بریکس و پایان نظم جهانی غرب محور

خبرگزاری میزان - اجلاس سه روزه بریکس ۲۰۲۳ در ۲۴ آگوست(دوم شهریور) در شهر ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی به پایان رسید.

به گزارش «الجزیره»، سران برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی که مجموعا گروهی از اقتصاد‌های نوظهور بزرگ به نام بریکس را تشکیل می‌دهند، اعلامیه ژوهانسبورگ را در روز پایانی پانزدهمین اجلاس به تصویب رساندند.

کشور‌های عضو متعهد به تقویت چارچوب همکاری دوجانبه سودمند بریکس تحت سه رکن سیاسی و امنیتی، اقتصادی و مالی و فرهنگی و همکاری‌های مردمی شدند.

آن‌ها همچنین متعهد شدند که مشارکت راهبردی را به نفع مردم خود از طریق ارتقای صلح، نظم بین‌المللی عادلانه‌تر، سیستم چندجانبه احیا و اصلاح شده، توسعه پایدار و رشد فراگیر تقویت کنند. 

تجارت منصفانه و سیستم مالی جدید

بریکس خواستار حفظ سیستم تجارت چندجانبه باز، شفاف، منصفانه، قابل پیش‌بینی، فراگیر، عادلانه، غیر تبعیض‌آمیز و مبتنی بر قوانین با سازمان تجارت جهانی (WTO) در هسته آن شد.

این گروه نگرانی‌های خود را در مورد اقدامات غیرقانونی یکجانبه بر تجارت ابراز و نیاز به ایجاد یک سیستم تجارت کشاورزی عادلانه و مبتنی بر بازار را اعلام کرد که به پایان دادن به گرسنگی و دستیابی به امنیت غذایی کمک کند. 

پیش از این، سران بریکس بر نقش رو به رشد بانک توسعه جدید که از سوی این گروه در سال ۲۰۱۵ برای تسهیل تامین مالی پروژه‌های زیرساختی جدید و تلاش‌های مختلف توسط کشور‌های در حال توسعه تأسیس شد، تاکید ویژه داشتند.

ارز‌های محلی و سیستم‌های پرداخت جدید به عنوان جایگزین دلار

بریکس بر اهمیت تشویق استفاده از ارز‌های محلی در تجارت بین‌المللی و مبادلات مالی بین اعضای گروه و همچنین شرکای تجاری آن‌ها تاکید کرد. 

این مفهوم با توجه به سلاح‌زدایی غرب از ارز‌های ذخیره اصلی برای دستیابی به اهداف ژئوپلیتیکی خود اهمیت جدیدی پیدا کرده است. 

رئیس جمهور برزیل ایده یک واحد مرجع جدید برای کشور‌های بریکس را مورد بررسی قرار داد که بازار‌های نوظهور را در برابر نوسانات ارز‌های کشور‌های گروه هفت ناشی از اقدامات پولی غیرمسئولانه محافظت می‌کند.

در حالی که مفهوم پول مشترک در جریان پانزدهمین اجلاس به تفصیل مورد بحث قرار نگرفت، «آنتون سیلوانوف»، وزیر دارایی روسیه در ۲۲ آگوست (۳۱ مرداد) فاش کرد که کشور‌های عضو بریکس به بحث درباره ایجاد یک واحد ارزی مرجع ادامه می‌دهند.

به گفته این وزیر، واحد ارزی مرجع پیشنهادی جایگزینی برای دلار آمریکا خواهد شد. 

گسترش بریکس

در روز پایانی اجلاس، سران بریکس اعلام کردند که تصمیم گرفته‌اند از ایران، آرژانتین، مصر، اتیوپی، امارات و عربستان برای پیوستن به این گروه دعوت کنند. 

شرکت کنندگان در اجلاس بریکس همچنین توافق کرده‌اند که نام این گروه پس از پیوستن کشور‌های جدید به آن تغییر نکند، زیرا این امر نشان دهنده تداوم است.

انتظار می‌رود که گسترش بریکس باعث افزایش سرمایه‌گذاری‌های متقابل بین کشور‌های عضو و تعمیق همکاری بیشتر شود. 

بریکس چگونه می‌تواند بر اقتصاد و سیاست جهانی تأثیر بگذارد؟

پذیرش شش عضو جدید و همچنین تغییر سیستم‌های پرداخت جدید می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر توازن قدرت جهانی داشته باشد.

همانطور که «لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا»، رئیس جمهور برزیل در روز پایانی اجلاس اظهار کرد که مجموع تولید ناخالص داخلی کشور‌های بریکس پلاس در مجموع ۳۷ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی از نظر برابری قدرت خرید (PPP) خواهد بود، در حالی که جمعیت این گروه ۴۶ درصد از جمعیت جهان را تشکیل خواهد داد. 

در عین حال، تعهد بریکس به فراگیری، پیامی به اقتصاد‌های نوظهور بخش جنوبی جهان خواهد فرستاد که مدت‌هاست در سازمان‌های بین‌المللی غرب محور حضور ندارند.

نکته جالب دیگر تصمیم عربستان برای پیوستن به بریکس است؛ با توجه به اینکه به گفته «پاتریک باند»، استاد اقتصاد سیاسی در دانشگاه «ویتواترسرند»، مدت‌هاست که این کشور به عنوان همپیمان کاملاً حیاتی آمریکا در نظر گرفته می‌شود. 

پیش از این، عربستان با وجود فشار واشنگتن درباره پایبندی به تعهدات خود در قبال اوپک پلاس، عزم خود را برای تنوع بخشیدن به روابط خارجی خود نشان داد. 

انتهای پیام/