سرشار: جشنواره‌های ادبی نباید تحت تاثیر تحولات سیاسی قرار گیرد

خبرگزاری میزان - در ابتدای این جلسه راضیه تجار نویسنده عضو خانه انجمن قلم ضمن تاکید بر ارزش و اهمیت جایزه قلم زرین گفت: هر ساله کتاب‌ منتشر شده با توجه به شاخص‌ها و چهارچوب‌های مشخص توسط داوران عضو خانه انجمن قلم مورد ارزیابی قرار گرفته و برترین آثار برای شرکت در جشنواره قلم زرین انتخاب می‌شوند.

وی اشاره‌ای به عمر ۲۲ ساله جشنواره قلم زرین داشت و افزود: جشنواره قلم زرین در حالی بیست و دومین سال تاسیس خود را پشت سر می‌گذارد که توانسته در جایگاه یکی از معتبرترین جشنواره‌های کشور قرار گیرد. آنچه مورد انتخاب و تقدیر آنان قرار می‌گیرد در سایر جشنواره‌های ایران نیز تایید شده است و این مهم خبر از دقت نظر و اهمیت این جشنواره دارد.

تجار اهمیت حمایت از جشنواره‌ها را مورد بررسی قرار داد و افزود: حمایت بخش‌های مختلف خصوصاً خانه کتاب و ادبیات همچنین حوزه هنری به تناوب در بالندگی این نهال نوپا بی‌تاثیر نبوده و در عین حال تکیه این جشنواره به نگاه علمی و چهارچوب‌های مشخص سبب شده است تا انتخاب‌های این جشنواره مانا شود.

محمدرضا سرشار بنیانگذار انجمن قلم نیز در این آیین ضمن تاکید بر زمان برگزاری بیست و دومین جشنواره قلم زرین گفت: انتخاب سیزدهم تیر ماه به عنوان اختتامیه بیست و دومین جشنواره قلم زرین تیزبینی خاصی انتخاب شده است زیرا در آستانه روز قلم قرار دارد.

وی اهداف برگزاری جشنواره‌ها را مورد بررسی قرار داد و افزود: چهار هدف در برگزاری جشنواره‌ها پیگیری می‌شود تا غنای ویژه‌ای در ادبیات شکل گیرد. نکته اول اینکه آثار منتشر شده در هر سال شناسایی و معرفی می‌شود و از میان آنان برترین‌ها انتخاب شده و مخاطب را در انتخاب کتاب یاری می‌کند، نکته دومی که در هر جشنواره بر اساس سیاست‌گذاری که شکل می‌گیرد، الگوسازی‌هایی انجام شده و نویسندگان را برای نگارش حول محورها و حوزه‌های خاص هدایت می‌کند.

سرشار ادامه داد: هر جشنواره چه بخواهد و چه نخواهد باعث گرم نگه داشتن تنور مطالعه می‌شود، این مهم در شرایطی که فضای مجازی همه دنیا را درنوردیده و سبب شده است تا سرانه مطالعه تحت تاثیر قرار گیرد، نکته چهارم اینکه از نظر مادی بخشی از حق‌التالیف برای نویسنده تامین می‌شود زیرا تلاش‌های چند ساله نویسندگان برای پژوهش و نگارش یک کتاب زمان انرژی بسیاری می‌گیرد و دستمزدهایی که در نهایت دریافت می‌کنند، حقوق یک ماه یک کارمند محسوب می‌شود، بنابراین به لحاظ مادی نیز کمک کوچکی به نویسنده است.

وی به آسیب‌های جشنواره‌های ادبی اشاره و بیان کرد: جشنواره‌ها عموماً یا به صورت دولتی و یا به صورت خصوصی برگزار می‌شوند. جشنواره‌ای مانند جشنواره قلم زرین به صورت غیردولتی برگزار می‌شود بنابراین معیارها و ویژگی‌های خاص خود را دارد و اعتباراتی که کسب کرده به واسطه عدم تغییر سیاست‌ها و شاخص‌ها بوده است، بنابراین تفکرات گردانندگان این گونه جشنواره‌ها همواره حمایت نویسنده محسوب می‌شود، اما متاسفانه دیده می‌شود که در برخی موارد با تغییر دولت‌ها جشنواره‌های دولتی نیز سیاست‌هایشان تغییر می‌کند و این تغییر و تحولات سبب می‌شود تا اعتماد فرهیختگان نسبت به این گونه جشنواره‌ها کاهش پیدا کند.

بنیانگذار انجمن قلم معیارهای انتخاب داور در جشنواره‌ها را مورد بررسی قرار داد و تاکید کرد: تصور اینکه هر شاعر و یا نویسنده و حتی پژوهشگر می‌تواند به عنوان داور در جشنواره انتخاب شود، کاملاً اشتباه است، زیرا داور معیارها و ضوابط خاصی را باید دارا باشد، یکی از این گزینه‌ها نقاد بودن داور است.

وی نقدی بر چرخشی بودن داوران در هر جشنواره داشت و تصریح کرد: اصرار بر گردشی بودن داوران در کم و کیف برگزاری جشنواره‌ها تاثیر بسیار دارد، زیرا در ابتدای عمر جشنواره داوران توانمند انتخاب می‌شوند و به ترتیب در دوره‌های بعد داوران جوان بی تجربه وارد عرصه داوری می‌شوند و این مهم بر کیفیت انتخاب آثار تاثیر می‌گذارد.

