود را در کارزار انتخاباتی ترامپ برای انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ از طریق لفاظی‌های جنجال‌برانگیز ازجمله درباره مهاجران نشان داد.

وی در طول رقابت‌های انتخاباتی ۲۰۲۴ وعده‌های حقوق بشری را مطرح کرد که نگرانی‌های گسترده داخلی و خارجی را درپی داشت؛ وی سیاست‌هایی را در این دوره پیشنهاد کرد که به‌صورت کاملا آشکار نهاد‌های حامی و حافظ حقوق بشر را تضعیف می‌کند.

تیرانا حسن، مدیر اجرایی دیده‌بان حقوق بشر گفت: دونالد ترامپ قصد خود را برای نقض حقوق بشری میلیون‌ها نفر در آمریکا پنهان نکرده است؛ نهاد‌های مستقل حقوق بشری باید تمام تلاش خود را انجام دهند تا وی و دولتش را در قبال تخلفات مسئول بدانیم.

سازمان عفو بین‌الملل هم با اشاره به موارد گسترده نقض حقوق بشر در نخستین دوره ریاست جمهوری ترامپ، تاکید کرد برای حمایت از حقوق بشر در آمریکا ازجمله پایان دادن به خشونت مسلحانه و تضمین مراقبت‌های بهداشتی کافی برای همه، احترام به حقوق معترضان و همچنین مهاجران و پناهجویان تلاش می‌کند و گام‌های لازم را برای اطمینان از اینکه دولت آمریکا باعث نقض حقوق بشر یا قوانین بشردوستانه در جهان نمی‌شود، برمی دارد.

نقض گسترده حقوق بشر در دولت اول ترامپ

ترامپ در نخستین دوره ریاست‌جمهوری خود در سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ فهرستی طولانی از موارد نقض حقوق بشر درون مرز‌های آمریکا و فراتر از آن را ارائه کرد.

سیاست‌های ضدمهاجرتی ازجمله تلاش برای اخراج پناهجویان و جداسازی اجباری اعضای خانواده‌ها، بی‌اعتبارسازی نهاد‌های حقوقی و حقوق بشری ازجمله دیوان بین‌المللی دادگستری از طریق تهدید و تحریم، پیشبرد جنگ‌های نژادپرستانه علیه جوامع سیاه‌پوست و دیگر رنگین‌پوستان، محروم کردن خانواده‌های کم‌درآمد از مراقبت‌های بهداشتی، شورش خشونت‌بار در اعتراض به نتیجه انتخابات، خروج از پیمان‌ها و تعهد‌های حقوق بشری، رشد بیگانه‌هراسی و سفیدبرترپنداری، ... فقط بخشی از فهرست بلند و طولانی موارد نقض و نادیده گرفتن حقوق بشر در نخستین دوره ریاست‌جمهوری ترامپ هستند.

پروژه ۲۰۲۵ چیست؟

فهرست موارد نقض حقوق بشر در نخستین دولت ترامپ زمانی نگران‌کننده‌تر می‌شود که به پروژه ۲۰۲۵ به‌عنوان طرح تهیه‌شده ازسوی مشاوران و متحدان سیاسی سابق ترامپ نگریسته شود.

جزئیات این پروژه بر مبنای سیاست‌های توهین‌آمیز و تبعیض نژادی استوار است؛ اگرچه ترامپ ارتباط با پروژه ۲۰۲۵ را رد کرده است، اما نگاهی به اظهارات و مواضع وی منعکس‌کننده مطالب ارائه‌شده در پروژه ۲۰۲۵ است.

تخمین وضعیت حقوق بشر داخلی در آمریکا در دوره ریاست‌جمهوری ترامپ

هنوز چیز‌های زیادی در مورد اینکه ترامپ چگونه به برخی از وعده‌های بزرگ خود در مورد مسائلی مانند اقتصاد و مهاجرت عمل خواهد کرد، یا اینکه چگونه ممکن است دسترسی به برخی از حقوق بشری را محدود کند، ناشناخته مانده است؛ با وجود این سرنخ‌هایی برای سیاست‌های وی به‌ویژه در زمینه حقوق بشری وجود دارد.

با در نظر داشتن سابقه ضدحقوق بشری ترامپ در نخستین دوره ریاست‌جمهوری و موضع‌گیری‌های حقوق بشری رئیس‌جمهور آتی آمریکا در جریان رقابت‌های انتخاباتی و البته ترکیب کنگره آمریکا می‌توان موارد زیر را به عنوان موارد نقض احتمالی حقوق بشر در مرز‌های آمریکا در چهار سال آینده پیش‌بینی کرد:

تشدید نژادپرستی: ترامپ حمله به مهاجران را ستون اصلی کارزار انتخاباتی خود قرار داده و وعده بازداشت دسته جمعی و اخراج جمعی میلیون‌ها مهاجر را داد؛ چنین برنامه‌ای مستلزم تشدید رویکرد‌های نژادپرستانه در بخش‌های مختلف مواجهه مقام‌ها و ماموران آمریکایی با مهاجران است.

