اهمیت راهبردی بندر چابهار؛ دروازه‌ای طلایی به‌روی کشورهای همسایه و آسیای مرکزی

خبرگزاری میزان - به‌تازگی قرارداد تجهیز و بهره‌برداری از پایانه‌های بندر شهید بهشتی چابهار از سوی شرکت IPGL هند، با حضور مقام‌های ایرانی و هندی، امضا شد.

وزیر راه‌و‌شهرسازی درپی این قرارداد درباره برنامه‌های تهران و دهلی‌نو در زمینه توسعه کشتیرانی، گفت: توسعه زیرساخت‌های کریدوری و توسعه ناوگان برای حمل بیشتر کالا پیش از این نیز در دستور کار بوده و توسعه نرم‌افزار‌ها نیز در برنامه است.

جزئیات قرارداد ۱۰ ساله توسعه بندر چابهار

همچنین وزیر راه و شهرسازی جزئیاتی از قرارداد تجهیز و توسعه بندر و پس‌کرانه چابهار را اعلام کرد و گفت: قرارداد توسعه بندر چابهار با هند امضا شد که نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند شخصاً آن را دنبال می‌کرد.

به گفته وی، این قرارداد، در ابتدا قرار بود با ۸۰ میلیون دلار سرمایه‌گذاری آغاز شود و در محله بعد به ۱۲۰ میلیون دلار برسد که برای تجهیز فاز یک بندر و بهره‌برداری از بندر چابهار است.

بذرپاش، گفت که پیش از این قرارداد‌ها کوتاه‌مدت بود که انگیزه را از طرف هندی گرفته بود، اما این قرارداد ۱۰ ساله انگیزه را افزایش می‌دهد.

هند: یک اقدام تاریخی انجام دادیم

اما واکنش طرف هندی به این قرارداد چگونه بود؟

وزیر بنادر، کشتیرانی و آبراهه‌های هند، در آیین امضای قرارداد تجهیز و بهره‌برداری از پایانه‌های کانتینری و کالای عمومی بندر شهید بهشتی چابهار، با ابراز خرسندی از سفر به ایران، گفت: ما یک اقدام و تصمیم تاریخی را با توجه به روابط دیرینه به انجام می‌رسانیم و یک قرارداد بلندمدت در پی توافق‌های پیشین بین دو کشور امضا خواهد شد که نشان‌دهنده اعتماد بین دو کشور و گسترش همکاری‌هاست.

سونوال، گفت که دو کشور ایران و هند شاهد امضای یک قرارداد بلندمدت برای تجهیز بندر شهید بهشتی هستند و باور داریم که این قرارداد می‌تواند زمینه‌های توسعه تجاری را برای دو کشور فراهم کند.

واکنش آمریکا به توافق بندر چابهار

این قرارداد با واکنش‌هایی همراه شد که از آن جمله می‌توان به آمریکا اشاره کرد.

ودانت پاتل، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، پس از امضای توافق میان ایران و هند درباره بندر چابهار گفت: ما از این گزارش‌ها مطلع هستیم که ایران و هند قراردادی را در مورد بندر چابهار امضا کرده‌اند.

مقام وزارت خارجه آمریکا مدعی شد: هرکسی که به تجارت با ایران فکر می‌کند، خود را در معرض خطر احتمالی تحریم‌ها قرار می‌دهد؛ هر نهاد و هر کسی که به معامله تجاری با ایران فکر میکند، باید از خطر بالقوه‌ای که خود را در برابر آن قرار می‌دهد، آگاه باشد.

• بیشتر بخوانید:
• تهدید هند به تحریم از سوی آمریکا به دلیل همکاری تجاری با ایران
• هند: توافق چابهار به نفع کل منطقه خواهد بود

واکنش هند به تهدید آمریکا

اما در پی اظهارات ادعایی طرف آمریکایی، سوبرامانیام جایشانکار، وزیر خارجه هند، گفت: من فکر می‌کنم مسئله در این زمینه، برقراری ارتباط، متقاعد کردن افراد و درک این موضوع است که این توافق در واقع به نفع همه است و من فکر می‌کنم نباید دیدگاه محدودی در این زمینه وجود داشته باشد.

جایشانکار با بیان اینکه هند ارتباط دیرینه‌ای با پروژه چابهار داشته است، تاکید کرد: در نهایت ما توانستیم این موضوع را حل و توافق بلندمدت را امضا کنیم، توافق بلندمدت ضروری است، زیرا بدون آن نمی‌توان عملکرد بندر را بهبود بخشید و ما معتقدیم این توافق به نفع کل منطقه خواهد بود.

تحلیل رسانه‌های بین‌المللی از توافق ایران و هند

الجزیره در گزارشی به توافق میان ایران و هند درباره توسعه بندر شهید بهشتی چابهار پرداخت و نوشت: هند توافق‎نامه ۱۰ ساله‌ای را برای توسعه و بهره‌برداری از بندر راهبردی چابهار ایران امضا کرده است، زیرا دهلی‌نو قصد دارد روابط تجاری خود را با افغانستان محصور در خشکی و کشور‌های آسیای مرکزی، دور زدن بنادر در همسایه غربی خود، تقویت کند.

این پایگاه به نقل از وزیر کشتیرانی هند، نوشت: این بندر به عنوان یک شریان تجاری حیاتی عمل می‌کند که هند را با افغانستان و کشور‌های آسیای مرکزی متصل می‌کند.

این گزارش با اشاره به تهدید آمریکا به تحریم هند، می‌گوید: با این حال، مقام‌های هندی تنش‌ها را کم‌اهمیت جلوه داده‌اند و وزیر خارجه این کشور گفته که دهلی‌نو مزایای این توافق را به آمریکا اعلام خواهد کرد و از کشور‌ها خواهد خواست که دیدگاه محدودی نسبت به آن نداشته باشند.

چرا چابهار قابل توجه است؟

الجزیره در تشریح اهمیت بندر چابهار، می‌نویسد: هند با صنعت ۶۰۰ میلیارد دلاری پررونق، آرزوی تجارت نزدیک با همسایگان داخلی خود در غرب این کشور را دارد؛ هند با بندر چابهار از توافق با پاکستان اجتناب می‌کند و می‌تواند کالا‌ها را ابتدا به ایران و سپس از طریق شبکه‌های ریلی یا جاده‌ای به افغانستان و کشور‌های محصور در خشکی غنی از منابع مانند ازبکستان و قزاقستان حمل کند.

براساس این گزارش، یکی از مقام‌های هندی حتی از رسیدن به سرزمین‌های دور تا روسیه نیز یاد کرده است.

کبیر تنجا، عضو اندیشکده بنیاد تحقیقاتی آبزرور مستقر در دهلی‌نو، معتقد است برای هند، چابهار یکی از محور‌های سیاست‌های همسایگی آن است؛ نوعی دروازه طلایی برای فرصت‌های سرمایه‌گذاری بیشتر در غرب و آسیای مرکزی.

الجزیره در جمع‌بندی گزارش خود می‌گوید که این بندر در حال حاضر بخش مهمی از پروژه کریدور تجاری بین‌المللی شمال-جنوب (INSTC) را تشکیل می‌دهد که هدف آن اتصال شهر‌های بزرگ مانند بمبئی به عنوان کانون مالی هند و باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان، از طریق ایران است.

انتهای پیام/