سرشار در مورد پژوهش ادبی گفت: در شعر و داستان دو مقوله بدیهی هستند اما در عرصه ادبی پژوهش‌ها تعریفی مشخص و معین ندارند که این موضوع آسیب فراوانی را به عرصه پژوهش ادبی وارد می‌کند، بنابراین نیاز است تا در نقد ادبی یک تعریف مشخص به دست آوریم تا آنچه در مورد عناصر ادبی و پژوهش ادبی مطرح می‌شود بر اساس چهارچوب‌ها و معیاری معین شکل گیرد.

وی مزایای جشنواره‌های دولتی را مورد بررسی قرار داد و بیان کرد: جشنواره‌های دولتی ارزش ادبی و مالی بالایی دارند و این مهم سرنوشت بسیاری از آثار و نویسندگان را تحت تاثیر قرار می‌دهد، در عین حال چون سیاست‌های جشنواره‌ها دولتی با تغییر دولت‌ها متحول می‌شود حاشیه‌هایی ایجاد شکل می‌گیرد که نامطلوب است.

بنیانگذار انجمن قلم پیشنهاد داد: چنانچه جشنواره‌ها چه دولتی و چه در عرصه خصوصی زیر نظر یک نهاد ثابت با رویکردی مشخص شکل گیرند تا با رفت و آمد، دولت‌ها ترکیب و سیاست‌های اصلی آنان تغییری نکند، دستاوردهای خوبی ایجاد می‌شود و این مهم بر کیفی‌سازی جشنواره‌ها تاثیری مستقیم دارد. فرهنگ نباید دستخوش رفت و آمدهای سیاسی قرار گیرد.

وی تاکید کرد: جشنواره‌ها باید به گونه‌ای برگزار شود که داورسالاری در آنها حاکم نباشد و در عین حال داوران بر اساس چهارچوب‌ها و معیارهای مشخص شده حرکت کرده و متواضعانه نسبت به جشنواره‌ها و آثار ادبی نگاه کنند.

در ادامه از حسین اسرافیلی شاعر توانمند روزهای ابتدایی انقلاب تجلیل به عمل آمد.

جواد کامور بخشایش دبیر جشنواره نیز ضمن اعلام گزارشی از برگزاری بیست و دومین جشنواره قلم زرین گفت: فراخوان این جشنواره طبق معمول همیشه در بهمن ماه منتشر شد. در این میان خانه کتاب و ادبیات ایران نیز حمایت‌های بسیاری را در مراحل مختلف اطلاع‌رسانی انجام داد.

وی تاکید کرد: حدود ۴۱۰ اثر توسط ناشران به دبیرخانه جشنواره قلم زرین ارسال شد و در پنج گروه داستان بزرگسال، داستان کودک و نوجوان، شعر کودک و نوجوان، گروه پژوهش و نقد ادبی همچنین شعر بزرگسال داوری‌ها شکل گرفت.

مهدی رمضانی دبیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی سراسر کشور در این آیین ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهدای اردیبهشت گفت: تلاش‌های فراوانی در دولت سیزدهم برای رشد حوزه فرهنگ و هنر انجام شد که هرچه زمان بیشتر بگذرد تاثیرات و ابعاد آن برای جامعه مشهودتر و مشخص‌تر خواهد شد.

وی تاکید کرد: شبکه کتابخانه‌های عمومی کشور تلاش دارد تا فعال و پویا به ارائه خدمات بپردازد و برنامه‌های ویژه‌ای را به اجرا گذاشته تا به ترویج ادب و شعر انقلاب اسلامی در فضای کتابخانه‌های عمومی کشور بپردازد، در عین حال ظرفیت‌ها و خدمات لازم به محافل ادبی را همواره در دستور کار خود قرار داده است.

وی به ظرفیت و توانمندی انجمن قلم اشاره و تاکید کرد: ساختاری که با هدفی معنادار شکل گرفته نیاز است تا بیش از پیش به جامعه شناسانده شوند و ریشه بگسترانند و دستاوردهای ارزشمند در عرصه شعر و ادب فارسی افزایش پیدا کند.

در ادامه این مراسم آثار منتخب بیست و دومین جشنواره قلم زرین معرفی شدند.

بخش داستان کودک و نوجوان

کتاب پاک کن جادویی نویسنده زهرا اخلاقی، انتشارات جمکران

کتاب آتش در آشیانه‌اژدها اثر رویا منوچهری انتشارات قدیانی

بخش شعر بزرگسال

کتاب شامِ اَوَد نوشته علیرضا قزوه، انتشارات شاعران پارسی زبان

بخش داستان بزرگسال

کتاب ماه و بلوط نوشته محسن مؤمنی شریف، انتشارات سوره مهر

بخش نقد و پژوهش ادبی

کتاب بابا واکاوی پدیده روسپیگری در رمان‌های فارسی دورۀ پهلوی نوشته کامران پارسی‌نژاد، انتشارات صاد

کتاب از متن تا معنا نوشتن بتول واعظ - محمدرضا حاجی آقا بابایی، انتشارات مهر اندیش

بخش شعر کودک

کتاب بهار از کوچ برگشت نوشته بابک نیک طلب انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان

در پایان از برگزیدگان تجلیل به عمل آمد.

انتهای پیام/