وخامت بیگانه‌هراسی: با رشد و تشدید نژادپرستی، پیش‌بینی می‌شود که ابعاد بحران بیگانه‌هراسی در آمریکا رشد پیدا کند.

نقض حقوق سلامت: اصرار ترامپ بر اینکه ایالت‌ها باید قدرت مسدود کردن دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی اولیه را داشته باشند، به معنای اجازه اجرای سیاست‌هایی است که حقوق سلامت را نقض می‌کنند، سلامت را به خطر می‌اندازند، منجر به مرگ‌های قابل پیشگیری می‌شوند و تصمیم‌های مراقبت‌های بهداشتی خصوصی را جرم‌انگاری می‌کنند.

تشدید خشونت سیاسی: یکی از وعده‌های ترامپ، انتقام از دشمنان سیاسی با لفاظی‌های خطرناک بود؛ وی تهدید کرد که به وزارت دادگستری دستور می‌دهد تا علیه جو بایدن، رئیس‌جمهور سلف و دیگر افرادی که وی  ادعا می‌کند مخالف برنامه‌هایش هستند، ازجمله مقام‌های انتخاباتی و رای‌دهندگان، پیگرد قانونی را دنبال کند؛ ترامپ همچنین پیشنهاد کرده است که قانون شورش را برای استقرار نیرو‌های نظامی و گارد ملی آمریکا علیه افرادی که ممکن است از حق اعتراض خود استفاده کنند، استناد خواهد کرد.

وعده ترامپ برای آزاد کردن و عفو شرکت‌کنندگان در حادثه ۶ ژانویه ۲۰۲۱ را داد و اعلام کرد که وزارت دادگستری از این افراد به سلاح علیه وی استفاده کرده است؛ این وعده در حالی مطرح شد که خشونت سیاسی در آمریکا به‌عنوان یک هنجار روزبه‌روز معمول‌تر و مرگ‌بارتر می‌شود و نگرانی‌های جدی را رقم زده است که نقطه اوج آن در تدابیر امنیتی برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری قابل ملاحظه بود.

اخراج دسته جمعی مهاجران: برخی از تفرقه‌انگیزترین لفاظی‌های ترامپ در طول مبارزات انتخاباتی‌اش نسبت به مردم لاتین‌تبار و مهاجران بود که او آن‌ها را دلیل بسیاری از چالش‌های این کشور، از امنیت گرفته تا از دست دادن شغل و مسکن ارزان‌قیمت می‌دانست؛ ترامپ در طول مبارزات انتخاباتی خود مهاجران را «دشمن از درون» خوانده و گفت که مهاجران «خون کشور ما را مسموم می‌کنند».

یک کمدین آمریکایی حامی ترامپ در آخرین روز‌های مبارزات انتخاباتی وی، در گردهمایی در مدیسون اسکوئر گاردن، پورتوریکو را «جزیره شناور زباله» نامید.

در عین حال، ترامپ در آخرین ایستگاه مبارزه‌های انتخاباتی خود در ایالت پنسیلوانیا در روز پیش از انتخابات بار دیگر وعده اخراج دسته جمعی مهاجران را داد؛ این در حالی است که نزدیک به ۸۰ درصد از مهاجران غیرقانونی در آمریکا یک دهه یا بیشتر در این کشور بوده‌اند و میلیون‌ها نفر از آن‌ها در این کشور کار و خانواده دارند؛ تلاش هماهنگ برای جمع‌آوری، بازداشت و اخراج میلیون‌ها نفر نه‌تنها باعث ایجاد نگرانی‌های حقوقی و حقوق بشری می‌شود، بلکه میلیارد‌ها دلار در سال هزینه خواهد داشت.

تشدید خشونت‌های پلیس: بررسی‌ها نشان می‌دهند که دولت پیشین ترامپ نه فقط اقدام‌های لازم را برای مقابله با بحران مرگ‌بار خشونت پلیس به‌ویژه علیه اقلیت‌های قومی و نژادی و افراد آسیب‌پذیر انجام نداد، بلکه خود یکی از محرک‌های تشدید این رویکرد پلیس بوده است.

• بیشتر بخوانید:
• انتخابات ۲۰۲۴ آمریکا منهای حقوق بشر؛ نگاهی به پرونده بزرگ‌ترین ناقض حقوق بشری جهان
• گزارش وزارت امور خارجه درباره نقض حقوق بشر از سوی آمریکا در جهان
• نگرانی‌های حقوق بشری درباره مواضع بایدن و ترامپ؛ از سیاست مهاجرتی تا خشونت پلیس

تخمین موارد نقض حقوق بشر در سیاست خارجی آمریکا

ترامپ همواره نشان داده است که احترام اندکی برای معاهده‌ها و نهاد‌های چندجانبه و تلاش برای حمایت از حقوق بشر در سطح بین‌الملل قائل است.

