ایروانی: مسئولیت وضعیت کنونی برجام تنها بر عهده آمریکا و اتحادیه اروپا است
خبرگزاری میزان - امیرسعید ایروانی، سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان ملل در نشست شورای امنیت با موضوع «عدم اشاعه: اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت (۲۰۱۵)» سخنرانی کرد که متن این سخنرانی به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
آقای رئیس.
ابتدا مایلم حملات تروریستی اخیر که غیرنظامیان بی‌گناه در داغستان روسیه را هدف قرار داد، شدیدا محکوم کنم و مراتب تسلیت و همدردی صمیمانه خود را به مردم و دولت روسیه برای این حادثه غم‌انگیز ابراز کنم.
از معاون دبیرکل خانم دی‌کارلو برای گزارششان تشکر می‌کنم. همچنین از سفیر مالت، سرکار خانم وِنِسا فریزر و تیمش برای تلاش‌هایشان به عنوان تسهیل‌گر قطعنامه ۲۲۳۱ تشکر می‌کنم.
ما به بیانیه‌ای که از سوی نماینده دائم اتحادیه اروپا ارائه شد توجه داریم. علیرغم نقش اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگ‌کننده برجام، متاسفانه این بیانیه همچنان سیاسی، جانبدارانه و یک‌طرفه است.
ما همچنین به گزارش اخیر دبیر کل (S/۲۰۲۴/۴۷۱) توجه داریم، که به درستی بیان می‌کند که آمریکا نه به برجام بازگشته و نه تحریم‌های یکجانبه‌ای را که پس از خروج غیرقانونی آن در ۸ می ۲۰۱۸ مجددا اعمال شده بودند، لغو کرده است و از اعضای برجام، به ویژه آمریکا، خواسته تا به گفت‌وگو و همکاری بپردازند. با این حال، گزارش همچنان به دلایل اصلی وضعیت کنونی، مشخصا خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا از برجام و عدم موفقیت بعدی E۳/EU در انجام تعهدات خود ذیل این توافق، توجه نمی‌کند.
ما صمیمانه از اکثر اعضای شورای امنیت برای تصریح حمایت قاطع از احیای برجام و درخواست برای اجرای کامل آن توسط همه طرف‌ها به عنوان تنها مسیر عملی قدردانی می‌کنیم.
با این حال، آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان بار دیگر به‌طور ناموفق تلاش کردند تا ایران را برای وضعیت کنونی برجام مقصر جلوه دهند.
چنین ادعا‌هایی کاملا نادرست است. آن‌ها عمدا ریشه اصلی وضعیت کنونی را نادیده گرفتند، که اولین و مهم‌ترین آن، خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا از برجام است.
آن‌ها همچنین عمدا یکی دیگر از ریشه‌های وضعیت کنونی را نادیده گرفتند، یعنی عدم اجرای تعهدات قانونی صریح همه آن کشور‌ها در خلال این سال‌ها.
در عوض، آن‌ها کمپین دروغ‌پراکنی علیه کشور من راه انداختند، همان‌طور که روش معمول آن‌هاست. با این حال، تکرار دروغ‌های بزرگ بار‌ها و بار‌ها آن‌ها را به حقیقت تبدیل نمی‌کند!
آقای رئیس؛
برجام کامل نبود، اما همچنان بهترین گزینه است. علیرغم نقض‌های سیستماتیک گسترده توسط آمریکا و E۳/EU، احیای برجام برای اطمینان از اجرای کامل، مؤثر و بی‌قید و شرط آن توسط تمامی اعضا به نفع همه است.
به این منظور، ایران تلاش‌های قابل توجهی از طریق مشارکت فعال در نه دور مذاکرات در وین انجام داد و مایل بود برجام را براساس تفاهمی که در آگوست ۲۰۲۲ به دست آمد، دوباره اجرا کند. با این حال، علیرغم تلاش‌های با حسن نیت ما، آمریکا و E۳/EU به‌طور مداوم از صداقت و عزم کافی برای احیای توافق برخوردار نبوده‌اند.
E۳/EU همچنان به‌طور گسترده و سیستماتیک تعهدات خود را تحت برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ نقض می‌کنند. عدم موفقیت آن‌ها در اجرای تعهدات رفع تحریم‌ها ذیل پاراگراف ۲۰ ضمیمه V برجام در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۳، از مصادیق جدی عدم رعایت تعهداتشان به‌شمار می‌رود.
مجدداً، به جای پرداختن به عدم رعایت برجام و قطعنامه ۲۲۳۱، فرانسه، آلمان و انگلیس با حمایت آمریکا، رویکردی غیرسازنده با پیشنهاد قطعنامه‌ای با انگیزه سیاسی در جلسه اخیر شورای حکام اتخاذ کردند. ما قبلا هشدار داده‌ایم که چنین اقدامی که برای فشار بر ایران انجام شده است، اشتباه است و نتیجه معکوس خواهد داشت.
آقای رئیس؛
ما بار‌ها و بار‌ها اعلام کرده‌ایم که اقدامات جبرانی ایران در پاسخ به خروج غیرقانونی آمریکا و همچنین عدم موفقیت بعدی E۳/EU در انجام تعهداتشان انجام شده است.
اقدامات ما کاملا مطابق با حقوق ما ذیل پاراگراف‌های ۲۶ و ۳۶ برجام است؛ براساس آن، در صورت بازگشت یا اعمال مجدد تحریم‌ها از سوی آمریکا یا اتحادیه اروپا، ایران حق دارد اجرای تعهدات خود تحت برجام را به‌طور کلی یا جزئی متوقف کند.
هدف تصمیم ایران بازگرداندن توازن در تعهدات و مزایای متقابل بود. اتخاذ چنین اقدامات جبرانی اجتناب‌ناپذیر بود، زیرا برجام براساس تعهدات هسته‌ای ایران در ازای لغو تحریم‌های سازمان ملل، آمریکا و اتحادیه اروپا و همچنین «ترویج و تسهیل توسعه تماس‌ها و همکاری‌های اقتصادی و تجاری عادی با ایران» بنا شده است؛ همان‌طور که به وضوح در قطعنامه ۲۲۳۱ بیان شده است.
- بیشتر بخوانید:
- نشست شورای امنیت درباره موضوع هسته‌ای ایران
با این حال، اقدامات ایران به تدریج اجرا و از یک سال کامل پس از خروج آمریکا و عدم موفقیت E۳/EU در لغو تحریم‌ها شروع شد. در همان زمان، بر خلاف اثرات غیرقابل برگشت تحریم‌های آمریکا و E۳/EU، اقدامات جبرانی ما قابل بازگشت هستند درصورتی که تمامی تحریم‌ها به‌طور کامل و قابل تأیید لغو شوند.
بنابراین، کاملا واضح است که مسئولیت وضعیت کنونی برجام تنها بر عهده آمریکا و E۳/EU است. به جای بازی مخرب سرزنش، آن‌ها باید اثبات کنند که واقعا از گفتگو و دیپلماسی حمایت می‌کنند.
آقای رئیس؛
فعالیت‌های هسته‌ای ایران، از جمله غنی‌سازی در سطوح مختلف، برای اهداف صلح‌آمیز است؛ این فعالیت‌ها کاملا مطابق با حقوق و تعهدات ایران تحت معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای و موافقت‌نامه پادمان آن با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام می‌شود.
این فعالیت‌ها تحت نظارت و تأیید دقیق آژانس قرار دارد و تاکنون، ایران تحت قوی‌ترین فعالیت‌های تأیید و نظارت آژانس قرار داشته است. ایران حداکثر و سازنده‌ترین همکاری را با آژانس به‌طور کامل مطابق با موافقت‌نامه پادمان خود ادامه می‌دهد.
در چارچوب اقدامات جبرانی ما، ما اجرای «کد اصلاحی ۳.۱» را متوقف کردیم که فقط یک اقدام داوطلبانه شفافیت و اعتمادسازی بود که فراتر از تعهدات ما تحت موافقت‌نامه پادمان ایران بود؛ همان‌طور که به وضوح در پاراگراف ۶۵ ضمیمه I برجام منعکس شده است.
همچنین، تصمیم ایران برای غنی‌سازی اورانیوم در فردو یک اقدام جبرانی دیگر بود. این تصمیم نیز کاملاً مطابق با حقوق و تعهدات ما تحت معاهده منع گسترش و توافق‌نامه پادمان‌های ما است و تحت نظارت آژانس انجام می‌شود.
چنین تصمیماتی در راستای حقوق ایران که به‌طور صریح در پاراگراف‌های ۲۶ و ۳۶ برجام بیان شده است، گرفته شده‌اند. اجرای آن‌ها نه نقض تعهدات قانونی تحت معاهده NPT یا موافقت‌نامه پادمان است و نه همکاری ما با آژانس یا نظارت آن را مختل می‌کند.
ادعای E۳ که برنامه هسته‌ای ایران به یک نقطه بحرانی رسیده است، یا ابراز نگرانی آن‌ها از خاتمه قطعنامه ۲۲۳۱ در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ بی‌ربط و تحریک‌آمیز است.
آنچه در واقع منشاء نگرانی جدی است، ادامه عدم اجرای تعهدات قانونی صریح این کشور‌ها تحت برجام و همان قطعنامه است.
علاوه بر این، چنین بیانیه‌های کاملا مزورانه در مورد برنامه هسته‌ای ایران که صرفا برای مقاصد صلح‌آمیز است، به هیچ وجه نمی‌تواند توجهات را از خطر سلاح‌های هسته‌ای رژیم اسرائیل یا همدستی این کشور‌ها در نسل‌کشی سیستماتیک و جنایات جنگی که همچنان توسط رژیم اسرائیل علیه فلسطینیان در غزه صورت می‌گیرد، منحرف کند.
آقای رئیس؛
با وجود اینکه قطعنامه ۲۲۳۱ هیچ ارتباطی با مسائل منطقه‌ای ندارد، ناچارم به برخی از این مسائل که توسط برخی از اعضای شورا مطرح شده است واکنش نشان دهم.
