صفحه نخست

رئیس قوه قضاییه

اخبار غلامحسین محسنی اژه‌ای

اخبار سید ابراهیم رئیسی

اخبار صادق آملی لاریجانی

قضایی

حقوق بشر

مجله حقوقی

سیاست

عکس

حوادث- انتظامی و آسیب‌های اجتماعی

جامعه

اقتصاد

فرهنگی

ورزشی

بین‌الملل- جهان

فضای مجازی

چندرسانه

اینفوگرافیک

حقوق و قضا

محاکمه منافقین

هفته قوه قضاییه

صفحات داخلی

بیانیه‌خوانی آمریکا و تروئیکا در شورای حکام؛ حرکت آژانس و طرف‌های غربی روی ریل سیاسی‌کاری

۲۴ شهريور ۱۴۰۳ - ۰۸:۰۰:۰۲
کد خبر: ۴۷۹۱۸۶۹
فرازونشیب روابط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران در سال‌های اخیر تحت تاثیر سیاسی‌کاری‌هایی پیش رفته که مدیرکل آژانس مجری آن‌ها بوده است.

خبرگزاری میزان – نگاهی به رویداد‌های اخیر نشان‌دهنده بازی جدیدی است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و طرف‌های غربی با رویکرد همیشگی سیاست‌زدگی در موضوع هسته‌ای ایران در پیش گرفته‌اند.

سیاسی‌کاری و سیاست‌زدگی مهم‌ترین اصل تعامل سال‌های اخیر آژانس با ایران بوده و به نظر می‌رسد همچنان در دستور کار این نهاد قرار دارد؛ هرچند رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تلاش دارد با نادیده گرفتن و پوشاندن شواهد مربوط به این موضوع، از این انتقاد فرار کند.

نگاهی به رویداد‌های اخیر در موضوع هسته‌ای ایران

در آخرین نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، کشور‌های غربی، مدعی شدند که ایران ضمن گسترش آنچه فعالیت هسته‌ای ایران خواندند، از همکاری با آژانس اجتناب می‌کند.

در همین حال گروسی پس از روی کار آمدن دولت چهاردهم برای سفر به ایران ابراز آمادگی و تمایل کرد؛ آخرین سفر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران در اردیبهشت سال جاری بود.

گروسی در آن سفر به تهران و اصفهان رفت و با شهید حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه وقت و محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ملاقات کرد.

مدیرکل آژانس همچنین به‌تازگی در مصاحبه‌ای برای سفر به تهران و تعامل با دولت جدید ایران اعلام آمادگی کرد؛ وی در این مصاحبه، آخرین موضع‌گیری‌های خود را درباره موضوع هسته‌ای ایران اعلام کرد.

درز گزارش به‌اصطلاح محرمانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره موضوع هسته‌ای ایران در روز ۸ شهریور منتشر شد؛ رویه‌ای که همواره مورد انتقاد ایران بوده است؛ رسانه‌های غربی گزارش یادشده را که نخستین گزارش پس از روی کار آمدن دولت چهاردهم بود، منتشر کردند.

رویترز درباره این گزارش ادعایی نوشت: براساس گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران تا خلوص ۶۰ درصد با ۲۲.۶ کیلوگرم افزایش به ۱۶۴.۷ کیلوگرم رسیده است؛ ذخایر اورانیوم غنی‌شده ۲۰ درصد ایران با ۶۲.۶ کیلوگرم افزایش به ۸۱۳.۹ کیلوگرم رسیده است؛ برآوردها نشان می‌دهد ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران از آخرین گزارش سه‌ماهه، ۴۴۹.۵ کیلوگرم کاهش یافته و تا ۱۷ آگوست به ۵۷۵۱.۸ کیلوگرم رسیده است.

طبق این گزارش، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مدعی شده است که طی سه‌ماهه گذشته هیچ پیشرفتی در حل‌وفصل مسائل ادعایی پادمانی و همچنین مجوز بازرسان آژانس که ایران براساس حقوق حاکمیتی مصرح در ماده ۹ موافقتنامه جامع پادمان لغو کرده، حاصل نشده است.

گروسی براساس گزارش یادشده ابراز امیدواری کرد که تبادل‌نظر اولیه‌اش با رئیس‌جمهور ایران در چارچوب یک سفر زودهنگام به ایران و برقراری یک گفت‌وگوی سازنده که به‌سرعت به نتایج ملموس منجر شود، پیگیری خواهد شد.

