قطعنامهای با رنگوبوی سیاسی؛ نمایش تکراری کشورهای غربی در شورای حکام
خبرگزاری میزان – نشست دورهای شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بهتازگی با صدور قطعنامهای ادعایی درباره ایران پایان یافت.
این قطعنامه که از سوی تروئیکای اروپایی مطرح شده بود با رای مخالف و ممتنع چندین کشور همراه شد.
پیشتر نیز جدیدترین گزارش فصلی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره موضوع هسته‌ای ایران منتشر شد؛ گزارشی با پیش‌درآمدی از گزارش‌های رسانه‌ای مختلف و براساس اهداف تاکتیکی.
آژانس در گزارش یاد شده ادعا کرد که مقدار ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران بیش از ۳۰ برابر حد مقرر در توافقنامه ۲۰۱۵ (برجام) است و ایران اکنون ۱۴۲.۱ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۶۰ درصد دارد که نسبت به آخرین گزارش در فوریه (بهمن سال گذشته) ۲۰.۶ کیلوگرم افزایش داشته است.
در بخش دیگری از این گزارش این‌گونه ادعا شد: براساس برآورد‌ها، ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران با افزایش ۶۷۵.۸ کیلوگرمی از زمان گزارش قبلی به ۶۲۰۱.۳ کیلوگرم رسیده است.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز در این گزارش از آنچه «تصمیم ایران درباره تغییر ندادن موضع خود درباره لغو مجوز چند نفر از بازرسان باتجربه این آژانس و حل نشدن مسائل پادمان باقی مانده» خوانده شده، ابراز تاسف کرد.
گزارش یادشده همچنین می‌گوید که مدیرکل آژانس بار دیگر درخواست و تمایل خود را به دولت ایران جهت ادامه گفت‌وگو‌های سطح بالا و مبادلات فنی متعاقب آن که از ۶ تا ۷ مه ۲۰۲۴ (۱۷ و ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۳) آغاز شد، اعلام می‌کند.
جدیدترین گزارش فصلی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره موضوع هسته‌ای ایران از جهت‌های مختلفی قابل بررسی است: روایت‌های رسانه‌ای منتشر شده درباره مواضع اروپا و آمریکا پیش از انتشار گزارش یادشده، تاثیر گزارش یادشده بر تصمیم شورای حکام در نشست پیش رو، واکنش احتمالی ایران به تصمیم شورای حکام در نشست پیش رو، ...
موضوع ایران در نشست فصلی شورای حکام
نشست فصلی شورای ۳۵ عضوی حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از دوشنبه گذشته آغاز شد و تا جمعه (۱۸ خرداد) ادامه داشت؛ انتشار گزارش فصلی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و گزارش‌های رسانه‌ای درباره مواضع میان تروئیکای اروپایی و آمریکا، بازار پیش‌بینی و گمانه‌زنی درباره خروجی این نشست را داغ کرده بود.
پیشتر محمد اسلامی، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی، در پاسخ به خبرگزاری میزان با سازنده ارزیابی کردن رایزنی‌های خود با مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جریان سفر اخیر وی به ایران، درباره نتیجه احتمالی نشست پیش روی شورای حکام، گفت: با وجود مذاکرات مثبت با گروسی، باید توجه داشته باشیم که شورای حکام همواره موضوع هسته‌ای ایران را سیاسی می‌کند.
رئیس سازمان انرژی اتمی در بخشی دیگر، گفت: فضای سیاسی در موضوع هسته‌ای ایران بر شورای حکام غالب است.
نگاهی به موضوع برجام از زمان امضای آن در سال ۲۰۱۵ تاکنون، چند واقعیت خود را به خوبی نمایان می‌کند؛ پایبندی ایران به تعهد‌های خود، ادعا‌های ضدایرانی غربی‌ها به موازات نقض تعهدهایشان و سیاسی‌کاری و سیاسی‌بازی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در موضوع هسته‌ای ایران تحت فشار کشورهای غربی.
