دلیل ناکارآمدی قطعنامه‌های سازمان ملل درباره اسلام‌هراسی

خبرگزاری میزان - مجمع عمومی سازمان ملل(UNGA) قطعنامه‌ای تحت عنوان «ترویج گفت‌وگوی بین‌ادیانی و بین‌فرهنگی و تساهل در مقابله با سخنان نفرت‌انگیز» تصویب کرد.

به گزارش «آناتولی»، این قطعنامه تعدادی از اعمال خشونت‌آمیز و نفرت‌انگیز مرتبط با دین را فهرست و محکوم می‌کند؛ به خصوص، این متن به شدت از همه اعمال خشونت‌آمیز علیه افراد بر اساس مذهب یا اعتقاداتشان، و همچنین هر گونه اعمالی که علیه نماد‌های مذهبی، کتب مقدس، خانه‌ها، مشاغل، املاک، مدارس، فرهنگی، مراکز یا عبادتگاه‌ها و همچنین کلیه حملات به اماکن مذهبی، اماکن و زیارتگاه‌های مذهبی، ابراز تاسف و آن‌ها را بر خلاف قوانین بین‌المللی فهرست می‌کند.

این اقدام مجمع عمومی سازمان ملل به دنبال متن مشابهی است که پیش از این در ماه جولای از سوی شورای حقوق بشر سازمان ملل(UNHRC) تصویب شد که از دولت‌ها می‌خواهد قوانین، سیاست‌ها و چارچوب‌های اجرای قانون ملی خود را با هدف شناسایی شکاف‌هایی که ممکن است مانع از پیشگیری و تعقیب اعمال و ترویج نفرت مذهبی شود، بررسی کنند.

ذکر کتب آسمانی در هر ۲ متن به آتش زدن اخیر قرآن در برخی از کشور‌های اروپایی اشاره دارد که موجب اعتراض کشور‌های مسلمان شد.

اگرچه قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل با اجماع(بدون رای) به تصویب رسید، قطعنامه شورای حقوق بشر در حالی تصویب شد که تمام کشور‌های اروپایی به آن رای مخالف دادند.

هسته اصلی اختلاف، تفسیر برخی اعمال خشونت‌آمیز است؛ در حالی که کشور‌های مسلمان سازمان همکاری اسلامی(OIC) می‌گویند که اقداماتی مانند سوزاندن قرآن باید جرم انگاری شود، کشور‌های اروپایی مدعی استناد به «حق آزادی عقیده و بیان» هستند.

آن‌ها به وضوح اعمال خشونت آمیز و نفرت را که با این وجود در اروپا جرم انگاری نمی‌شوند، محکوم می‌کنند.

در واقع، بیشتر کشور‌های غربی قوانین توهین به مقدسات ندارند و بنابراین، خوانش ادعایی اروپایی این است که «اگرچه سوزاندن کتاب مقدس مایه تأسف است و در واقع یک اقدام نفرت‌انگیز است، اما نقض هیچ سند حقوقی بین‌المللی و قوانین بین‌المللی حقوق بشر نیست.»

با این وجود، این ۲ قطعنامه اخیر سازمان ملل کاملا بر لزوم رسیدگی دولت‌ها به موقعیت‌های ایجاد شده بر اساس اعمال خشونت‌آمیز تأکید دارند؛ این در عمل به چه معناست؟

مجمع عمومی سازمان ملل از ۱۹۳ عضو تشکیل شده است؛ این جامع‌ترین نهاد دیپلماتیک و سیاسی سازمان ملل(UN) است؛ نقش آن فراهم کردن یک تریبون برای دیپلماسی چندجانبه است و در انجام این کار، متون - به نام قطعنامه - را تصویب می‌کند که اصول و معیار‌های رفتار بین المللی کشور‌ها را تعریف می‌کند و به این ترتیب نماینده‌ترین نهاد سازمان ملل است.

با این حال قدرتمندترین نیست؛ در سازمان ملل، قدرت در شورای امنیت(UNSC) است که متشکل از ۱۵ عضو است که ۵ عضو آن دائمی(یا غیر منتخب) هستند و ۱۰ عضو غیر دائمی بودن(یا انتخابی).

در مورد آخرین قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل مربوط به اعمال خشونت‌آمیز یا اعمال علیه نماد‌های مذهبی، از جمله کتب مقدس، اثر مورد انتظار متن احتمالا محدود خواهد بود؛ همانطور که قبلاً گفته شد، این بیشتر به اصول مربوط می‌شود تا استاندارد‌ها یا پیامد‌های قانونی.

با توجه به حساسیت موضوع، کشور‌های مخالف با اشاره به «ضرورت مبارزه با اسلام هراسی» به دیگرانی که به «آزادی‌های اساسی نظام‌های دموکراتیک» استناد می‌کنند، بعید است که قطعنامه اخیر منجر به هرگونه اقدام عملی از سوی سازمان ملل یا ارگان‌های تابعه آن شود.

این امر البته برای کسانی که می‌خواهتد این قطعنامه به پیامد‌های عملی‌تری منجر شود، ناامید کننده خواهد بود؛ این بحث ادامه می‌یابد که اگر سوزاندن کتاب مقدس، همان‌طور که متن سازمان ملل نشان می‌دهد، با نقض حقوق بین‌الملل برابری می‌کند (ارتباطاتی که اصلاحیه رد شده اروپایی سعی در حذف آن در قطعنامه داشت)، آیا نباید منجر به نوعی تحریم شود؟ 

انتهای پیام/