گسل کرمانشاه به لحاظ دادههای زمین شناسی، باید آرام شود/ زلزله ۵ آذر، روی گسل سال گذشته بود
محمود اسدیان در گفتوگو با خبرنگار گروه جامعه ، درباره زلزله ۶.۴ ریشتری ۵ آذر در کرمانشاه و اینکه چرا هر سال این زلزلهها در این فصل اتفاق میافتد، بیان کرد: در کرمانشاه از پارسال تا الان حدود ۵ هزار زلزله ثبت شده است و نمیتوان گفت که این تکانهها در یک فصل بیشتر و در یک فصل کمتر است و وقوع این رخدادها محدود به زمان نیست. وقتی به دادههای آماری زلزله در مناطق کشور و جهان نگاه شود بیش از پیش به این امر پی خواهیم برد، زیرا نقشههای زمین شناسی برای مدت زمانی طولانی ترسیم میشوند و این نظریه قابل اتکا و قابل اثبات نیست و هیچ جایگاه علمی ندارد؛ اما به این علت که در کشور ما در دو سال اخیر و در فصل زمستان و سرد زلزلههای شدید تری داشته ایم این تصور به وجود آمده است که زلزله در این فصل از سال بیشتر اتفاق میافتد.
کارشناس زمین شناسی در ادامه درباره گسل زلزله کرمانشاه گفت: زلزله اخیر در فاصله چند کیلومتری از گسل سال گذشته بود و در واقع روی همان گسل اتفاق افتاد. البته برخی معتقدند که این زلزله پس لرزه سال قبل بود. هر زلزله میتواند برای خود پیش و پس لرزه داشته باشد و همچنین میتواند خودش به صورت مجزا بررسی شود. برای بررسی بهتر در جریان مطالعات زلزلهای که اتفاق میافتد بر این اساس مورد بررسی قرار میگیرند که زلزلههایی که شدت کمتری داشته اند پیش لرزه و زلزلههایی که شدت بیشتری داشته اند پس لرزه محسوب میشوند. از این بابت این زلزله، چون در نزدیکی اآن گسل بوده و از آن گسل فعال شده پس لرزه ۶، ۴ ریشتری ۵ آذر پس لزره زلزله سال قبل بوده است. کارشناسانی که این زلزله را یک زلزله جدا میدانند نیز چیزی دور از ذهن و بدون منبع علمی نمیگویند. این تعریف یک تعریف قرادادی برای موضوع علمی و رخداد زمین شناسی است.
اسدیان در ادامه بیان کرد: گسلهای بزرگ، متوسط، کوچک و ریزگسلها وجود دارند که با توجه به عمق و طول و دوره زمین شناسی متفاوت هستند. نمیتوانیم تعداد دقیقی از تعداد گسلها در کرمانشاه ارائه دهیم. در کرمانشاه زلزله رخ داده از یک گسل محلی است. این گسلها به لحاظ تعداد قابل بررسی نیستند. گسلی که در کرمانشاه در این دو سال فعال شده به لحاظ دادههای آماری از قدیم لرزه خیز بوده، ولی نه به این شت زلزله سال گذشته بزرگترین رخداد این گسل بود. بعضی معتقدند یک گسل وقتی فعال میشود تا سال آینده باز هم پس لرزه دارد، ولی این امر مبنای علمی ثابت شدهای ندارد و نمیتوان گفت: آن گسل سال بعد دیگر تکانی ندارد.
این کارشناس زمین شناسی در ادامه گفت: بر اساس دادههای آماری گسلها یک تا دو سال بعد از فعالیت آرام میشوند و تاکنون اطلاعات زیادی در اثبات آن ثبت شده است. در علم زمین شناسی هیچ نظریه ثابت شدهای وجود ندارد و قابل اتکا نیست.
اسدیان در ادامه بیان کرد: به لحاظ ساختار زمین شناسی وقتی گسلی تکانهی عظیی مثل زلزله اخیر و سال گذشته کرمانشاه در آن اتفاق بیافتد ممکن است گسل آرام شود هر کدام از این گسل سالها ممکن است روزی انرژی آزاد کنند و اینکه بگوییم رخداد زلزله بعد از آزاد شدن انرژی صفر میشود اعتبار علمی ندارد و همیشه و در همه جا احتمال زلزله وجود دارد. ولی این امر که با تکان خوردن گسل و آزاد شدن انرژی نهفته در گسل آن گسل آرام میشود امری است که همگان بر آن اعتقاد دارند، اما صد در صدی نیست.
وی در ادامه افزود: رخداد زمین لرزه همیشه به لحاظ ساختار زمین شناسی و بافت نامناسب شهری در ایران جدی است با این وجود و احتمال رخداد زلزله در کرمانشاه پایین آمده است. گسل آرام شده است. مردم خیالشان راحت باشد و به زندگی عادی خود ادامه دهند.
وی در پاسخ به وجود برخی افراد که زلزله را پیش بینی میکنند بیان کرد: اینکه برخی افراد زلزله را در پیش بینی میکنند امکان پذیر نیست و هیچ کس نمیتواند پیش بینی کند که زلزله دو هفته، یک ماه و یا یک سال و ۱۰ سال دیگر اتفاق میافتد. هیچ کس نمیتواند زلزله را پیش بینی کند.
وی در ادامه گفت: وقتی انرژی گسل آزاد میشود و تا بخواهد دوباره انرژی جمع کند و باز آزاد کند زمان میبرد.
وی درباره برخی گمانه زنیها درباره علت رخ دادن زلزله در کشور و فعال شدن گسلها اظهار کرد: در زلزله نگاشت تفاوت موج زلزله و موج انفجار کاملا مشخص است و تصاویر ثبت شده در زلزله سال گذشته و امسال هیچ کدام نشان دهنده علائم انفجار هستهای و موشکی نیست. این مسائل کاملا دور از ذهن و غیر علمی است.