دولت پیشین ترامپ به‌طور مداوم در بازتعریف و محدود کردن حقوق زنان و محیط زیست در عرصه‌های مختلف به‌ویژه در سازمان ملل تلاش کرد؛ وی در عین حال، مخالفت خود را با کمک‌های مالی برای کمک‌های بشردوستانه و تلاش و مشارکت برای حفاظت از غیرنظامیان در درگیری‌ها و بحران‌های بزرگ نشان داده است.

در نظر داشتن این واقعیت‌ها، نگرانی جدی را در زمینه جسور شدن اصلی‌ترین بازیگران ناقض حقوق بشر در عرصه بین‌المللی به‌ویژه رژیم صهیونیستی برای آسیب زدن بیشتر به انسان‌ها و تداوم چرخه‌های سوءاستفاده و مصونیت از پاسخگویی و مجازات رقم زده است.

تضعیف نظام جهانی حقوق بشر دیگر تخمینی است که از دوره دوم ریاست‌جمهوری ترامپ وجود دارد؛ وی در نخستین دوره ریاست‌جمهوری خود خصومت خود را با سیستم جهانی حقوق بشر نشان داد و عدالت و مسئولیت‌پذیری را در سراسر جهان تضعیف کرد.

ترامپ مدت‌ها است که نشان داده تعهدی به مسائل آب‌وهوایی و توجهی به تهد‌یدهای مرتبط با آن ندارد؛ وی در دوره پیشین ریاست‌جمهوری خود نیز از پیمان آب‌وهوایی پاریس شامل اهداف ملی برای کاهش انتشار گاز‌های گلخانه‌ای خارج شده بود.

در عین حال، ترامپ بیش از ۱۰۰ قانون زیست محیطی را لغو کرد، ارجاعات تغییرات آب‌وهوایی را از وب‌سایت‌های آژانس حذف کرد و باعث خروج کارمندان فدرال از مکان‌هایی مانند آژانس حفاظت از محیط زیست شد که نقش مهمی در حفاظت از سلامت عمومی در برابر صنعت دارند.

مهم‌ترین مورد نقض حقوق بشر در عرصه سیاست خارجی دولت پیش روی ترامپ را می‌توان در مورد جنگ غزه پیش‌بینی کرد؛ انتظار می‌رود وی گذشته از حرکت در مسیر دولت بایدن برای ارسال تسلیحات به اراضی اشغالی، با اتخاذ سیاست‌های منفعت‌محور و دنبال کردن منافع نامشروع نقض گسترده حقوق فلسطینی‌ها و لبنانی‌ها به‌عنوان جدیدترین قربانیان ماجراجویی‌های نظامی و ناقض حقوق بشری رژیم صهیونیستی را به شکل کامل دنبال کند.

در عین حال، قابل پیش‌بینی است که ترامپ در حوزه سیاست خارجی حقوق بشر را به ابزاری تبدیل کند که همواره بر ریل استاندارد‌های دوگانه پیش برود.

هفته‌های پایانی ریاست‌جمهوری بایدن باید چگونه سپری شود؟

جو بایدن، رئیس‌جمهور فعلی آمریکا که آخرین روز‌های حضور در اتاق بیضی شکل کاخ سفید را ازسرمی گذراند، برخلاف ژست‌ها و موضع‌گیری‌های حقوق بشری، کارنامه چندان متفاوتی از سلف خود در زمینه حقوق بشر نداشت.

دولت وی، شریک اصلی رژیم صهیونیستی در بحران غزه به‌عنوان بدترین بحران بشردوستانه جاری در جهان است؛ ضمن اینکه برای مصون ماندن رژیم صهیونیستی از پاسخگویی و مجازات و تداوم جنایت نسل‌کشی در غزه تلاش‌های گسترده‌ای انجام و حتی ابزارسازی نهادهای بین‌المللی ازجمله شورای امنیت سازمان ملل را نیز در دستور کار قرار داد.

با وجود این به نظر می‌رسد که بهتر است در روز‌ها و هفته‌های پایانی حضور خود در منصب ریاست‌جمهوری آمریکا اقدام‌هایی را با هدف ایجاد مانع در مسیر سیاست‌های ضدبشری دولت آتی ترامپ ایجاد کرد؛ ازجمله اقدام‌های ضروری که بایدن باید انجام دهد، تعطیل کردن زندان بدنام گوانتانامو و لغو ممنوعیت پناهجویی و مسدود کردن مرز‌ها است.

تشکیل کمیسیونی برای بررسی غرامت‌های برده‌داری، توقف فوری انتقال تسلیحات به اراضی اشغالی و تلاش برای برقراری آتش‌بس فوری و دائمی در غزه و دسترسی بدون مانع به کمک‌های بشردوستانه از دیگر اقدام‌هایی است که بایدن باید پیش از خروج از کاخ سفید آن‌ها را انجام دهد.

انتهای پیام/