مهم‌ترین اقدام‌های تامینی و تربیتی در حرفه‌آموزی و اشتغال زندانیان
ستاد حقوق بشر جمهوری اسلامی ایران گزارش مهم‌ترین اقدام‌های سازمان زندان‌ها و اقدام‌های تامینی و تربیتی را در حوزه حرفه‌آموزی و اشتغال زندانیان در سال ۱۴۰۱ منتشر کرد.
خبرگزاری میزان - گزارش ستاد حقوق بشر درباره مهم‌ترین اقدام‌های سازمان زندان‌ها و اقدام‌های تامینی و تربیتی در حوزه حرفه‌آموزی و اشتغال زندانیان در سال ۱۴۰۱ به زبان فارسی و انگلیسی منتشر شد.
براساس این گزارش، با توجه به اینکه یکی از علل اصلی ارتکاب جرم و افزایش جمعیت کیفری، بیکاری و تبعات ناشی از آن می‌باشد که غالبا ریشه در فقدان مهارت شغلی دارد، سازمان زندان‌ها، امکان حرفه‌آموزی و اشتغال تمامی زندانیان متقاضی را در دستورکار خود قرار داده است.
کاهش آسیب‌های حبس، توانمندسازی، خودکفایی و خوداشتغالی زندانیان در حین حبس و پس از آزادی، بازگشت محکومان از چرخه جرم به چرخه تولید جامعه، بازسازگاری اجتماعی زندانیان، پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و تحکیم بنیان خانواده، کمک به رفع نیاز‌های مادی و معنوی محکومان و خانواده‌های آنان و کاهش نرخ بازگشت مجدد به زندان، از جمله اهداف مهم این سازمان از برگزاری دوره‌های آموزشی شغلی و ایجاد اشتغال برای زندانیان است.
ساختار‌های اشتغال و حرفه‌آموزی در زندان‌ها
در راستای اشتغال و حرفه‌آموزی زندانیان، ساختار‌های ذیل ایجاد شده است:
دفتر برنامه‌ریزی اشتغال و حرفه‌آموزی: این دفتر تخصصی در زیرمجموعه معاونت سلامت، اصلاح و تربیت سازمان زندان‌ها ایجاد شده و از مهم‌ترین وظایف آن، برنامه‌ریزی کلان در زمینه حرفه‌آموزی و اشتغال در زندان‌ها، ایجاد ظرفیت‌های جدید اشتغال با کمک بخش‌های دولتی و مردمی و نظارت بر همه فعالیت‌های مرتبط این حوزه است.
بنیاد تعاون زندانیان: این موسسه غیردولتی با هدف توسعه اشتغال در زندان‌ها ایجاد شده است؛ از جمله وظایف این بنیاد، ایجاد کارگاه‌های مختلف در زندان‌ها و فروش محصولات تولیدی زندانیان است؛ بخش قابل‌توجهی از زندانیان، در داخل و یا خارج از زندان، در پروژه‌های اشتغال بنیاد تعاون مشغول به کار هستند و در قبال آن دستمزد دریافت می‌کنند.
انجمن حمایت از زندانیان: انجمن حمایت از زندانیان، موسسه خیریه و عام‌المنفعه است که از سال ۱۳۲۰ با هدف کمک به زندانیان و خانواده‌های آنان، نوپروری و اصلاح زندانیان و همکاری با زندان‌ها و مراکز مراقبت پس از خروج زندانیان تشکیل شده و فعالیت می‌کند؛ انجمن‌ها در ۲۳۰ شهر و در کل استان‌های کشور و به‌طور داوطلبانه تشکیل شده‌اند؛ اگرچه مهم‌ترین وظیفه انجمن‌های مذکور حمایت از خانواده زندانیان است، با وجود این، در زمینه اشتغال زندانیان نیز به‌صورت محدود فعالیت دارند و به زندانیان شاغل دستمزد پرداخت می‌کنند.
حرفه‌آموزی زندانیان
سازمان زندان‌ها با عقد تفاهم‌نامه‌های همکاری با دستگاه‌های متولی مهارت‌آموزی از جمله سازمان آموزش فنی‌وحرفه‌ای کشور، وزارت میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی و ... برای زندانیان در حین تحمل حبس، مطابق با علاقمندی آنان و نیاز بازار کار جامعه، دوره‌های حرفه‌آموزی به‌صورت رایگان برگزار می‌کند و پس از اخذ آزمون برای زندانیانی که موفق به کسب نمره قبولی در آزمون شوند، همانند دیگر شهروندان جامعه گواهینامه مهارت معتبر بدون درج عبارت زندان صادر می‌شود؛ طرح مهارت‌آموزی زندانیان به دو روش زیر و در ۴ خوشه آموزشی (صنعت، خدمات، صنایع دستی و کشاورزی) اجرا می‌شود:
آموزش کلاسیک: آموزش در کلاس‌های تئوری و عملی کارگاه‌های حرفه‌آموزی زندان‌ها با حضور مربی فنی‌وحرفه‌ای.