- بیشتر بخوانید:
- اسلامی: مذاکرات با گروسی مثبت بود
- پیشبینیها درباره نشست شورای حکام؛ اختلاف نظر آمریکا و اروپا درباره چیست؟
- نشست شورای حکام؛ ادعا‌های غرب و پاسخ ایران
روایت‌های رسانههای غربی از مواضع آمریکا و تروئیکای اروپایی
گزارش‌های رسانه‌ای مختلفی درباره مواضع میان آمریکا و کشورهای اروپایی شامل انگلیس، فرانسه و آلمان درباره موضوع هسته‌ای ایران، در آستانه برگزاری نشست فصلی شورای حکام منتشر شدند؛ گزارش‌های یادشده عمدتا به نقل از دیپلمات‌های اروپایی نوشتند که واشنگتن با تصمیم تروئیکای اروپایی جهت صدور قطعنامه ضدایرانی در نشست آتی شورای حکام مخالف است.
در گزارشی که رویترز در این باره منتشر کرده، ادعا شد که مقام‌های آمریکا تمایل نداشتن جو بایدن، رئیس‌جمهور این کشور برای صادر نشدن قطعنامه ضدایرانی دیگر در نشست‌های پیش روی هیئت مدیره آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور می‌دانند.
وال استریت ژورنال نیز به نقل از دیپلمات‌های نزدیک به مذاکرات، مدعی شد که واشنگتن متحدان اروپایی خود را برای عقب‌نشینی از طرح‌های سرزنش‌کننده ایران به دلیل پیشرفت در موضوع هسته‌ای تحت فشار قرار داده است.
این رسانه آمریکایی نیز مانند رویترز به موضوع توجه دولت بایدن به انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ این کشور به‌عنوان دلیل مخالفت با تصمیم انگلیس و فرانسه برای صدور قطعنامه ضدایرانی یاد کرد و مدعی شد که آمریکا درصدد جلوگیری از تشدید تنش‌ها با ایران است.
در حالی که وال استریت ژورنال ادعا کرد که دیپلمات‌های اروپایی در این جریان مستاصل شده‌اند، زیرا احساس می‌کنند که آمریکا برای ایجاد مانع در رویکرد آن‌ها تلاش می‌کند، یک مقام آمریکایی این موضوع را تکذیب کرد و گفت که واشنگتن با شرکای اروپایی خود پیش از نشست ماه آینده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به شدت هماهنگ است.
یورونیوز هم در گزارشی نوشت که آمریکا اعلام کرده که درصدد تهیه گزارشی جامع است که در آن همه آنچه موارد عدم همکاری ایران خوانده شده، آمده است و مقام‌های اروپایی مدعی هستند این گزارش پس از انتخابات آمریکا در ماه نوامبر (آبان) ارائه می‌شود.
برخی از رسانههای غربی نیز پیشتر نگرانی‌های مداوم برخی از کشورهای اروپایی، به‌ویژه فرانسه و انگلیس را هسته کانونی مناقشه آمریکا و اروپا در موضوع هسته‌ای ایران می‌دانند؛ براساس این گزارش‌ها، واشنگتن راهبردی برای مقابله با آنچه تشدید فعالیت‌های هسته‌ای ایران خوانده شد، ندارد.
پایبندی ایران به تعهدات و استیصال غرب
نکته‌ای که نباید از توجه دور بماند، سردرگمی و استیصال غرب در موضوع هسته‌ای ایران درپی بروز پیچیدگی‌های عمدتا ساخت غرب، به موازات نزدیک شدن به زمان انقضای لغو تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران در چارچوب برجام در اکتبر ۲۰۲۵ (آبان ۱۴۰۴) است.
پایبندی ایران به برجام و تاکید تهران بر لزوم بازگشت همزمان طرفین به تعهد‌های خود و البته در نظر داشتن این واقعیت که بدعهدی غربی‌ها باید با پاسخ مناسب کاهش پله پله تعهد‌ها مواجه شود، اکنون غرب را در شرایط دشواری قرار داده و کشورهای غربی را با واقعیت مواجهه با گام‌های پر هزینه روبرو کرده است.
واشنگتن به‌صورت خاص می‌داند که به دلیل خروج از برجام امکان استفاده از گزینه فعال‌سازی مکانیسم ماشه را ندارد؛ هرچند اروپایی‌ها نیز با درک واقعیت موضوع هسته‌ای و واکنش‌های ایران می‌دانند که نباید به سمت این گزینه بروند.
به نظر نمی‌رسد که آن‌ها واکنش ایران به آخرین قطعنامه شورای حکام را از یاد برده باشند؛ واکنش ایران در پی آن قطعنامه سبب شد شورای حکام وارد مسیر تعامل با ایران شود.
ناتوانی غربی‌ها سبب شده تا آن‌ها به سمت تشدید جنگ‌های روانی علیه برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران سوق یابند و رسانه‌ها را به بازو‌های خود تبدیل کنند؛ آن‌ها همچنین با استفاده از تاکتیک طرح اختلاف نظر، بازی پلیس خوب و بد را دنبال می‌کنند.
طرف اروپایی پیش از این هم در آستانه برگزاری نشست‌های شورای حکام دست به اعمال فشار‌های مشابهی زده بود تا منافع خود را پیش ببرد.
لزوم توجه شورای حکام به نتیجه قطعنامه‌های ضد ایرانی پیشین
ایران در سال‌های پس از امضای برجام به صراحت اعلام و عملا نشان داده است که ضمن پایبندی به تعهد‌های خود، هرگز منافع مردم و کشور را نادیده نمی‌گیرد؛ این رویکرد ایران سبب شده تا قطعنامه‌های ضدایرانی پیشین شورای حکام به نتایج مورد نظر طراحان قطعنامه‌ها نرسد.
اتخاذ رویه یادشده این هشدار را به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و کشورهای غربی داده است که هرگونه اقدام شورای حکام برای صدور قطعنامه ضدایرانی هزینه‌های قابل توجهی را به دنبال خواهد داشت؛ هزینه‌هایی که مطلعان و تحلیلگران حوزه مربوط نیز به آن اشاره کرده و بر لزوم اجتناب از آن تاکید کرده‌اند.
در عین حال، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به‌عنوان نهاد متاثر از نفوذ کشورهای غربی باید ضمن کاهش سیاسی‌کاری و سیاسی‌بازی و بازی در زمین سیاسی غرب به توصیه مقام‌های ایرانی عمل کرده و برای حفظ هویت و ماهیت خود به‌عنوان یک نهاد حرفه‌ای و تخصصی عمل کند.
پیامدهای قطعنامه ضدایرانی در شورای حکام
شورای حکام که ۱۸ ماه پیش هم با طرح ادعای همکاری فوری ایران با تحقیقات آژانس درباره ذرات اورانیوم کشف شده آخرین قطعنامه ضد ایرانی خود را تصویب کرد اکنون قطعنامهای دیگر که ساخته و پرداخته سه کشور اروپایی و آمریکاست، تصویب کرده است.
اکنون نیز باید به چند نکته توجه داشت:
- نشست پیش روی شورای حکام در حالی برگزار شد که گروسی در اردیبهشت ماه در سفر به ایران بر تداوم همکاری براساس تفاهم مارس ۲۰۲۳ (اسفند ۱۴۰۱) تاکید کرده بود.
- ایران مسئولانه بر تداوم اجرای تفاهم یاد شده تاکید کرد و به گفته خود گروسی مایل به گفت‌وگو درباره مسائل ریشه‌ای است؛ با وجود این، در حالی که آژانس تلاش می‌کند تفاهم مارس ۲۰۲۳ را جز وظایف پادمانی ایران تعریف کرده و نام سند توافقی بر آن بگذارد، ایران تفاهم یادشده را یک تفاهم جهت ایجاد اعتماد می‌داند.
- طرفین بر وجود فرصت‌ها برای حل‌وفصل اختلاف‌های باقی مانده تاکید کرده‌اند و صدور قطعنامه می‌تواند مسیر همکاری ایران و آژانس را دچار چالش جدی کرده و ایران را از ادامه تعامل و همکاری منصرف کند.
در پایان همانطوری که نمایندگی ایران در سازمانهای بین‌المللی در گزارش توصیفی خود اشاره کرد با صدور قطعنامه جدید میتوان نتیجهگیری کرد که ارزیابی‌های آژانس از نظر حقوقی بر پایه اطلاعات غیرموثق و اسناد غیرمعتبر ارائه شده توسط کشورهای غربی و رژیم صهیونیستی است که خود دارنده سلاح هسته‌ای هستند و طی سالیان اخیر همواره به دنبال برهم زدن همکاریهای تهران و آژانس بودهاند.
انتهای پیام/