سخنرانی امیرعبداللهیان در اجلاس مجمع جهانی پناهندگان در ژنو

خبرگزاری میزان – حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه در اجلاس مجمع جهانی پناهندگان در ژنو مشارکت و سخنرانی کرد؛ متن کامل سخنرانی وزیر امور خارجه به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

میزبانان مشترک

جناب آقای گرندی، کمیسر محترم عالی پناهندگان سازمان ملل

وزیر محترم خارجه سوئیس

عالیجنابان، وزیران و نمایندگان محترم

خانم‌ها و آقایان

حضور در مجمع جهانی پناهندگان از طرف جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان بزرگ‌ترین میزبان پناهندگان در جهان، برای اینجانب مایه خرسندی است.

سوال اصلی در رابطه با مسئله پناهندگان این است که چرا تنها چند کشور معدود باید مسئولیت میزبانی اکثریت آوارگان در جهان را بر عهده داشته باشند؟ مجمع جهانی پناهندگان با هدف تقویت همبستگی عملی جهانی و بسیج منابع لازم برای مساعدت به میزبانان عمده آوارگان ایجاد شد؛ در عین حال، هیچ راه‌حل موقتی نمی‌تواند مشکل پناهندگی را به‌صورت پایدار حل کند؛ کمیساریای عالی پناهندگان و جامعه بین‌المللی باید کوشش مضاعفی برای تسهیل و تسریع بازگشت آوارگان به کشور‌های خود به‌کار گیرند.

همانطور که می‌دانید، اکنون بیش از ۴۵ سال است که ایران میزبان طولانی‌ترین وضعیت پناهندگی بوده و در حال حاضر و پس از تحولات افغانستان در سال ۲۰۲۱ کشور من میزبان بزرگ‌ترین جمعیت آواره در سطح جهان است. 

مداخلات نظامی متعدد و دیگر دخالت‌های غیرقانونی توسط قدرت‌های خارج از منطقه موجب بی‌ثباتی و ناامنی و توسعه‌نیافتگی شده که خود امواج آوارگی در سراسر منطقه را به دنبال داشته است.

در واقع، جمهوری اسلامی ایران باری را بر دوش کشیده که در نتیجه سیاست‌های غیرمسئولانه و مداخلات نظامی آمریکا و متحدینش در مجاورت ما بر منطقه تحمیل شده است.

رویکرد ما در رابطه با آوارگان، مبتنی بر همبستگی انسانی و اخلاقی است؛ مردم ایران سخاوتمندانه آوارگان افغان را در منابع محدود خود شریک کرده‌اند و این امر با وجود همه مشکلاتی است که عمدتا در نتیجه تحریم‌های غیرانسانی آمریکا با آن مواجه بوده‌ایم؛ ما با مبنا قراردادن ارزش‌های انسان محور ملی و تعالیم اسلامی کوشش کرده‌ایم تا شرایط زندگی مناسب، امکانات بهداشتی و پزشکی پایه و آموزش را برای آوارگان افغان فراهم کنیم.

همه کودکان افغان که در سن مدرسه رفتن هستند، فارغ از وضعیت پناهندگی آن‌ها یا والدینشان، از امکان ثبت نام در مدارس دولتی در ایران برخوردارند و در حال حاضر بیش از ۷۰۰ هزار نفر از آن‌ها در سراسر کشور مشغول به تحصیل هستند؛ دوره‌ها و کلاس‌های آموزشی دیگری نیز برای بزرگسالان و کسانی که از حضور در مدرسه بازمانده‌اند، در چارچوب نهضت سوادآموزی دایر شده است؛ بسیاری از اففان‌ها نیز در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی در ایران در حال تحصیل هستند.

ده‌ها هزار آواره افغان از پوشش بیمه پزشکی و خدمات درمانی رایگان برای درمان بیماری‌های خاص و صعب‌العلاج برخوردارند؛ پناهندگان افغان همچنین از برنامه‌های واکسیناسیون رایگان از جمله برای کوید – ۱۹ استفاده کرده‌اند. 

آقای رئیس

اساسا اینکه یک کشور به تنهایی بخواهد هزینه و بار میزبانی بزرگ‌ترین جمعیت آواره را به دوش بکشد نه عادلانه است و نه عملی؛ اصل «تقسیم بار و مسئولیت میزبانی» اقتضا می‌کند که هزینه‌های میزبانی آوارگان بین کشور‌ها به نحوی متوان تقسیم و توزیع شود؛ متاسفانه این مهم در رابطه با ایران عملیاتی نشده است و ما فشار فزاینده‌ای به‌خاطر میزبانی جعیت بزرگ آوارگان بر منابع محدود داخلی خود احساس می‌کنیم؛ این یک چالش جدی برای حوزه‌های زیرساختی از جمله در زمینه بهداشت و درمان، آموزش و پرورش، انرژی، آب و برق است.

ما ضمن درک اهمیت تعهد و تلاش کمیسیاری عالی پناهندگان برای مساعدت به آوارگان افغان در ایران، این واقعیت را یادآوری می‌کنیم که تنها حدود یک درصد از کل هزینه‌های ناشی از میزبانی جمعیت بیش از ۵ میلیونی پناهندگان از محل کمک‌های بشردوستانه بین‌المللی تامین می‌شود. 

باید این نکته را نیز یادآوری کنم که میزبانی سخاوتمندانه ما از آوارگان در شرایطی صورت می‌گیرد که ایران خود تحت شدیدترین تحریم‌های غیرانسانی و غیرقانونی از جانب آمریکا قرار دارد؛ تحریم‌های غیرقانونی با کاستن از ظرفیت و اعمال فشار بر فعالیت نهاد‌های کمک‌رسان، مانع از ایفای وظیفه آن‌ها در مساعدت بشردوستانه به افراد نیازمند در کشور‌های تحت تحریم می‌شوند.

هیج استثنای بشردوستانه – آنطور که آمریکا منافقانه ادعا می‌کند – در رابطه با تحریم‌ها وجود ندارد و تحریم‌های مزبور اساسا به نحوی تنظیم شده‌اند که آسیب‌پذیرترین افراد، شامل پناهندگان و آوارگان، را مورد هدف قرار دهند. 

در چنین شرایطی نمی‌توان انتظار داشت که جمهوری اسلامی ایران همچون گذشته به ارائه خدمات مطلوب به جمعیت بزرگ آوارگان که بسیاری از آن‌ها درصدد مهاجرت به اروپا هستند، ادامه دهد.

مسئله آوارگان افغان بدون بازگشت آن‌ها به وطن خود حل نمی‌شود؛ در این راستا لازم است سازمان ملل، کمیساریا، کشور‌های همسایه، کشور‌های کمک‌کننده و دیگر طرف‌های ذیمدخل برای کمک به افغانستان جهت ایجاد زیرساخت‌های مناسب اقتصادی، امنیتی و سیاسی به منظور جذب آوارگان به کشور خودشان، همکاری موثر کنند؛ مسئولیت اصلی بر دوش مقام‌های حاکم در افغانستان است.

آقای رئیس

حضار گرامی

هیچ فرد باوجدانی نمی‌تواند نسبت به فاجعه انسانی در غزه و کل فلسطین اشغالی ساکت بماند، جایی که مردم بی‌گناه غزه با هدف راندن آن‌ها از وطنشان به‌صورت گسترده کشتار و ساختمان‌های مسکونی آن‌ها تخریب می‌شود. 

رژیم اشغالگر در حال ایجاد یک موج جدید آوارگی و افزودن میلیون‌ها نفر به جمعیت ۷ میلیونی آواره فلسطین است. 

کوچاندن اجباری ساکنان غزه هم نقض فاحش حقوق بشر است و هم نقض آشکار قواعد حقوق بشردوستانه بین‌المللی؛ بمباران گسترده نوار غزه توسط رژیم اشغالگر طی ۷۰ روز اخیر بخشی از حمله گسترده و نظام‌مند علیه جعیت غیرنظامی فلسطین برای اخراج اجباری آن‌ها از منازلشان است که مصداق جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت محسوب می‌شود؛ عاملان این جنایت‌ها به همراه حامیان این رژیم به ویژه آمریکا و انگلیس و کانادا و آلمان باید به خاطر ارتکاب این جنایت‌های سبعانه پاسخگو باشند.

همکاران محترم

یک بحران جدید آوارگی به بدترین شکل ممکن در حال وقوع است؛ بیش از ۲۰ هزار نفر انسان بی‌گناه که اغلب آن‌ها زن و کودک هستند، طی دو ماه گذشته در غزه به خاک و خون کشیده شده‌اند و شورای امنیت سازمان ملل به دلیل اعمال نفوذ آمریکا از هر اقدامی برای توقف این خونریزی عاجز مانده است؛ تنها راه برای جلوگیری از آوارگی مردم غزه توقف حملات نسل‌کشی علیه مردم غزه و جلوگیری از کوچاندن اجباری ساکنان آن است؛ باید مرز رفح برای ارسال گسترده کمک‌های انسانی بدون هرگونه توجیهی بازگشایی شود و از سراسر جهان کشتی‌های حامل دارو، غذا و سوخت برای زنان و کودکان غزه و کرانه باختری به سمت مرز رفح و غزه ارسال شود.

از توجه شما تشکر می‌کنم.

انتهای پیام/