چرا عضویت در سازمان همکاری‌های شانگهای از نظر اقتصادی برای ایران دارای اهمیت است؟

خبرگزاری میزان _ سازمان همکاری‌های شانگهای در سال ۱۹۹۶ میلادی(۱۳۷۴ شمسی) توسط رهبران چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان با هدف برقرار کردن موازنه قدرت در برابر نفوذ آمریکا و ناتو به نام شانگهای پنج پایه‌گذاری شد. این سازمان در ۱۵ ژوئن ۲۰۰۱ میلادی(۱۳۷۹ شمسی) تأسیس و دفتر مرکزی آن در چین برپا شد.

ایران در سال ۲۰۰۵ میلادی(۱۳۸۳ شمسی) و چهار سال بعد از تشکیل رسمی این سازمان به همراه هند و پاکستان عضو ناظر سازمان همکاری‌های شانگهای شد. عضویت دائم ایران در بیست و یکمین اجلاس سران سازمان همکاری‌های شانگهای در ۲۶ شهریور ۱۴۰۰ با حضور آیت‌الله رئیسی در «دوشنبه» پایتخت تاجیکستان مورد پذیرش اعضای این سازمان قرار گرفت.

در جلسه روز گذشته سران سازمان همکاری‌های شانگهای در هند، ایران رسما به عنوان عضو دائمی این سازمان اعلام شد.

سازمان همکاری‌های شانگهای در حوزه‌های بسیاری مانند حوزه اقتصادی فعالیت می‌کند و ایران نیز از این پس می‌تواند منافع منطقه‌ای خود را در این حوزه‌ها موثرتر دنبال و تامین کند.

کارشناسان اقتصادی می‌گویند ایران به جهت برخورداری از زیرساخت‌های مناسب و شبکه‌های حمل و نقل ریلی و جاده‌ای می‌تواند نقش مناسبی از نظر اقتصادی در این سازمان ایفا کند.

از سوی دیگر ۲ کشور بزرگ واردکننده انرژی در جهان یعنی چین و هند در این سازمان عضویت دارند و ایران نیز به عنوان یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان انرژی، فرصت‌های خوبی را برای تقویت همکاری با این کشور‌ها در چارچوب سازمان همکاری‌های شانگهای خواهد داشت.

در همین خصوص وحید شقاقی‌شهری، کارشناس اقتصادی، در گفت‌وگو با میزان اظهار کرد: در سال‌های گذشته موضوع جهانی‌شدن در بین کشور‌ها مطرح بود و کشور‌ها برای استفاده از مزیت جهانی‌شدن شروع به الحاق به سازمان‌های بین‌المللی کردند، اما از یک زمان به بعد موضوع منطقه‌گرایی پررنگ شد و کشور‌ها برای عضویت در سازمان‌های منطقه‌ای اقدام کردند. 

وی با تاکید بر اینکه سازمان همکاری‌های شانگهای یکی از پیمان‌های منطقه‌ای بسیار مهم است، گفت: عضویت چین، هند و روسیه در این پیمان بر اهمیت این سازمان افزوده است؛ چرا که چین و هند دومین و سومین اقتصاد بزرگ دنیا هستند و در مجموع قدرت این ۲ کشور از آمریکا بالاتر است. 

به گفته شقاقی‌شهری عضویت روسیه در سازمان همکاری شانگهای نیز به‌علت موضوع امنیت انرژی بسیار اهمیت دارد و اگر ایران نیز به این مجموعه اضافه شود شاهد یک نظم و آرایش جدید در مقابل جهان غرب خواهیم بود. 

این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: اگر ایران به دنبال استفاده از ظرفیت سازمان همکاری‌های شانگهای است باید سیاست‌های صادراتی خود را تغییر دهد و بتواند کالا‌ها و محصولات دارای ویژگی رقابتی را به بازار سایر کشور‌ها عرضه کند.

وی یکی از راهکار‌های استفاده از ظرفیت عضویت در سازمان همکاری‌های شانگهای را ایجاد توازن تجاری بین ایران و کشور‌های عضو در این سازمان دانست و تاکید کرد: باید برای دستیابی به این هدف در داخل کشور ظرفیت‌های صنعتی، خدماتی، اقتصاد دانش‌بنیان و مزیت‌های نسبی را افزایش دهیم.

