آمریکا گزینه نظامی و سیاسی مناسبی در "افغانستان" ندارد
به گزارش گروه بین الملل ، توماس جانسون افزود: طالبان در حال قدرت یافتن است و می خواهد با ایجاد بحران و حمله به مردم افغانستان از جمله شیعیان هزاره، نفوذ خود را افزایش دهد.
وی که به تازگی کتاب «روایت های طالبان» را منتشر کرده، تصریح کرد طالبان از قدرت هزاره ها همیشه نگران بوده است و در این مرحله فکر می کند دست به بحران آفرینی و آشوب باید زد و برای همین به هزاره ها حمله می کند.
استاد دانشکده امور امنیت ملی در مدرسه عالی نیروی دریایی در ایالت کالیفرنیا تصریح کرد: به باور من ترامپ راهبردی برای افغانستان ندارد، حداقل یک راهبرد مشخص و معین برای آن ندارد. او هفته پیش گفت که مطمئن نیست که کارها در افغانستان چگونه پیش می رود.
جانسون ادامه داد: من از خیلی ها شنیده ام که می خواهد در نخستین فرصت، نیروهای آمریکایی را از افغانستان خارج کند. حتی دیروز در صفحه توییترم نوشتم که شگفت زده نخواهم شد، اگر خروج از افغانستان را تا پیش از پایان سال میلادی جاری (کمتر از 35 روز دیگر) کلید بزند.
وی با بیان اینکه شاید او به مذاکرات در این زمینه ادامه دهد، اضافه کرد: در مجموع، هدف اساسی ترامپ خارج شدن از افغانستان است. گزارش های مهم دولتی منتشر شده که او از وضعیت اسفناک افغانستان آگاه است و متوجه شده که شانس پیروزی نظامی وجود نداشته و حتی گزینه های سیاسی مناسبی پیش روی ما وجود ندارد.
این کارشناس امور افغانستان تصریح کرد: این جنگ با سازش سیاسی تمام می شود و آمریکا برنده سیاسی و نظامی نخواهد بود. طالبان درحال پیش روی هستند و احتمالا پیروز این جنگ خواهند بود.
جانسون افزود: دولت ترامپ به آب و آتش می زند که از افغانستان خارج شود. تنها کسی که به ترامپ فشار می آورد که در افغانستان حضور داشته باشد، ژنرال متیس وزیر دفاع است. شاید البته متیس به زودی از کار برکنار شود.
وی در پاسخ به اینکه چرا متیس برای حضور در افغانستان فشار می آورد، گفت: بخشی از آمریکایی ها فکر می کنند که اگر از افغانستان خارج شویم، این کشور به دامن طالبان سقوط می کند و این یعنی تبدیل آن کشور به مرکز تروریسم. من فکر نمی کنم این اتفاق بیفتد (که افغانستان بهشت تروریسم شود).
استاد دانشکده امور امنیت ملی آمریکا توضیح داد: به این دلیل که طالبان در حملات یازدهم سپتامبر نفشی نداشتند و حتی یک عضو طالبان افغانستان، جزو حمله کنندگان یازدهم سپتامبر نبود. اکنون به نظر من مهم این است که برای مبارزه با تروریست ها، به دنبال القاعده در پاکستان باشیم.
جانسون، تشدید شکاف های قومی و زبانی در افغانستان را در یکسال و نیم گذشته نگران کننده دانست و گفت: تاریخ افغانستان همیشه شاهد این درگیری های قومی، قبیله ای و زبانی بوده است. اشرف غنی این ارزیابی نادرست را داده است که گفته با خروج نیروهای آمریکایی، دولت مرکزی افغانستان ظرف 6 ماه سقوط خواهد کرد.
وی افزود: به نظر من اگر نیروهای بین المللی ناتو و آمریکا خارج شوند، حداکثر چند هفته دوام می آورد. پلیس و نیروهای دفاعی افغانستان از هم می پاشد و شاهد تکرار بازگشت سریع و راحت طالبان به کابل خواهیم بود. به نظرم، ما شاهد یک جنگ داخلی خواهیم بود.
استاد امور امنیت ملی در مدرسه عالی نیروی دریایی آمریکا تصریح کرد: البته امیدوارم این یک جنگ کوتاه باشد. افغانی ها عملگرا هستند و می توانند راهی برای حل مساله پیدا کنند. جریان های میانه رو در داخل طالبان می دانند که مسیر جنگ، خونریزی گسترده ای به دنبال خواهد داشت. من این امید را دارم که با خارج شدن نیروهای خارجی، جریان های عملگرا در طالبان و دولت افغانستان با یکدیگر به سازش و توافق برسند.
جانسون با تاکید بر اینکه طالبان به دنبال ایجاد شکاف در میان مردم افغانستان است، تصریح کرد: هزاره ها در گذشته بین 1996 و 2001 با شجاعت بسیار زیادی علیه طالبان جنگیدند. طالبان می دانستند که هزاره ها جنگجویانی بسیار قوی هستند و در ابتدا در 1996 به آنها حمله کردند.
وی یادآور شد: اما پس از آن طالبان از مناطق حضور هزاره ها دوری جستند. تنها در این مدت اخیر است که طالبان دست به حملات گسترده ای به هزاره ها زده اند. من فکر می کنم این راهبرد را از زرقاوی در عراق یاد گرفته اند تا دست به ایجاد جنگ فرقه ای بزنند.
این تحلیلگر مسایل افغانستان تاکید کرد: آنها می خواهند جنگ فرقه ای و خشونت و بحران را دامن بزنند. این نکته را هم باید اضافه کرد که پاکستان و ایران، احتمالا به دلایل اقتصادی، هزاران افغان هزاره را به کشورشان بازگردانده اند که این روند به حساسیت طالبان افزوده است و شاید افزایش تعداد هزاره ها، یکی از عوامل حملات طالبان باشد.
جانسون در پاسخ به اینکه چرا طالبان باید از دشمن تراشی در میان مردم سود ببرد، گفت: بر اساس ارزیابی ها، طالبان بین 17 تا 20 درصد طرفدار در جامعه افغانستان دارد. اگر شما به نظریه مائو که یک رهبر عملگرا و همچنین معتقد به جنگ چریکی بود نگاه کنید، او می گوید که تنها با حمایت 15 درصد جمعیت می توان در نبرد پارتیزانی پیروز شد. برای همین طالبان این قدر نیرو دارند که دشمن تراشی برای آنها مساله ای ایجاد نمی کند.
وی خاطرنشان کرد: بنا بر برخی آمارها، طالبان اکنون بین 60 تا 75 هزار نیروی مسلح در اختیار دارد. این نشان دهنده افزایش تعداد نیروهای آنهاست که یکی از نتایج آن از سرگیری حملات به شهرهای بزرگ افغانستان در یک سال گذشته بوده است.
نویسنده کتاب روایت های طالبان با اشاره به اینکه این گروه توانسته در جنگ تبلیغاتی از دولت کابل پیش بیفتد، گفت: من فکر می کنم که اگر شما به جنگ های آزادیبخش از زمان جنگ دوم جهانی به این سو نگاه کنید، متوجه می شوید که طرف هایی همیشه برنده نبرد هستند که بهترین روایت و داستان را به مردم ارئه می دهند. بر خلاف جنگ های میان دولت ها، اینگونه جنگها تا حد بسیار زیادی بر پشتیبانی مستقیم عمومی متکی است.
جانسون تصریح کرد: من هفت سال تحقیقات میدانی در افغانستان انجام داده ام و بر این نکته متمرکز شدم که طالبان چگونه پیام خود را به مردم عادی می فرستند. 75 درصد جمعیت افغانستان در مناطق روستایی زندگی می کنند. برای من هم نحوه پیام رسانی و هم روایتی که آنها استفاده می کنند، مهم بود.