اول، برنامه‌های فضایی و موشکی ایران همیشه خارج از حوزه و صلاحیت قطعنامه ۲۲۳۱ بوده‌اند. این موضع ما حتی قبل از خاتمه برخی از تدابیر محدودکننده آن قطعنامه در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۳ بوده است.
دوم، جمهوری اسلامی ایران هرگز در هیچ فعالیتی ناقض هیچ‌یک از قطعنامه‌های الزام‌آور شورای امنیت شرکت نکرده است.
سوم، تهدید اصلی و طولانی‌مدت برای صلح و امنیت منطقه ما در حقیقت تجاوز، اشغال، سیاست‌های توسعه‌طلبانه، جنایات سیستماتیک بی‌رحمانه و دیگر اعمال ماجراجویانه و بی‌ثبات‌کننده رژیم اسرائیل است. بنابراین، اگر آمریکا و E۳ واقعا نگران صلح و امنیت در منطقه ما هستند، باید به همدستی مستقیم طولانی‌مدت خود در تمامی سیاست‌های جنگ‌طلبانه، تجاوزات، اشغال‌ها و جنایات رژیم اسرائیل علیه ملت‌های منطقه به ویژه فلسطینیان فورا پایان دهند.
چهارم، حضور نظامی گسترده، تجاوز و اشغال آمریکا و همچنین صادرات گسترده سلاح‌های پیچیده به منطقه ما در دهه‌های گذشته و حال حاضر، دلیل دیگری از ناامنی و بی‌ثباتی منطقه‌ای است. یک مثال زنده از نقش مخرب و بی‌ثبات‌کننده آمریکا، تأمین گسترده بمب‌های بسیار پیچیده به رژیم اسرائیل است که به آن اجازه می‌دهد زنان و کودکان فلسطینی را به طور بی‌رحمانه‌تری بکشند و بیمارستان‌ها، مدارس، مساجد و خانه‌ها در غزه را بیشتر تخریب کنند.
پنجم، ایران همیشه خواستار حل صلح‌آمیز بحران یمن بوده است. ما همچنین حمایت قوی خود را از امنیت دریایی و آزادی ناوبری تأیید می‌کنیم. حملات مسلحانه جاری توسطآمریکا و انگلیس علیه یمن تحریک‌آمیز، غیرقابل توجیه و بنابراین غیرقابل قبول است. این حملات نقض آشکار حاکمیت و تمامیت ارضی یمن هستند و نقض جدی قوانین بین‌المللی، منشور سازمان ملل و قطعنامه‌های مربوطه شورای امنیت هستند. بر این اساس، جمهوری اسلامی ایران به شدیدترین شکل ممکن تمامی حملات مسلحانه آمریکا و انگلیس علیه یمن را محکوم می‌کند. بدیهی است که چنین نقض‌هایی فقط صلح و ثبات منطقه را به خطر می‌اندازند، تلاش‌ها برای دستیابی به یک حل صلح‌آمیز برای بحران یمن را مسدود می‌کنند و بحران انسانی بسیار وخیم یمن را تشدید می‌کنند.
ششم، موضع اصولی ما در مورد درگیری جاری در اوکراین تغییر نکرده است و هرگونه ادعا در مورد دخالت ایران در انتقال سلاح برای استفاده در آن درگیری کاملاً بی‌اساس و به طور قاطع رد می‌شود.
آقای رئیس؛
در پایان، تأکید می‌کنم که سیاست اصولی جمهوری اسلامی ایران در رد سلاح‌های هسته‌ای و همچنین عزم قوی آن در استفاده از انرژی هسته‌ای برای مقاصد صلح‌آمیز همچنان بدون تغییر باقی مانده است. همچنین تعهد قاطع ما به گفت‌وگو و دیپلماسی را تأیید می‌کنم.
برجام یک دستاورد دیپلماتیک چندجانبه به سختی به دست آمد و به‌طور مؤثر از یک بحران بی‌جا جلوگیری کرد. برجام بهترین گزینه باقی مانده است، هیچ جایگزینی ندارد و احیای آن واقعا به نفع همه اعضای آن است.
ایران به سهم خود، هیچوقت به مذاکرات پشت نکرده و تمایل صادقانه خود را برای از سرگیری مذاکرات برای احیای برجام نشان داده و آماده است تا اجرای کامل تعهدات خود تحت برجام را زمانی که احیا شود و آمریکا و همه طرف‌های دیگر بپذیرند که تمامی تعهدات خود را به موقع، به‌طور مؤثر، کامل و صادقانه تحت برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ انجام دهند، از سر بگیرد. چنین امری به‌راستی نیازمند اراده سیاسی واقعی آن‌ها است.
آقای رئیس، اجازه دهید واضح بگویم: فشار، ارعاب، تهدید و تقابل راه‌گشا نیستند و در نهایت به بن‌بست منتهی خواهند شد. تنها گزینه عملی برای احیای برجام، گفتگو و همکاری سازنده صادقانه است.
سپاسگزارم
انتهای پیام/