شرایط انتقال سهام شرکت سهامی خاص

خبرگزاری میزان- ماده ۴۱ لایحه اصلاح قسمتی از قانون تجارت در خصوص نقل و انتقال سهام در شرکت‌های سهامی چنین بیان داشته است: در شرکت‌های سهامی عام نقل و انتقال سهام نمی‌تواند مشروط به موافقت مدیران شرکت یا مجامع عمومی صاحبان سهام بشود.
ماده مذکور آمره بوده و مطابق آن نمی‌توان نقل و انتقال سهام در شرکت سهامی عام را مشروط نمود. این درحالی است که مطابق مفهوم مخالف ماده مذکور نقل و انتقال سهام در شرکت سهامی خاص می‌تواند مشروط شود.
دوم، در شرکت‌های سهامی خاص آزادی انتقال سهم مورد قبول قرار گرفته است، اما مجمع عمومی یا مدیران شرکت می‌توانند این آزادی را محدود نمایند و شروطی را برای انتقال سهام قرار دهند. این امر از مفهوم مخالف ماده ۴۱ ل. ق استنباط می‌شود. از سوی دیگر در شرکت سهامی خاص تعداد شرکا کم است و شرکا حق دارند از ورود اشخاص بیگانه به شرکت جلوگیری کنند تا شرکت حالت خانوادگی یا حرفه‌ای خود را حفظ کند؛ بنابراین اگر در اساسنامه شرکت سهامی خاص، شرطی مبنی بر منوط کردن انتقال سهام به تصمیم مجمع عمومی یا هیات مدیره وجود نداشته باشد؛ نقل و انتقال سهام کاملاً آزاد است.

سوم، نقل و انتقال سهام به تعبیر دکتر ربیعا اسکینی مستلزم تنظیم سند رسمی نیست، اما در مقررات قانونی تشریفاتی برای انتقال سهام بانام قرار داده شده است. درصورتی که این تشریفات در هنگام انتقال سهام رعایت نگردد؛ چنین انتقالی از نظر شرکت و اشخاص ثالث معتبر نیست.

چهارم، انتقال سهام در شرکت سهامی خاص می‌تواند آزادانه انجام شود، اما چنانچه شرکا تصمیم به ایجاد محدودیت بگیرند، امکان نقل و انتقال بدون رعایت تشریفات درنظر گرفته شده وجود نخواهد داشت. در خصوص تقویت این مساله و به عبارت دیگر باید بیان داشت چنانچه نقل و انتقال مقید به شرایطی ازجمله تصویب و تایید کلیه اعضاء هیات مدیره گردد و صاحب سهام قصد انتقال سهام خود را داشته باشد و هیات مدیره راضی به این انتقال نباشد مطابق قانون چنین رفتار می‌شود: در مواقعی که یکی از شرکای شرکت سهامی خاص خواهان انتقال سهام خود به شخص دیگر و خروج از شرکت باشد، اما شرکت این اجازه را به او ندهد؛ شرکت بایستی سهم شریک خواهان خروج را بازخرید کند و سرمایه خود را به میزان سهم این شریک کاهش دهد. به عبارت دیگر تا میزان مبلغ سهام شریک از میزان سرمایه کم می‌گردد و در اختیار شریک خواهان خروج قرار داده می‌شود و سپس سهام او باطل می‌گردد. شرکت نیز نمی‌تواند چنین سهامی را نگه دارد چراکه این کار به‌منزله خرید سهام توسط خود شرکت است که مطابق ماده ۱۹۸ لایحه اصلاح ممنوع است.

النهایه باید بیان داشت قانون در مورد مشروط نمودن نقل و انتقال سهام در شرکت سهامی خاص ساکت بوده و منعی در اینخصوص وجود ندارد. اما با توجه به رویه عملی موجود در اداره ثبت شرکت‌ها که البته در محاکم نیز مورد قبول است و همچنین نظریه مشورتی اداره حقوقی به شماره ۷۶۵۴/۷ مورخ ۰۱/۱۰/۱۳۷۳، نقل و انتقال سهام در شرکت مذکور می‌تواند با قید در اساسنامه، مشروط به موافقت مدیران شرکت و یا مجمع عمومی صاحبان سهام گردد؛ بنابراین هر نقل وانتقالی بدون رعایت تشریفات مذکور فاقد اعتبار می‌باشد.

یاسر میرزاجعفری- حقوقدان

انتهای پیام/