وی با بیان اینکه در این روایت، سه عنصر سیاست، مذهب و فرهنگ دیده می شود، گفت: تبلیغات طالبان بیشتر از روش ارتباط مستقیم و چهره به چهره صورت می گیرد. آنها مردم محلی را به خوبی می شناسند. آنها همچنین با روحانیون محله ها هماهنگ کرده و از مراسم خطبه های نماز جمعه، تبلیغات خود را به مخاطبان منتقل می کنند که همه موضوعات مذهبی، سیاسی و فرهنگی را شامل می شود.
این استاد دانشکده نیروی دریایی آمریکا افزود: آنها همچنین از شبنامه و شعر برای پیشبرد تبلیغات خود بهره می برند. خیلی از مردم بی سواد هستند و کسانی که سواد دارند، آنها را برای مردم می خوانند. در عین حال، طالبان از توئیتر، فیس بوک و دیگر شبکه های اجتماعی استفاده می کنند.
جانسون ادامه داد: نتیجه ای که من از این تحقیقات گرفته ام این است که یکی از دلایل ناکامی دولت کابل و ایالات متحده در افغانستان این است که روایتی که با عموم مردم ارتباط برقرار کند، ارائه نداده اند. طالبان ولی این کار را در مناطق روستایی و حتی شهری داشته اند.
وی با بیان اینکه طالبان یک گروه یک دست نیست، اضافه کرد: آنها شامل کسانی می شوند که به طور قلبی به آن معتقد هستند، کسانی که مجبور به پیوستن به آن شده اند و حتی سوداگران مواد مخدری که خود را طالبان می دانند. بخشی هم برای دریافت پوشش حمایتی است.
این کارشناس مسایل افغانستان یادآور شد: هسته اساسی طالبان جریانی است که به اصطلاح خود را جهادی می داند که با یک مرکز فرماندهی مرتبط هستند. بسیاری از فرماندهان طالبان؛ از لحاظ محلی و منطقه ای مستقل هستند. هر چقدر سر طالبان را قطع کنید، باز فرماندهانی از آن بر می خیزد.
جانسون افزود: با توجه به وجود جریان های مختلف در طالبان، بهترین راه برای تعریف طالبان و دسته بندی آن، نگاه به خواسته هایی است که آنها مطرح می کنند که اساسا خارج شدن بیگانگان ازافغانستان و اجرای قانون شریعت است.
این تحلیلگر مسایل افغانستان با تاکید بر حیاتی بودن همکاری کشورهای منطقه برای صلح و ثبات افغانستان گفت: این همکاری و همبستگی میان کشورهای منطقه مهم بوده و به نظرم مقام های آمریکایی این موضوع را دریافته اند.
جانسون افزود: اما از سوی دیگر، بازیگرانی همچون پاکستان هستند که لزوما یک افغانستان باثبات را به نفع خود نمی دانند. ایران هر دو سوی معادله را داشته است. چین و هند نیز در افغانستان نقش زیادی دارند.
وی با بیان اینکه به نظر می رسد دوباره شاهد بازی کشورها در افغانستان باشیم، ادامه داد: همه این بازیگران همچون پاکستان و هند در افغانستان دست به رقابت خواهند زد. سوال اینجاست که روسیه و چین کجای این معادله قرار خواهند گرفت. به این مجموعه، کشورهای آسیای مرکزی را نیز باید اضافه کرد.
استاد دانشکده امور امنیت ملی مدرسه عالی نیروی دریایی در کالیفرنیا اضافه کرد: من امیدوارم که دیپلمات های ما حداقل در پشت پرده با کشورهای منطقه درباره آینده افغانستان رایزنی کنند. هیچ صلح پایداری در افغانستان بدون وجود یک همکاری منطقه ای تحقق نخواهد یافت.