نمایش میدانی «جهان بانو» پروژه‌ای عظیم و توصیف محور

به گزارش خبرنگار میزان، نمایش «جهان بانو» درباره زنان تاثیرگذار و تاریخ ساز است و از ابتدای عالم تا زمان حال را در بر می‌گیرد. این نمایش از خلقت حضرت حوا آغاز می‌شود و در ادامه قصه زندگی حضرت هاجر، حضرت آسیه، حضرت مریم، حضرت خدیجه، حضرت زهرا(س)، حضرت زینب(س) و حضرت معصومه(س) را روایت می‌کند. بعد از آن نمایش وارد تاریخ معاصر ایران می‌شود و نقش زنان تاثیرگذار در ماجرای کشف حجاب دوره رضاخان، دوران انقلاب، دفاع مقدس و در نهایت عصر حال را به تصویر می‌کشد.

 در این زمینه با علی اسماعیلی تهیه‌کننده و حسن بزرا کارگردان این اثر به گفت‌و‌گو نشسته‌ایم که در ادامه می خوانید:

علی اسماعیلی تهیه‌کننده نمایش میدانی «جهان بانو» درباره این نمایش می‌گوید: کار فرهنگی جنوب و یا شمال شهر نمی‌شناسد. متاسفانه طی این سال‌ها در حوزه هنر و نمایش‌های میدانی، ضعیف عمل شده است و دستگاه‌های فرهنگی نتوانستند آن گونه که باید به این مهم بپردازند، به همین دلیل تهران به عنوان پایتخت کشور تنها در مناسبت‌های خاص و در فصول معین شاهد اجرای نمایش‌های میدانی است. امیدوارم برنامه‌های فرهنگی و نمایش‌های میدانی که محتواهای ارزشمند دارند توسعه بیشتری پیدا کند.

وی می‌افزاید: بسیار دیده می‌شود کنسرت‌های پاپی که در شمالی‌ترین نقطه شهر تهران و در سالن‌های لوکس و لاکچری برگزار می‌شود، تنها عده‌ای معدود مخاطبان آن هستند.

اسماعیلی کارکرد اثرگذار نمایش میدانی را بیان و تاکید می‌کند: ارائه محتوا آن هم به صورت نمایش میدانی که پشتوانه‌ای بامحتوا و پرمعنا را دارند، کارکردی اثرگذار دارند؛ در حالی که فیلم‌های سینمایی در بهترین سالن‌های شهر نیز نمی‌تواند این میزان اثرگذاری را داشته باشد، زیرا نمایش‌های میدانی زنده و رئال هستند. این اتفاق بزرگی است که به واسطه سازمان اوج و بخش فرهنگی هنری شهرداری برگزار شده است.

وی به انتخاب بوستان ولایت برای اجرای نمایش میدانی اشاره و بیان می‌کند: اگرچه بوستان ولایت در یکی از جنوبی‌ترین مناطق شهر قرار دارد، اما همین منطقه حدود 5میلیون سکنه دارد. در عین حال برگزاری نمایش‌های میدانی که در سال گذشته انجام شد، نشان داد که حدود ۷۰۰هزار نفر طی چهار نمایش میدانی از این آثار دیدن کرده و آنان را مورد اقبال قرار داده‌اند.

این تهیه‌کننده ویژگی‌های نمایش میدانی «جهان بانو» را بیان و اظهار می‌کند: نمایش میدانی «جهان بانو» یکی از نمایش‌های سنگین در حوزه نمایش‌های میدانی است و تنها امکان برگزاری آن در یک سانس وجود دارد، اما با این حال پر شدن سالن در همان ساعت اولیه نشان از استقبال بالای مردم از این نمایش میدانی دارد. امیدوارم به زودی شرایط به گونه‌ای فراهم شود که شرایط اجرای نمایش میدانی در مناطق مختلف خصوصاً پردیس‌های سینمایی فراهم شود و محتوا و مخاطبان بتوانند از آن بهره ببرند.

وی تاکید می‌کند: نمایش میدانی «جهان بانو» که توسط یک تیم انجام می‌شود، نمایشی فاخر است و کسانی که در این حوزه تخصص دارند و از تکنیک‌هایی به کار رفته به خوبی اطلاع دارند، اهمیت کار را ارزیابی و آن را اثربخش قلمداد کرده‌اند. در این اثر حدود صد پرده نمایشی تولید شده و ریتم تند و بالای کار همچنین حجم عظیم دکور، آرایش، صحنه، لباس‌ها، نورپردازی و همچنین جلوه‌های ویژه میدانی و بصری همه از اندوخته‌هایی است که این تیم در تمام این سال‌ها آن را جمع‌آوری کردند و امروز همه گروه‌ها و بخش‌های مختلف دست‌اندرکار هر آنچه را آموخته‌اند و کسب تجربه کردند، در این نمایش به اجرا گذاشتند. تلاش ما این بوده است که بهت و حیرت مخاطب را با حجم بالای کار به خود جلب کنیم.

وی پیرامون استفاده از نظرات مخاطبان و کارگردان برای افزایش کیفیت نمایش میدانی «جهان بانو» می‌گوید: سال گذشته همزمان با پیش‌تولید کار برای برقراری ارتباط قوی با مخاطب و انعکاس نظر آنان در جهت افزایش کیفیت نمایش‌های میدانی اقدام به استفاده از افکارسنجی عمومی در زمان اجرای نمایش‌های میدانی کردیم و در همان شب‌های اول اجرا یک تیم افکارسنجی تشکیل دادیم تا اطلاعات و دیتای مخاطبان را دریافت کنیم و نقاط ضعف را سریعاً اصلاح کنیم. ما به نظر مخاطبان ارج نهادیم چون نظر مخاطب کیفیت اثر ما را بالا خواهد برد. حتی باشگاه مخاطبان هنر را نیز در این اجراها دعوت نکردیم و نظرات آنان را جویا شدیم. نظرات آنان بعضا اعمال و اصلاحات لازم لحاظ می‌شد تا بتوانیم از یکنواختی و روزمرگی دور شویم و موجبات رضایت مخاطبان را فراهم کنیم.

اسماعیلی تصریح می‌کند: موسسه اوج در راستای ارزش‌گذاری و اثرگذاری اقدام به اجرای یک سری از فعالیت‌های هنری از دیوارنگاره تا ساخت فیلم‌های سینمایی و اجرای پروژه‌های هنری کرده است، اما در این میان نمایش‌های میدانی گوی سبقت را از بین سایر هنر ربوده و اثربخشی بیشتری داشته است. این مهم به واسطه نوع فرم و زنده بودن کار توانست اثرگذاری بیشتری بر روی مخاطبان داشته باشد. حتی برخی از مخاطبان پس از مشاهده اثر طی مصاحبه‌ای اعلام کردند که صدها جلسه اخلاقی، منبر و درس نمی‌توانست چنین اثری روی آنها بگذارد.

وی نقش اثرگذاری نمایش‌های میدانی را مورد بررسی قرار داده و می‌افزاید: پرده نقره‌ای و یا قاب تلویزیون همواره فاصله بین مخاطب و تولیدکننده را به همراه دارد، حتی اگر از جلوه‌های ویژه نیز استفاده شود، نمی‌توان احساس لحظه‌ها را به مخاطب انتقال داد. ما تلاش کردیم تا در صحنه‌هایی همانند صحنه‌های دفاع مقدسی انفجار و سختی آن را به نوعی به مخاطب نشان دهیم که تصویر آتش روی صورت آنان دیده شود.

این تهیه‌کننده میزان هزینه برای اجرای نمایش‌های میدانی را برآورد کرده و می‌گوید: هزینه‌هایی که برای نمایش‌های میدانی انجام می‌شود، یک دهم هزینه فیلم‌های سینمایی است. از سوی دیگر سازمان اوج یک کمپانی ایجاد کرده که به واسطه آن نمایش‌های میدانی به راحتی به اجرا گذاشته شود. برای این مهم زیرساخت‌ها، تجهیزات و ابزار لازم را تهیه کرده و نیروهای مجرب در این زمینه را تربیت کرده است و این مهم هزینه برگزاری نمایش‌های میدانی را کاهش داده است.

اسماعیلی در مورد استفاده از چهره‌ها برای بازی در نمایش‌های میدانی خاطرنشان می‌کند: فرم و وسعت آثار تولید شده در حدی است که نیازی به چهره نداریم. در این نمایش‌ها پلی‌بک‌ها و صدای صداپیشه‌های توانمند که ضبط و تهیه شده است، مورد استفاده قرار می‌گیرد، در عین حال بازیگران فعلی سربازان وظیفه هستند که در طول یک سال دوره دیدند و حتی در نظر دارند که بعد از پایان خدمت سربازی به سوی این حرفه و هنر حرکت کنند. البته امکان دارد که برای برخی از نمایش‌های میدانی در آینده نیازمند بازیگران شاخص و چهره باشیم.

علاوه بر منابع موثق و مستند از مشاوران مذهبی، اجتماعی و حتی سیاسی نیز استفاده کردم

حسن بزرا درباره برگزاری نمایش بزرگ میدانی «جهان بانو» می گوید: سبقه فعالیت در حوزه نمایش‌های بزرگ میدانی به بهزاد بهزادپور باز می‌گردد که در کارنامه خود نمایش «شب آفتابی» را دارد و من به عنوان یکی از دستیاران او در ادامه راه پا به این مسیر گذاشتم. از جمله ویژگی‌های این نوع از نمایش‌ها طراحی صحنه عظیم برای اجراست. این نمایش‌ها در سال گذشته با چهار نمایش ویژه که محصول سازمان اوج و مجری طرح آن نیز موسسه ققنوس بوده، به اجرا گذاشته شده است.

وی به چهار نمایش برگزار شده طی سال گذشته اشاره و بیان می‌کند: طی سال گذشته نمایش‌های، «روشنایی شب تار» درباره امیرالمومنین حضرت علی (ع) و «تنها‌تر از مسیح» که طی چهار فصل به نمایش گذاشته شد، «جهان بانو» و همچنین «جان فدا» که در مورد شهید سپهبد قاسم سلیمانی است، روی صحنه رفت.

بزرا می‌افزاد: نمایش میدانی «جهان بانو» اتفاقی ویژه در حوزه نمایش‌های میدانی است، زیرا به لحاظ داستان و طراحی عظیم دکور، نور و صحنه‌ها، تولیدی متفاوت محسوب می‌شود و یک تیم ۶۰۰ نفره برای تولید این اثر تلاش می‌کنند. آبان ماه سال گذشته برای اولین بار نمایش میدانی «جهان بانو» روی صحنه رفت، برای اجرای این کار سه ماه تمام شبانه‌روزی فعالیت شد. دکور‌های عظیم و در عین حال تلاش در جهت رئال نشان دادن صحنه‌ها، شرایط را برای اجرا کمی مشکل کرده بود، اما استقبال فراوان مردم و مخاطبان بیانگر این مهم بود که توانسته بودیم موفق عمل کرده و نظرات علاقه‌مندان را به نمایش جلب کنیم. درخواست‌ها و در عین حال استقبال مردمی زمینه را برای اجرای دوباره نمایش میدانی «جهان بانو» در فصل دوم فراهم کرد.

وی به تحولات شکل گرفته در فصل دوم نمایش میدانی «جهان بانو» اشاره و بیان می‌کند: به دلیل کمبود وقت شرایط برای ایجاد تغییر و تحولات اساسی در آن وجود نداشت، اما تغییرات کوچکی در فصل دوم قرار داده شده است. تحولات برای فصل‌های بعد در هر یک از نمایش‌های میدانی عموما ۶۰ تا ۷۰ درصد تغییر را به دنبال دارد، اما همه اینها به پیک زمانی بستگی دارد.

کارگردان «جان فدا» در مورد منابع استفاده شده در نمایشنامه نمایش میدانی «جهان بانو» اظهار می‌کند: از آنجا که هم کارگردان و هم نویسنده بودم، تلاش کردم تا کاری ارزشمند را تولید کنم، به همین سبب منابع مورد استفاده برای نمایشنامه را از منابع موثق و مستند انتخاب ‌کردم، در عین حال از مشاوران مذهبی، اجتماعی و حتی سیاسی نیز استفاده کرده و از مشورت‌های آنان بهره بردم.

بزرا در مورد چالش‌ها و ساختار نمایش میدانی «جهان بانو» می‌گوید: نمایش میدانی «جهان بانو» دارای یک وجه سه بعدی است، در عین حال طراحی صحنه‌های عظیم و میزانسن را که شاهد رفت و آمدهای بسیار است، با خود به همراه دارد. نکته دیگر اینکه تلاش کردم تا هیچ یک از این کارها به هم شباهت نداشته و هر کدام ساختاری متفاوت با دیگری داشته باشد تا جذابیت ویژه‌ای را برای مخاطب به همراه داشته باشد. تنوع در کار یک رویکرد مهم برای تولید اثر بوده و به اجرا گذاشته شده است.

وی تاثیرگذاری نمایش میدانی «جهان بانو» را مورد ارزیابی قرار داده و اظهار می‌کند: من ترجیح می‌دهم نمایش توصیه‌محور نباشد، بلکه توصیف‌محور ارائه شود، زیرا کارکردی اثرگذارتر بر ذهن مخاطبان خواهد داشت. در نمایش میدانی «جهان بانو» لحظات زندگی بانوان بزرگی مد نظر بوده که حرف خاصی را برای گفتن دارند و نکاتی اساسی از سبک زندگی را به مخاطبان ارائه می‌کنند. به همین دلیل پیام بر اساس ظرفیت مخاطب برداشت خواهد شد. دل، روح و عقل افراد از الگوهای پاک‌دامن و پاک‌سرشت برای ادامه مسیر زندگی بهره‌برداری می‌کند. من گمان می‌کنم آنقدر فضایل این اتفاقاتی که روایت ‌شده زیاد است که مخاطب را به فکر وارد می‌کند.

کارگردان نمایش میدانی «جهان بانو» در مورد برنامه‌های نمایشی آتی خود می‌گوید: بعد از نمایش میدانی «جهان بانو»، فصل دوم نمایش میدانی «روشنایی شب تار» را برای عید غدیر و برای ماه محرم نیز یک نمایش جداگانه در دستور کار دارم که اطلاعات آن را در زمان مناسب ارائه خواهم کرد.

انتهای پیام/