جزئیات برنامه هستهای عربستان؛ دلایل تمایل ریاض به گسترش آن چیست؟
خبرگزاری میزان - ولیعهد عربستان به تازگی در مصاحبهای از تمایل این کشور برای توسعه برنامه هستهای خود خبر داد.
با این حال بر اساس گزارشها عربستان در حال بررسی پیشنهاد چین برای ساخت نیروگاه هستهای در این کشور است.
پیشتر چند مقام مطلع در این رابطه گفتهاند که هدف از این اقدام تحت فشار قرار دادن دولت آمریکا برای مصالحه درباره شرایط کمک واشنگتن به برنامه هستهای عربستان است.
مقامهای آمریکایی در گذشته اعلام کردند که تنها در صورتی فناوری انرژی هستهای را به اشتراک میگذارند که توافق احتمالی از غنیسازی اورانیوم یا بازفرآوری پلوتونیوم ساخته شده در راکتورها (۲ مسیر برای ساخت سلاحهای هستهای) جلوگیری کند.
عربستان سعودی از سال ۲۰۱۸ ساخت یک راکتور تحقیقاتی ۳۰ کیلوواتی را در ریاض آغاز کرده است.
هرچند این کشور در این زمینه انرژیهای هستهای نوپاست، اما قصد دارد فعالیتهای خود را در این زمینه افزایش دهد تا در نهایت به غنیسازی اورانیوم برسد.
البته ریاض گفته است که میخواهد از انرژی هستهای برای تنوع بخشیدن به انرژیهای کشور استفاده کند.
در ژانویه ۲۰۲۳ «عبدالعزیز بن سلمان»، وزیر انرژی عربستان اعلام کرد که با توجه به کشف اخیر ذخایر اورانیوم بومی، این کشور قصد دارد برنامههای خود را برای توسعه زیرساخت چرخه سوخت هستهای با ابعاد داخلی و بینالمللی پیش ببرد.
وزیر عربستانی تصریح کرد که این توسعه ممکن است شامل سرمایهگذاری مشترک با شرکایی باشد که مایل به همکاری باشند.
نظرات او چندان تعجبآور نبود چرا که در نشستی در سال ۲۰۲۲، «بن سلمان» اعلام کرده بود که کشورش قصد دارد از منابع عظیم اورانیوم خود بهرهبرداری کند.
پیشینه تمایل عربستان به فناوری هستهای
تمایل عربستان به فناوری هستهای به اواخر دهه ۱۹۸۰ باز میگردد؛ زمانی که این کشور یک موسسه تحقیقات انرژی اتمی را در شهر علم و فناوری «ملک عبدالعزیز» تاسیس کرد.
جاهطلبیهای هستهای عربستان در ژوئن ۲۰۱۱، حداقل بهطور علنی مشخص شد؛ زمانی که «عبدالغنی بن ملایبری»، هماهنگکننده همکاریهای علمی عربستان در مجمع محیط زیست خلیج فارس سخنرانی کرد.
وی در آن زمان از برنامههای خود برای ساخت ۱۶ رآکتور هستهای طی ۲۰ سال خبر داد و گفت که این راکتورها در نهایت حدود ۲۰ درصد نیاز برق ملی این کشور را تامین خواهند کرد.
این شهر در سال ۲۰۱۰ با هدف افزایش تنوع منابع انرژی، استفاده از انرژی هستهای و بهطور کلی بررسی پتانسیل انرژیهای تجدیدپذیر تاسیس شد.
توسعه یک برنامه انرژی هستهای نیز جزء چشمانداز ۲۰۳۰ «محمد بن سلمان»، ولیعهد عربستان بود؛ برنامهای بلندپروازانه برای انتقال عربستان از اقتصادی وابسته به هیدروکربنها به اقتصادی متنوعتر، پایدارتر و مولد.
ارتباط با چشماندار ۲۰۳۰ عربستان
از زمانی که چشمانداز ۲۰۳۰ در سال ۲۰۱۶ رونمایی شد، کارشناسان سیاست عربستان تمایل قوی و ظاهراً غیرقابل مذاکرهای را در توسعه ظرفیت تولید اورانیوم با غنای پایین به عنوان سوخت هستهای با استفاده از منابع داخلی ابراز کردهاند. به عبارت دیگر، انها خواستار استقلال در زمینه چرخه سوخت هستهای هستند.
برنامه هستهای عربستان از زمان آغاز، پیشبینیها و اتهاماتی را از سوی برخی کشورها ایجاد کرده است.
گزارشهای مربوط به کارخانههای مشکوک کیک زرد و تأسیسات تبدیل اورانیوم، آسیاب مخفی اورانیوم و همکاری هستهای عربستان و پاکستان به گمانهزنیها درباره ماهیت و جهت این برنامه دامن زده است.
همانطور که «استیون مافسون»، گزارشگر حوزه انرژی در مقالهای در سال ۲۰۱۸ برای «واشنگتن پست» نوشت: برای «محمد بن سلمان»، ولیعهد عربستان داشتن راکتورها در موضوع پرستیژ و قدرت بینالمللی دارای اهمیت زیاد هستند.
انتهای پیام/