شقاقی‌شهری اظهار کرد: عضویت در این سازمان‌ها شرط لازم برای پیشبرد اهداف است، اما شرط کافی نیست، زمانی این شرط کافی به دست خواهد آمد که سیاست‌های صادراتی کشور با هدف توازن‌بخشیدن به تراز تجاری متقابل تغییر کند؛ به عنوان مثال باید برای تحقق این امر میزان صادرات کشور به روسیه با میزان واردات از روسیه برابر باشد.

به گفته این کارشناس اقتصادی توازن تجاری با کشور‌های عضو سازمان همکاری‌های شانگهای موجب حذف دلار از روابط فی‌مابین و استفاده از واحد‌های پولی مشترک خواهد شد.

عضویت در بریکس گام بعدی ایران 

وی تاکید کرد: ایران پس از عضویت در سازمان همکاری‌های شانگهای باید عضویت در بریکس را دنبال کند؛ چرا که بریکس برای مقابله با جهان غرب ظرفیت عظیمی را برای اعضای خود فراهم کرده است. 

به گفته شقاقی‌شهری ایران می‌تواند در بحث امنیت سیاسی، توازن قدرت سیاسی ایران در جهان و بهره‌مندی از مزایای تجاری و اقتصادی از عضویت در بریکس استفاده کند. 

ساسان شاه‌ویسی، کارشناس اقتصادی، نیز در گفت‌وگو با میزان اظهار کرد: سازمان همکاری‌های شانگهای سازمانی بین‌دولتی است که برای همکاری‌های چند وجهی و چند جانبه در زمینه‌های امنیتی، اقتصادی و فرهنگی طراحی شده است.

به گفته وی کشور‌های عضو سازمان همکاری‌های شانگهای مثل چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان با هدف برقراری موازنه در برابر نفوذ آمریکا در منطقه اقدام به راه‌اندازی این سازمان کرده‌اند.

شاه‌ویسی تاکید کرد: اعضای سازمان همکاری‌های شانگهای از سال ۲۰۱۵ میلادی(۱۳۹۳ شمسی) به بعد نیز با عضویت هند و پاکستان نیز موافقت کرده و در کنار اعضای اصلی مغولستان، ایران، افغانستان و بلاروس به عنوان عضو ناظر به این سازمان پیوسته‌اند.

این کارشناس اقتصادی اعلام کرد: اعضای سازمان همکاری‌های شانگهای برای افزایش سطح تجارت اقدام به تدوین سندی با صد برنامه کرده‌اند که این سند چندوجهی برنامه یکسان‌سازی حقوق گمرکی، تسهیل مسیر‌های صادراتی، سرمایه‌گذاری‌های مشترک و حرکت به طرف جهت‌دار کردن بازار‌های کالا‌های اساسی را به همراه داشته است.

تشکیل شورای مشترک بانکی مهم‌ترین کارکرد اقتصادی سازمان همکاری‌های شانگهای 

شاه‌ویسی با اشاره به اینکه تشکیل شورای مشترک بانکی یکی از مهم‌ترین کارکرد‌های اقتصادی سازمان همکاری‌های شانگهای است، گفت: حرکت به‌سمت نظام تامین مالی پروژه‌های مشترک و ظرفیت‌سازی برای قابلیت‌مند کردن استعداد‌ها از ویژگی‌های این امر است.

وی تاکید کرد: با توجه به حضور ایران و روسیه و حجم ذخایر هیدروکربنی و فسیلی که در اختیار این ۲ کشور قرار دارد و بازار بزرگ مصرفی که چین و هند دارند ظرفیتی برای تشکیل یک باشگاه انرژی شکل گرفته است.

این کارشناس اقتصادی در ادامه افزود: توجه به تشکیل باشگاه انرژی موجب ارتقای سطح تولید، کشف و بهره‌برداری از حوزه‌های نفتی و گازی برای ایران خواهد شد. 

انتهای پیام/