آموزش در محیط واقعی کار: آموزش در حین کار در کارگاه‌های اشتغال داخل و خارج زندان‌ها تحت نظر استاد کار.
اشتغال زندانیان
سازمان زندان‌ها با همکاری و مشارکت بنیاد تعاون زندانیان، انجمن‌های حمایت از زندانیان و کارآفرینان حقیقی و حقوقی در داخل و خارج از زندان‌ها، نسبت به ایجاد انواع اشتغال به شرح زیر برای زندانیان واجد شرایط حاضر در زندان اقدام می‌کند:
اشتغال کارگاهی داخل زندان؛ اشتغال نشسته داخل بند‌ها (خوداشتغالی)؛ اعزام به کار به مراکز اشتغال عمومی و خصوصی خارج از زندان (به دو صورت خویش‌فرمایی و کارفرمایی).
زندانیان شاغل به تناسب درجه مهارت، کاردانی و کارکرد ماهیانه و براساس دستور العمل ابلاغی، دستمزد دریافت می‌کنند؛ همچنین این قبیل زندانیان براساس میزان مشارکت در توسعه فعالیت‌های حرفه‌آموزی و اشتغال زندان از ارفاق‌های قانونی نظیر مرخصی، افزایش دفعات ملاقات و تماس تلفنی، انتقال به زندان نیمه‌باز، اعزام به کار در خارج از زندان، نظام نیمه آزادی آزادی مشروط و آزادی تحت نظارت سامانه‌های الکترونیکی و خدمات پس از خروج بهره‌مند می‌شوند.
اهم اقدام‌ها در حوزه اشتغال و حرفه‌آموزی بانوان در زندان‌ها
برگزاری دوره‌های آموزشی در رشته‌های فنی‌وحرفه‌ای، صنایع دستی، جهاد کشاورزی در رشته‌های روزآمد و متناسب با فعالیت و توانایی بانوان مانند تابلوفرش، تور دوزی، خیاطی، زیورآلات تزیینی، برگزاری دوره‌های حرفه‌آموزی در قالب دوره‌های کلاسیک و استاد شاگردی، استفاده از بخش خصوصی و کارآفرینان به‌منظور آشنایی و ایجاد اشتغال مددجویان مانند خیاطی، مونتاژ اسباب بازی و ...، معرفی کارآفرینان و زندانیان جهت استفاده از تسهیلات مالی به بانک‌های عامل به‌منظور ایجاد و گسترش اشتغال نیز از جمله اقدام‌های مهم در حوزه اشتغال و حرفه‌آموزی زنان زندانی است.
دستاورد‌ها در حوزه حرفه آموزی زندانیان
برگزاری دوره‌های حرفه‌آموزی برای ۱۳۶ هزار نفر از زندانیان (معادل ۷۸ درصد از زندانیان)، صدور گواهینامه مهارت برای ۱۰۳ هزار نفر از زندانیان (معادل ۶۰ درصد از زندانیان)، برگزاری ۱۴ میلیون نفر ساعت دوره‌های حرفه‌آموزی برای زندانیان (به‌طور میانگین ۱۰۲ ساعت برای هر زندانی کارآموز)، صدور کارت صنعت‌گری برای ۲ هزار و ۹۶ نفر از زندانیان برای نخستین بار، برگزاری مسابقات مهارت بین ۴ هزار و ۷۲۶نفر از زندانیان برای نخستین بار و رشد ۲۹ درصدی عملکرد حرفه‌آموزی در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰، از جمله اهم دستاورد‌ها در حوزه حرفه‌آموزی زندانیان در سال ۱۴۰۱ است.
دستاورد‌ها در حوزه اشتغال زندانیان
اشتغال ۴۶ هزار و ۱۰۲ نفر از محکومان (معادل ۳۶ درصد از محکومان واجدالشرایط حاضر در زندان‌ها)، پرداخت میانگین دستمزد ماهانه معادل ۱۶۲۴۷۰۰۰ ریال به هر یک از زندانیان شاغل، رشد ۵۳ درصدی عملکرد اشتغال زندان‌های کشور در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰، رشد ۳۵ درصدی میزان دستمزد پرداختی به زندانیان شاغل در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ و جذب تسهیلات اشتغال به مبلغ بیش از ۲ هزار و ۶۱۰ میلیارد ریال برای ایجاد تعهد اشتغال جدید به تعداد ۳ هزار و ۸۹۶ نفر از زندانیان نیز از جمله اهم دستاورد‌ها در حوزه اشتغال زندانیان در سال ۱۴۰۲ است.
متن کامل گزارش ستاد حقوق بشر درباره مهم‌ترین اقدام‌های سازمان زندان‌ها و اقدام‌های تامینی و تربیتی در حوزه حرفه آموزی و اشتغال زندانیان در سال ۱۴۰۱ را اینجا بخوانید.
انتهای پیام/
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *