نویسنده و کارگردان نمایش«آریوبرزن»: فقدان صلح، عشق و دوستی، جهان را به آتش کشیده است

خبرگزاری میزان - حامد مکملی نویسنده و کارگردان اهل استان قزوین و کارشناس ارشد ادبیات نمایشی که پیش‌تر در سی‌ونهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر با نمایش «کمین ژاله» موفق به کسب جایزه ویژه هیئت داوران شده بود، ۱۱ بهمن‌ماه ۱۴۰۲ با تازه‌ترین اثر نمایشی خود «آریوبرزن» در سالن چهارسو روی صحنه خواهد رفت. آریوبرزن واپسین سردار هخامنشی بود که به همراه خواهرش یوتاب در محلی با عنوان دروازه ایران، دربند پارس با لشگر اندکی از یاران خود برابر سپاهیان بی‌شمار اسکندر مقدونی تا پای جان مقاومت کرد. از حامد مکملی تاکنون چند جلد نمایشنامه و دو مجموعه شعر نیز چاپ و منتشر شده است. مکملی در نمایش «کمین ژاله» نگاه و زاویه دید متفاوتی به دفاع مقدس داشت و روایت کمدی او از جنگ و پیامدهای آن به کام داوران جشنواره نیز خوش آمد و حالا بخش کهن‌تری از تاریخ کشور و جنگ و حماسه‌ای دیگر از قهرمانی دیگر را روایت خواهد کرد.  

مکملی درباره نمایش «آریوبرزن» در گفت‌وگو با خبرگزاری میزان، اظهار کرد: نمایش آریوبرزن در ادامه همان نگرش ضد جنگ من است. همان تفکری که مقابل صلح، عشق و دوستی است، مفاهیمی که فقدان آن‌ها امروز جهان را به آتش برهم‌زننده جنگ کشانده است. 

وی افزود: این نمایش به‌شکل مستقیم از استان قزوین برای بخش تازه‌های تئاتر ایران چهل‌ودومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر ارسال شد. از میان آثار رسیده به دبیرخانه جشنواره در مرحله اول ۴۷ نمایش تایید شد و در مرحله بعدی هفت اثر برای اجرا و رقابت در جشنواره بین‌المللی فجر انتخاب شدند که خوشبختانه نمایش «آریوبرزن» نیز یکی از این هفت نمایش بخش نهایی بود.  

مکملی درباره جشنواره تئاتر فجر گفت: به‌طور کلی جشنواره‌ها مجال، فرصت و آوردگاهی هستند تا هنرمندان هر حوزه‌ای آثار خود را در آن عرضه کنند؛ محلی که در آن شرکت‌کنندگان، تماشاگران، داوران و مسئولین، هر یک به نحوی بخشی از جامعه تئاتر محسوب شده و در شکل‌گیری فرآیند هنر نمایش در سال‌های پیش‌رو، ولو تنها با حضور خود در جشنواره تاثیرگذار خواهند بود. پس برای هر هنرمند دغدغه‌مندی جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر به عنوان مهمترین رویداد نمایشی کشور از اهمیت بسیار ویژه‌ای برخوردار است.  

کارگردان نمایش «کمین ژاله» در پاسخ به پرسشی درباره اهمیت نمایش «آریوبرزن» گفت: متاسفانه به دلیل از میان بردن اسناد تاریخی سرزمین کهن‌مان در دوره‌های گوناگون و در یورش‌های متعدد دول متخاصم، اطلاعات چندانی درباره آریوبرزن و آنچه این سردار دلیر رقم زده است، در دست نداریم، ولی برای من مهم بود که به این موضوع و به‌ویژه شخصیت آریوبرزن بپردازیم. او کسی بود که با یاران اندکش به محاصره ارتش پرشمار اسکندر درآمد، حلقه حصار دشمن را شکست، تسلیم نشد و در نهایت تا آخرین قطره خون مقاومت کرد. 

این هنرمند قزوینی‌تبار با اشاره به چالش‌های اثر تازه‌اش بیان کرد: با توجه به شیوه اجرایی نمایش، تعداد بازیگران و همچنین استفاده از موسیقی زنده با نوازندگان متعدد، نیازمند صرف زمان و تمرینات متعددی بودیم. به این دلیل که فرم و ریخت متناسب هر نمایش در یک روند تکامل تدریجی شکل می‌گیرد. به ویژه اینکه بیشتر بازیگران این نمایش از جوانانی هستند که نخستین تجربه خود را در صحنه تئاتر خواهند داشت و همگی از هنرجویان خودم هستند.  

وی ادامه داد: نیمه تابستان ۱۴۰۲ کار را آغاز کردیم که البته در تمرینات انسجام و تداوم کافی وجود نداشت تا آنجا که حتی در برهه‌ای نیز در تمرین فاصله و وقفه افتاد. آماده‌سازی نمایش «آریوبرزن» تقریبا بین چهار تا پنج ماه به‌طول انجامید و البته هنوز هم در حال تمرین هستیم و امیدوارم اجرایی در خور نام اثر روی صحنه بیاوریم.  

مکملی در توضیح سبک و شیوه روایت نمایش، تشریح کرد: نمایش «آریوبرزن» یک رویداد تاریخی را روایت می‌کند که در نوع خود می‌تواند در زمره آثار اساطیری هم جای بگیرد، اما من سعی داشتم در شیوه اجرایی با وجود زبان آرکائیک نمایش، از فرم‌ها و شکل‌های پویا و نو استفاده کنم.  

به گفته مکملی فرم و شکل نوی اثر همگی بر اساس و بر پایه ویژگی‌ها و گونه‌های مختلف نمایش ایرانی است و مخاطب روایتی کهن و تاریخی  را در شکلی متفاوت و فرمی نو به تماشاگران عرضه خواهد کرد.  

این کارشناس ارشد ادبیات نمایشی وفاداری به اصل روایت این شخصیت تاریخی را با توجه به فقدان منبع و رفرنس مستند ناممکن و دشوار دانست و تاکید کرد: فارغ از اینکه اصل روایت چیست، من نگاهی اپیک و قهرمانانه به زندگی این سردار دلاور داشتم. 

وی افزود: دراماتیک کردن چگونگی زندگی و زیست قهرمانانه و نیز وقایع تاریخ بخشی از کار و تخصص من است.  

مکملی ادامه داد: بازنمایی و یادآوری شخصیت آریوبرزن به عنوان یک شخصیت مهم و بزرگ در تاریخ ایران، آن هم روی صحنه تئاتر، همواره در طول سال‌های فعالیتم از دغدغه‌های من بود.  

کارگردان نمایش «آریوبرزن» در خاتمه اظهاراتش تاکید کرد: به دو دلیل تلاش وافری دارم تا این نمایش دیده شود. نخست زحمات بسیاری که تک‌تک عوامل جوان و با استعداد این نمایش طی ماه‌های گذشته کشیدند، دیگر اینکه روزگار کشور ما امروز نیازمند چنین قهرمانانی است. اکنون که مجال آن شده است، امیدوارم نمایشی در خور این سردار تدارک دیده باشیم و بتوانیم تفکر عشق به میهن را در جوانان امروز کشورمان به وسیله هنر به عنوان گویاترین رسانه انتقال دهیم.  

انتهای پیام/