در همین حال نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران در دفتر سازمان ملل و دیگر سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین در ۱۸ شهریور، در یادداشتی آخرین نظرات و ملاحظات ایران در مورد گزارش‌های مدیرکل به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را درباره «موافقت‌نامه پادمانی NPT جمهوری اسلامی ایران (GOV/۲۰۲۴/۴۴ مورخ ۲۹ آگوست ۲۰۲۴)» و «نظارت و راستی آزمایی در جمهوری اسلامی ایران در پرتو قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) شورای امنیت سازمان ملل (GOV/۲۰۲۴/۴۱ مورخ ۲۹ آگوست ۲۰۲۴)» منتشر کرد.

نشست شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی ۹ تا ۱۳ سپتامبر ۲۰۲۴ (۱۸ تا ۲۲ شهریور ۱۴۰۲) در وین، پایتخت اتریش برگزار شد؛ کنفرانس عمومی نیز از ۱۶ تا ۲۰ سپتامبر (۲۵ تا ۲۹ شهریور ۱۴۰۲) تشکیل جلسه می‌دهد.

براساس گزارش وب‌سایت آژانس بین المللی انرژی اتمی، ایمنی هسته‌ای و تشعشعی، انتقال مواد هسته‌ای در چارچوب AUKUS آکوس، اعمال پادمان‌های آژانس بین المللی انرژی اتمی در غرب آسیا، برابری حاکمیتی کشور‌های عضو آژانس بین المللی انرژی اتمی، امنیت هسته‌ای، راستی‌آزمایی و نظارت بر فعالیت هسته‌ای ایران در چارچوب قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل (۲۰۱۵) و توافقنامه پادمان ان‌پی‌تی با ایران جز موضوع‌های مورد بحث در شورای حکام بود.

جلسه‌های شورای حکام به‌صورت غیرعلنی برگزار شد؛ با وجود این، بیانیه مقدماتی گروسی برای آغاز جلسه منتشر شده و وی عصر دوشنبه گذشته در کنفرانس خبری حاضر شد.

در عین حال، آمریکا و تروئیکای اروپایی در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره ایران بیانیه‌ای مشترک صادر کردند که در آن ادعا شد: مجددا گزارشی از مدیرکل در مقابل خود داریم که نشان می‌دهد هیچ پیشرفتی وجود نداشته است؛ ایران باید تعهدات پادمانی خود را به‌طور کامل و بدون تاخیر بیشتر اجرا کند، تا زمانی که چنین موارد نگران کننده‌ای وجود داشته باشد، تردید در مورد ماهیت فعالیت‌های هسته‌ای ایران وجود دارد.

محسن نذیری اصل، سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین طی سخنانی در نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با موضوع «موافقت‌نامه پادمانی NPT جمهوری اسلامی ایران»، با اشاره به اختلاف نظر شورای حکام بر سر قطعنامه پیشنهادی سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان علیه ایران در نشست دور قبل تصریح کرد که مسائل فنی نباید با ملاحظات سیاسی مورد بررسی قرار گیرد.

نگاهی به روند و تحولات برگزاری نشست‌های شورای حکام نشان می‌دهد که کشورهای غربی شامل آمریکا، آلمان، فرانسه و انگلیس در سال‌های اخیر از طریق سیاسی‌کاری و کشاندن فعالیت‌های آژانس به مسیر سیاسی و دور کردن آن از وظایف حرفه‌ای و فنی خود، دست به کارشکنی در مسیر توافق‌ها و تعامل‌های ایران و آژانس زده‌اند و تلاش کرده‌اند موضوع‌های مورد اختلاف را که به آسانی و در چاچرچوب‌های موجود قابل حل‌وفصل هستند، وارد چرخه‌ای بیهوده از تنش کنند.

هدف این کشورها از بیانیه‌خوانی‌ها و موضع‌گیری‌های غیرسازنده دست یافتن به اهدافی نامشروعی است که ایران در سال‌های اخیر با اراده کامل و با حرکت در مسیر قوانین و مقررات بین‌المللی در برابر آن ایستاده است.

سیاسی‌کاری آژانس

نگاهی به رویداد‌های یادشده و موضع‌گیری‌های مطرح‌شده از سوی گروسی درباره موضوع هسته‌ای ایران واقعیت کاملا آشکاری را نمایش می‌دهد؛ سیاست‌زدگی و سیاسی‌کاری مدیرکل با وجود ادعاهایش درباره نادرست بودن چنین نگاهی به رویکرد اتخاذشده.

باز بودن درهای تعامل با آژانس از سوی ایران در عملکرد آن مشخص است و تداوم این روند منوط و مشروط به اجتناب مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از سیاسی‌کاری است.

موضوع هسته‌ای در دولت چهاردهم

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جدیدترین موضع‌گیری خود درباره موضوع هسته‌ای ایران در مصاحبه با العربیه اعلام کرد که با وزیر امور خارجه جدید ایران به‌عنوان مذاکره‌کننده هسته‌ای سابق آشنایی دارد و وی در جریان جزئیات است.

از سوی دیگر دولت چهاردهم و شخص سیدعباس عراقچی اعلام کردند که مذاکره برای رفع تحریم‌ها در هر شکل و قالب سیاست جمهوری اسلامی ایران است و برنامه دستگاه دیپلماسی در دولت چهاردهم متوجه خنثی‌سازی تحریم‌ها و همزمان تلاش برای رفع آن‌ها است؛ براساس برنامه‌ای که عراقچی به مجلس شورای اسلامی ارائه کرد، سیاست خارجی در زمینه خنثی‌سازی و بی‌اثرسازی تحریم‌ها در خدمت دولت خواهد بود و وزارت امور خارجه از تکلیف دیگر خود برای برطرف کردن تحریم‌ها غفلت نخواهد کرد.

اگرچه هر ۲ طرف اظهارات و مواضعی را درباره مذاکرات برجام مدنظر دارند، اما کاملا آشکار است که مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با تکرار سیاسی‌کاری و بی‌توجه به دلیل اصلی خروج آمریکا از توافق و بدعهدی طرف‌های اروپایی‌ها، سعی دارد ایران را مسئول تضعیف برجام معرفی کند.

همچنین موضوع دیگر فاصله میان ادعا‌ها و اقدام‌هایی است که گروسی همواره در میانه آن در حال نوسان است؛ اعلام آمادگی و همکاری با تهران درپی سفر به ایران و موضع‌گیری کاملا متفاوت به محض بازگشت به مقر آژانس.

این نوسان از ادعا تا عمل ناشی از سیاسی‌کاری گروسی در ابراز تمایل وی برای سفر به ایران و دیدار با مقام‌های ایرانی و همزمان طرح ادعای برقراری سریع‌تر گفت‌وگوی ملموس برای دستیابی به ضمانت‌های معتبر درباره به گفته او، ماهیت صلح‌آمیز موضوع هسته‌ای ایران نیز قابل مشاهده است.

موضوع دیگری که نباید از آن غفلت شود، اظهارات اخیر گروسی درباره افزایش نظارت بر به گفته او فعالیت‌های هسته‌ای ایران است؛ این اظهارات در حالی بیان می‌شود که ایران براساس گزارش‌های خود آژانس طی سالیان گذشته گذشته همکاری و تعامل انکارناپذیری در این زمینه داشته است.

آژانس با تکرار ادعاهای خود درباره موضوع هسته‌ای ایران اهداف خاصی را دنبال می‌کند و غربی‌ها تلاش دارند تا موضوع هسته‌ای ایران را امنیتی جلوه بدهند؛ توجه ویژه به سیاست‌زدگی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و سیاسی‌کاری گروسی هم موضوع مهم دیگری است که دولت جدید در تعامل با آژانس باید آن را در نظر داشته باشد.

آژانس نشان داده که در تعامل با ایران در مسیر سیاسی‌کاری حرکت می‌کند؛ از این رو، اکنون آژانس و گروسی باید برای اثبات ادعای خود درباره برخورد حرفه‌ای توجه داشته باشند و از سیاسی‌کاری در قالب اعمال تحریم و ایجاد کارزار فشار و البته استناد به شواهد ادعایی رژیم صهیونیستی دست بردارند.

ایران پیشتر به‌خوبی ثابت کرد که اراده و توانایی لازم را برای حل‌وفصل مسائل دارد و خروجی نشست اخیر شورای حکام می‌تواند مسیر راه آینده تعامل‌های ایران و آژانس را آشکار کند.

انتهای پیام/



ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *