حرکت عربستان به سوی هسته‌ای شدن؛ چشم پوشی دولت آمریکا از فعالیت‌های خطرناک هسته‌ای ریاض

به گزارش گروه بین الملل ، پایگاه نشنال اینترست با انتشار یادداشتی درباره تلاش‌های عربستان برای دستیابی به فناوری هسته‌ای در مورد عواقب این موضوع برای منطقه خاورمیانه و چشم پوشی دولت آمریکا از فعالیت‌های خطرناک هسته‌ای عربستان هشدار داد.

«رونن دنگور» معاون سابق بخش آنالیز و تحلیل نخست وزیر رژیم صهیونیستی این یادداشت را با موضوع قتل خاشقجی آغاز کرده است. وی نوشت: قتل وحشتناک جمال خاشقجی فرآیند تصمیم گیری بی پروا و خطرناک محمد بن سلمان را بیش از پیش واضح و شفاف ساخت. علاوه بر این بحران، نیویورک تایمز اخیرا مطلبی در مورد تلاش‌های نزدیکترین عوامل امنیتی محمد بن سلمان برای استخدام شرکت‌های خصوصی خارجی برای ترور مقامات ارشد ایرانی منتشر کرد. این اقدام بخشی از سلسله رفتار‌ها و تصمیمات عجیب و غریب دیگر بن سلمان است که از چند ماه گذشته آغاز شده است.

نویسنده با برشمردن صفت‌هایی مانند گستاخ، ظالم و بی رحم، غیر حرفه‌ای و دمدمی مزاج برای بن سلمان، می‎نویسد که وی توانست با سرکوب و محدود کردن کلیه رقبای احتمالی خود، کنترل کامل سازمان‌های امنیتی و اطلاعاتی عربستان را در دست بگیرد. در واقع رسوایی جنایت خاشقجی موید این نکته است که در صورت دستیابی یک دیکتاتور به این سطح از قدرت، عملیات‌های مخفیانه این چنینی دور از انتظار نیست. به موازات این اقدامات وی توانست با انجام یک سری اقدامات نام چشم انداز ۲۰۳۰ به نورچشمی غرب تبدیل شود!

 

 

 

در ادامه یادداشت از تلاش‌های مکرر سال‌های اخیر عربستان برای هسته‌ای شدن و شایعاتی مبنی بر تعهد پاکستان برای فروش یک سلاح هسته‌ای آماده اقدام به عربستان در صورت نیاز یاد می‌کند. این تلاش‌ها در پی توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ با ایران که عملا حقوق قانونی ایران برای حفظ و توسعه قابلیت‌های غنی سازی اورانیوم توسط این کشور را به رسمیت می‌شناخت، پیچیده‌تر شد. در آغاز نوامبر ۲۰۱۸، محمد بن سلمان در مراسم افتتاحیه راه اندازی مرکز ساخت نخستین رآکتور تحقیقاتی ریاض شرکت کرد. پس از آن وزیر انرژی عربستان سعودی اعلام کرد که پادشاهی درصدد است برنامه اکتشاف اورانیوم را نیز راه اندازی کند. این پروژه هنوز در روز‌های آغازین خود به سر می‌برد و صرفا اقدامی نمادین محسوب می‌شود؛ زیرا سعودی‌ها فاقد مهارت، تکنسین ها، زیرساخت‌ها و تخصص‌های علمی هستند و این پادشاهی تنها جاه طلبی و بودجه فراوانی دارد.

عربستان در دهه گذشته ۱۶ رآکتور انرژی هسته‌ای خریداری کرد که بعدا به ۲ راکتور کاهش یافت. پس از آن خرید رآکتور‌هایی با قابلیت غنی سازی اورانیوم ترجیحا از آمریکا در دستور کار عربستان قرار گرفت. مقامات رسمی ادعا می‌کنند این اقدامات تنها برای تامین انرژی مورد نیاز کشور در آینده انجام می‌شود. اما به نظر می‌رسد عربستان قابلیت غنی سازی را می‌خواهد که می‌تواند نشانه‌ای از برنامه اتمی نظامی این کشور در آینده باشد.

نویسنده ضمن اشاره به مذاکرات قبلی مقامات سعودی با دولت آمریکا که در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما انجام شده بود، به اصرار وی مبنی بر پذیرش شروطی با عنوان "استاندارد‌های طلایی" توسط عربستان که امارات با پذیرش آن توانسته بود در سال ۲۰۰۹ رآکتور اتمی از آمریکا خریداری کند، اشاره می‌کند. استاندارد مدنظر مستلزم تعهد به عدم غنی سازی اورانیوم یا تولید پلوتونیوم برای توافق آمریکا برای فروش رآکتور‌های هسته‌ای است. به گفته مایک پمپئو وزیر خارجه فعلی آمریکا، دولت ترامپ به این مشی پایبند است. این در حالی است که محمد بن سلمان در مصاحبه‌ای با CBS در مارس ۲۰۱۸، مدعی شد که "بدون شک، اگر ایران بمب هسته‌ای بسازد، ما در اسرع وقت این کار را خواهیم کرد. "

 

 

پس از قتل خاشقجی، اعضای سنا از دولت ترامپ خواستند تا هرگونه برنامه فروش رآکتور‌های هسته‌ای به رژیم سعودی را متوقف کند. این حرکت قطعا ضروری است، اما کافی نیست. امتناع آمریکا از خواسته‌های بن سلمان می‌تواند شاهزاده را به دنبال گزینه دیگری در جای دیگری که در ازای دریافت پول کافی از این معامله خوشحال باشند، سوق دهد.

این یادداشت در ادامه با توجه به مشابهت رفتار‌های فعلی شاهزاده سعودی با دیکتاتور‌هایی مانند صدام دیکتاتور عراق و قذافی دیکتاتور لیبی، درباره جاه طلبی‌های بی حد و حصر وی هشدار داده و یادآوری می‌کند که این دیکتاتور‌ها نیز برنامه هسته‌ای مخفیانه‌ای را برای نیل به خواسته‌های نامشروع خود در پیش گرفته بودند. آن‌ها نیز برای انجام برنامه هسته‌ای خود به شدت بر سیستم امنیتی‎شان متکی بودند و به دلیل نداشتن زیرساخت‌های لازم این فناوری را از کشور دیگری خریداری کردند.

در پایان نویسنده به موضوع هسته‌ای عربستان سعودی به عنوان یک چالش یاد کرده و می‌نویسد در صورتی که بن سلمان از بحران کنونی جان سالم به در ببرد شرایط برای وی برای اتخاذ تصمیمات به مراتب خطرناکتر هموار خواهد شد که گام برداشتن در مسیر هسته‌ای شدن از جمله آن‌ها است. عربستان در شرایط مشابهی با عراق و لیبی به سر می‌برد: دیکتاتوری واقعی با توهم ابهت و شکوه و قدرت تشخیص ضعیف، کنترل کامل بر سرویس‌های امنیتی، بودجه نامحدود برای دستیابی به هدف، احساس انزوای ملی، تهدیدی حاد و چشم انداز بلندمدت هسته‎ای.