«داروی زامبی» چیست و چرا کاخ سفید به دنبال مقابله با آن است؟
خبرگزاری میزان – دولت آمریکا با تهدیدی نوظهور برای سلامت آمریکاییها مواجه شده است؛ این تهدید نوظهور داروی حیوانی «زایلازین» است که در کوچه و خیابانهای آمریکا با نام «داروی زامبی» شناخته میشود.
زایلازین چیست؟
در سالهای اخیر، داروی «زایلازین» یا «ترانک» که یک مسکن قوی در حوزه دامپزشکی است، مصرف فزایندهای را در آمریکا ثبت کرده و به تسریع بحران مرگبار مواد مخدر در این کشور کمک کرده است.
«زایلازین» که در خیابانهای آمریکا با نام «ترانک» شناخته میشود، به دلیل سودجویی قاچاقچیان با مواد مخدر دیگر مخلوط میشود تا ارزانتر شده و اثرات درازمدت تری داشته باشد.
این دارو به شکل فزایندهای با مواد افیونی غیرقانونی مانند «فنتانیل» ترکیب میشود؛ «زایلازین» یا «داروی زامبی» اکنون سهم مهمی در افزایش نرخ بیش مصرفی (آوردوز) در سراسر آمریکا به ویژه در شهرهای شمال شرقی مانند «فیلادلفیا» و «نیویورک» دارد.
از آنجایی که «زایلازین» یک «اپیوئد» نیست، به «نالوکسان» به عنوان دارویی برای معکوس کردن مصرف بیش از حد مواد مخدر پاسخ نمیدهد.
در عین حال، در حال حاضر هیچ درمانی در دست توسعه نیست که بتواند تاثیر «زایلازین» را معکوس کند و صنعت داروسازی آمریکا ناچار شده تا تلاشهای خود را بر توسعه محصولات «نالوکسان» متمرکز کند.
از سوی دیگر در حالی که مصرف «زایلازین» در بسیاری از شهرهای آمریکا رایج شده است، آگاهی بخشی درباره پیامدهای مصرف آن اندک و نوارهای تست «زایلازین» تقریبا ناموجود هستند.
در ماه مارس، توزیع کننده کانادایی نوار تست «زایلازین» این محصول را با قیمت ۲۰۰ دلار ارائه کرد که عرضه محدود و قیمت بالا عملا دسترسی به این نوارها را ناممکن کرده است.
اکنون «زایلازین» به عنوان دارویی که برای استفاده انسانی تایید نشده، با چنان سرعت نگرانکنندهای در سراسر آمریکا پخش شده است که کاخ سفید ناچار شد برنامه عملیاتی شش مادهای جدیدی را برای مقابله با بحران منتشر کند.
کاخ سفید؛ بازنده از پیش
دولت «جو بایدن»، رئیس جمهور آمریکا که تاکنون در نبرد با «زایلاین» شکست خورده، هفته گذشته طرحی جدید را برای مقابله با عرضه این داروی غیرقانونی ارائه کرد؛ چرا که دولت آمریکا هنوز حتی نظارت و ردیابی بر این ماده مخدر ندارد.
«راهول گوپتا»، مدیر دفتر سیاست ملی کنترل مواد مخدر کاخ سفید، با انتشار بیانیهای ضمن اشاره به آگاهی خود از عواقب مخرب ترکیب «زایلازین» با «فنتانیل» به عنوان یک پزشک، گفت: توزیع «زایلازین» برای مقاصد غیر دامپزشکی به شدت تحت پیگرد قانونی قرار خواهد گرفت.
وی در ادامه ادعا کرد که کاخ سفید در نظر دارد تا درصد مرگ و میر ناشی از مسمومیت دارویی ناشی از «زایلازین» را در دو سال آینده تا ۱۵ درصد کاهش دهد؛ این ادعا در حالی مطرح میشود که براساس گزارش خود کاخ سفید، «زایلازین» تا اواسط سال ۲۰۲۲ در نزدیک به ۱۱ درصد از کل مرگ و میرهای مرتبط با «فنتانیل» نقش داشته است.
آمار مذکور تقریبا سه برابر آمار اوایل سال ۲۰۱۹ است.
گستردگی بحران و ناتوانی کاخ سفید در مقابله با آن به حدی بوده که اداره مبارزه با مواد مخدر آمریکا در اواخر سال ۲۰۲۲ هشدار ایمنی عمومی در مورد «زایلازین» منتشر کرد؛ در ماه فوریه نیز سازمان غذا و داروی آمریکا هشدار واردات «زایلازین» را صادر کرد؛ در نهایت کاخ سفید در آوریل «زایلازین» را به عنوان یک تهدید نوظهور معرفی کرد.
شکست کاخ سفید در مقابله با این «تهدید نوظهور» سبب شده تا گروههای محلی از چند سال پیش زنگ هشدار در مورد مخاطرات «زایلازین» را به صدا دربیاورند؛ سازمانهای کاهش آسیبهای «زایلازین» در شهرهایی مانند «فیلادلفیا» و «نیویورک» تلاش دارند تا مخاطرات این داروها را به صورت عمومی اعلام کنند.
باید توجه داشت که این موضوع به منبع دیگری از درگیری بین دموکراتها و جمهوری خواهان تبدیل شده است و «بایدن» که بار دیگر برای انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ نامزد شده است، ظاهرا در این رقابت تلاش میکند تا مبارزه با مواد مخدر مصنوعی را در راس فهرست اولویتهای خود قرار دهد.
توجه به یک نکته دیگر در بررسی تلاش دولت آمریکا برای مقابله با بحران «زایلازین» قابل توجه است.
مقامهای آمریکایی پیشتر برای مهار بحران «فنتانیل» غیرقانونی مخلوط شده با دیگر مواد از جمله هروئین و کوکائین تلاش کردند، اما بر اساس بررسی مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای همه گیر آمریکا که در دسامبر منتشر شد، میزان بیش مصرفی مواد مخدر در این کشور در دو دهه گذشته پنج برابر شده است.
این بررسی نشان میدهد که مرگهای ناشی از مواد مخدر مصنوعی، از جمله «فنتانیل» و بسیاری دیگر از این دست، با جهش خیرهکننده در سالهای اخیر به طور پیوسته در حال افزایش بوده است.
زایلازین؛ بار اضافهای بر اپیدمی مرگبار بیش مصرفی مواد مخدر در آمریکا
«زایلازین» در حالی به تهدیدی نوظهور برای سلامت آمریکاییها تبدیل شده که این کشور پیش از این با بحران فزاینده اپیدمی مرگبار بیش مصرفی مواد مخدر مواجه شده بود.
آمارهای جدید، افزایش تکان دهنده مرگ و میرهای خیابانی مرتبط با «زایلازین» ترکیب شده با «فنتانیل» را نشان میدهد؛ این در حالی است که «فنتانیل» به تنهایی سالانه جان بیش از ۱۰۰ هزار آمریکایی را میگیرد.
در ۱۲ ماه منتهی به ژانویه ۲۰۲۳ حدود ۱۰۹ هزار آمریکایی بر اثر مصرف بیش از حد مواد مخدر جان خود را از دست دادند؛ تقریبا از هر ۱۰ مورد مرگ و میر، هفت نفر بر اثر مصرف مواد مخدر مصنوعی مانند «فنتانیل» و تعداد فزایندهای بر اثر ترکیب «فنتانیل» و «زایلازین» جان خود را از دست دادند.
آژانس مبارزه با مواد مخدر آمریکا (DEA) ترکیب «زایلازین-فنتانیل» را در ۴۸ ایالت از ۵۰ ایالت آمریکا کشف و ثبت کرده است
بر اساس جدیدترین دادههای ۲۰ ایالت آمریکا و ناحیه کلمبیا، درصد ماهانه مرگومیرهای مرتبط با «فنتانیل» که در آن «زایلازین» شناسایی شد از ۲.۹ درصد به ۱۰.۹ درصد افزایش یافته است که جهشی ۲۷۶ درصدی را نشان میدهد.
این آمار و ارقام واضح و تکان دهنده نشان دهنده اینست که ترکیب مرگبار مذکور به شکلی محکم در بازار مواد مخدر آمریکا جا افتاده است.
افشای مقیاس بحران داروی زامبی در آمریکا
نخستین بار در ماه مارس سال جاری ابعاد بحران «زایلازین» در «فیلادلفیا» آمریکا آشکار شد؛ جایی که برای نخستین بار این ترکیب در آن ظهور یافت.
بحران «زایلازین» در حالی به سرعت در آمریکا پیش میرود که بیمارستانها نمیتوانند مصرف کنندگان «زایلازین» را که از زخمهای پوستی وحشتناکی رنج میبرند، در بیمارستان تحت کنترل داشته باشند.
خارش، تورم و نکروز (بافت مردگی) پیامدهای مصرف «زایلازین» هستند؛ شدت زخمهای ایجاد شده از «زایلازین» به مرحلهای میرسد که فرد معتاد خود به بیمارستان مراجعه میکند، اما در عین حال به دلیل اعتیاد نمیتواند در بیمارستان بماند تا دوره درمان تکمیل شود.
این زخمها برخلاف زخمهای معمولی با آنتی بیوتیکها درمان نمیشوند و گهگاه تا شش ماه باقی میمانند و در برخی موارد منجر به قطع دست و پای فرد میشوند؛ ایست تنفسی نیز از دیگر پیامدهای مصرف این ماده مخدر است.
بیمارستانهای «فیلادلفیا» به عنوان نقطه صفر بحران «زایلازین» در هر شیفت روزانه شاهد حضور دهها بیمار با زخمهای ناشی از مصرف این ماده مخدر است.
ترک زایلازین تقریبا ناممکن است
پزشکان و محققان تاکید دارند که ترک ماده مخدر «زایلازین» به دلیل ماهیت آن تقریبا ناممکن است.
ریشههای بحران «فنتانیل» در آمریکا به دهه ۱۹۹۰ برمیگردد؛ زمانی که شرکتهای دارویی بازار را با مسکنهایی به نام Oxycontin پر کردند؛ وقتی پزشکان تجویز قرصها را متوقف کردند، بیماران معتاد به هروئین روی آوردند؛ در ادامه «فنتانیل»، دارویی که در دهه ۱۹۶۰ اختراع شد و انقلابی در بیهوشی ایجاد کرد، در اواسط دهه گذشته وارد صحنه شد.
استفاده گسترده از «فنتانیل» در آمریکا در پی شیوع کرونا به اوج رسید؛ در سال ۲۰۲۰، مرگ و میر ناشی از بیش مصرفی «فنتانیل» ۲۰ درصد افزایش یافت و به ۹۱ هزار و ۷۹۹ مورد رسید.
بر اساس گزارش موسسه ملی سوء مصرف مواد مخدر، در سال ۲۰۲۱، این رقم ۱۶ درصد افزایش یافت و به ۱۰۶ هزار و ۶۹۹ مورد رسید؛ در سال ۲۰۲۲ بیش از ۱۱۰ هزار مرگ ناشی از بیش مصرفی «فنتانیل» ثبت شد.
انتهای پیام/