در «آبنبات دارچینی» به تاثیر گذر ایام بر زندگی و سنتها اشاره کردهام/ لذت مخاطب مهمترین هدفم بود
مهرداد صدقی طنزنویس بجنوردی است که با نگارش کتابهای طنز به موفقیتهای چشمگیری در این زمینه دست پیدا کرده است. وی با کتاب آبنبات هلدار که با لهجه شیرین بجنوردی نوشته شده، در سری دوم مسابقه کتابخوانی «بخون و ببر» در سال ۱۳۹۵ در برنامه تلویزیونی خندوانه معرفی شد و طرفداران بسیاری را به خود جذب کرد. وی در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی درباره «آبنبات دارچینی» توضیحاتی ارائه کرده که میخوانید.
میزان - «آبنبات دارچینی» چه کتابی است؟
مهرداد صدقی - کتاب «آبنبات دارچینی» جلد سوم کتاب «آبنبات هلدار» محسوب می شود. ماجرای این کتاب کماکان ادامه ماجراهای قبلی یعنی «آبنبات هلدار» و «آبنبات پستهای» است و شخصیتهای آن تقریبا همان افراد هستند که با موقعیت طنزآمیز تازهتری همراه شده است.
میزان - نگارش این کتاب چه مدت زمان برد؟
مهرداد صدقی -نوشتن «آبنبات دارچینی» حدود 8 ماه نوشتن زمان برد اگرچه از زمان خلق ایده تا پایان نگارش چیزی زمان دو سال طول کشید.
میزان - در نگارش این کتاب چه هدفی را دنبال میکردید؟
مهرداد صدقی -بر مبنای هدف، داستان نمینویسم. ایدهای به ذهن نویسنده میرسد و آن را پیاده میکند.
مخاطب با خواندن این کتاب حس خوبی خواهد داشت و این مهم ترین هدف من بود چرا که میخواستم مسیری را در روایت، انتخاب کنم که خواننده از مطالعه آن لذت ببرد.
میزان - این کتاب چه آوردهای برای مخاطب خواهد داشت یا به عبارتی این کتاب ضمن روایت داستانی طنزآمیز چه ویژگی دیگری دارد؟
مهرداد صدقی -در مسیر نوشتن این کتاب، فرهنگ منطقه زادگاهم را نیز معرفی کردهام و در موقعیت طنزآمیزی قرار دادم که خواننده را با خود همراه میکند. همچنین با واژگان بومی سعی کردهام به غنای اثر بیفزایم.
میزان - روند شخصیتها چقدر در سه کتابی که منتشر شد، تغییر کرده است؟
مهرداد صدقی -راوی که در جلد نخست کودکی ده ساله بود در «آبنبات دارچینی» به سن بلوغ رسیده و همین مشکلات و اتفاقات خاصی را به دنبال دارد. در این جلد مشکلات مربوط به راوی و اتفاقاتی مربوط به دیگران گنجانده شده که به شرایط سیاسی و اجتماعی کشور و حتی مسائل بینالمللی مثل جنگ بوسنی هم اشاره دارد. در «آبنبات دارچینی» مسائل مختلف در روند داستان و ایجاد موقعیتهای مختلف تاثیرزیادی داشته است.
میزان - چطور پرداختن به رویدادهای سیاسی در قالب کتاب داستانی برای مخاطب دلنشین شد؟
مهرداد صدقی -زمان داستان از سال 72 تا 74 میگذرد. ماجرایی که آن شرایط تاریخی را به وجود آورده همچنان قدیمی نشده و تازه است چراکه در حقیقت ماجراهایی که اتفاق افتاده تاریخ مصرف ندارد ولی نوع رخدادها، تحت تاثیر و منابع آن زمان بوده است.
میزان - اتفاقات زمانی داستانهای مجموعه آبنبات به چه دهههایی اختصاص دارد؟
مهرداد صدقی -ما توی «آبنبات هلدار»، «آبنبات پستهای» و «آبنبات دارچینی» با یک پکیج روبهرو هستیم، در جلد نخست وقایع در دهه 60 میگذرد، در جلد دوم اتفاقات مربوط به اوایل دهه 70 میشود و در جلد سوم به فضا و رویدادهای اواسط دهه 70 اشاره دارد. ضمن اینکه جلد بعدی هم به در پایان دهه 70 ختم اختصاص خواهد داشت.
میزان - دلیل پرداختن به رویدادهای سیاسی و اجتماعی چه بود؟
مهرداد صدقی -ماجرای اصلی اتفاقاتی است که برای راوی میافتد شیطنتها، عاشقشدنها و مسائل این شخص ولی مسائل بیرونی نیز که به نوعی در خاطره شخصی و تاریخ شفاهی تاثیرگذار است نیز در کتاب وجود دارد.
در این کتاب میخواستم نشان دهم که گذر ایام روی سنتها، روابط، نوع نگاه افراد به زندگی و جنگ تاثیر داشته است. در کتاب هرچه جلوتر میرویم تاثیر زمان روی شخصیتها را میبینیم و در عین حال با داستانی طنزآمیز همراه میشویم که از زاویه طنز به ویژگیهای زمانه نگاه میکند.
میزان - آیا جنس طنز بیشتر به شوخیها محدود میشود یا در دلش انتقادهایی را نیز مطرح میکند؟
مهرداد صدقی -این اثر طنز تلخ به حساب میآید و بیشتر طنز موقعیت است. سعی کردم کتاب سرشار از شیرینی و شادی باشد و رویکرد صرف انتقادی نداشته باشد.
با این رویکرد است که مخاطب اگر در جایی با انتقاد مواجه شود حس همذاتپنداری با کاراکتر را نیز خواهد داشت.
میزان - داستان شخصیت سیاه و سفید هم دارد؟
مهرداد صدقی -شخصیتهای این کتاب سیاه یا سفید نیستند بلکه خاکستری هستند به گونهای که وقتی مخاطب کتاب را میخواند گویا از بیرون خود را نگاه کرده است.
میزان - آیا سنتها و فرهنگ مردم خراسان شمالی که با زبان و گویش محلی در کتاب آورده شده، به داستان سنجاق شده؟
مهرداد صدقی -چون داستان در بجنورد اتفاق میافتد در خلال روایت داستان به سنتها رسوم، جغرافیا، باورها و فرهنگ عامیانه منطقه هم اشاره شده و از ظرفیت بومی برای خلق موقعیت بهره گرفتهام. سنتها و بازیها به داستان سنجاق نشدهاند بلکه در راستای داستان مورد استفاده قرار گرفته است.
میزان - آیا مجموعه آبنباتها ادامه خواهد داشت؟
مهرداد صدقی -بله، کتاب آبنبات دو یا سه عنوان دیگر خواهد داشت.