اروپایی‎ها عربستان را رژیمی وحشی می‎دانند/کشورهای اتحادیه اروپا باید از ریاض دوری کنند

به گزارش گروه بین الملل ، پایگاه لوبلاگ در یادداشتی به موضوع آینده روابط اتحادیه اروپا و عربستان پس از موضوع قتل خاشقجی پرداخته است.

در این یادداشت آمده است: علیرغم گذشت بیش از یک ماه از قتل جمال خاشقجی روزنامه نگار منتقد حکومت عربستان توسط عوامل سعودی در استانبول، موضوع همچنان در اذهان زنده است. ماریته شاک عضو هلندی پارلمان اروپا، طی نامه‎ای سرگشاده‌ از فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا خواستار فراخواندن سفیر اتحادیه اروپا از ریاض "تا زمان توقف بمباران غیرنظامیان یمنی توسط دولت عربستان سعودی، برداشتن گام‌های مثبت در زمینه حقوق بشر و قبول تعهداتی مبنی بر انجام تحقیقات بین المللی و محاکمه منصفانه افراد مسئول در قتل خاشقجی"، شد.

این نامه را می‌توان مشابه قطعنامه تصویب شده در پارلمان اروپا در ۲۵ اکتبر دانست که تقاضا‌های مشابهی داشت. متن قطعنامه نشان می‌دهد که اعضای پارلمان متقاعد شده‎اند که محمد بن سلمان ولیعهد سعودی مغز متفکر پشت پرده قتل خاشقجی بوده است. قابل توجه است که تنها یک نماینده مجلس اروپا به این قطعنامه رای منفی داد: نماینده چک عضو حزب یوروسپکتیک راستگرا.

 

 

 

در این یادداشت آمده است اعضای پارلمان اروپا در جریان رای گیری برای این موضوع، نه تنها به مساله قتل این روزنامه نگار بلکه طوماری از سورفتار‌های سعودی اشاره کردند؛ از گسترش وهابیت تا جنگ علیه یمن و بازداشت دسته جمعی فعالان زن و سایر مخالفین پادشاهی. "دیکتاتوری قرون وسطی" و "رژیم وحشیانه" بعضی از اصطلاحاتی بودند که اعضای پارلمان درباره عربستان سعودی به کار بردند. این نهاد به ندرت درباره موضوعات مرتبط با سیاست خارجی به نظر واحدی می‌رسد. تقریبا به نظر می‌رسد قتل خاشقجی باعث شد تا خشم انباشته شده اعضای پارلمان اروپا از رفتار‌های نامطلوب عربستان به یک باره فوران کند. نویسنده، این هم داستانی نمایندگان پارلمان اروپا را برای عربستان به شدت غم انگیز می‌داند، ضمن این که ناکارآمدی کمپین‌های پر هزینه تبلیغاتی عربستان برای ارائه تصویری خوشایند از شاهزاده نشان می‌دهد.

حال این سوال مطرح می‌شود که آیا خشم ناشی از قتل خاشقجی در نهایت منجر به اقدامات تنبیهی اتحادیه اروپا علیه ریاض خواهد شد؟ تاکنون، پیام‌های سیاسی تند مجلس اروپا باعث نشده تا دولت‌های عضو اتحادیه موضع یکپارچه‌ای در مقابل عربستان اتخاذ کنند مانند آن چه در واکنش به موضوع کریمه انجام دادند.

توقف فروش اسلحه به عربستان سعودی تا زمانی که به جنگ علیه یمن ادامه دهد، روشی واضح برای ابراز مخالفت با سعودی هاست. مسیری که آلمان پیشرو آن است. با این وجود برداشتن چنین گامی تنها در صورتی ممکن خواهد بود که به عنوان موضع مشترک اتحادیه اروپا یعنی با موافقت ۲۸ کشور عضو این اتحادیه تثبیت شود.

 

 

موضع گیری اخیر اسپانیا، نشان دهنده پیچیدگی این موضوع است. دولت سوسیالیستی در مادرید مدت‌ها پیش از قتل خاشقجی اعلام کرد که مجوز صدور تسلیحات به عربستان را لغو خواهد کرد. با این وجود پس از تهدیدات عربستان سعودی مبنی بر پایان دادن به قراردادهایش با شرکت‌های اسپانیا، دولت از موضع خود عقب نشینی کرد. بدیهی است این دولت نمی‌خواهد مشاغل کشور خود را به خطر انداخته و بهبودی اقتصاد آسیب پذیر خود را دچار مشکل کند.

امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه، موضعی به مراتب صریح‌تر داشت. وی درخواست پوپولیست‌ها مبنی بر تحریم تسلیحاتی عربستان را به دلیل قتل خاشقجی رد کرد. در واقع، فرانسه به عنوان یکی از صادرکنندگان مهم اسلحه اتحادیه اروپا، تمایلی به از دست دادن معاملات سودآور با ریاض ندارد.

از سوی دیگر، روابط نزدیک دیپلماتیک و استراتژیک برخی از کشور‌های کلیدی عضو اتحادیه اروپا با عربستان سعودی مسئله را پیچیده‌تر می‌کند. اگرچه موگرینی همانگونه که در استراتژی جهانی اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۶ مطرح شده، به ایجاد تعادل در برقراری رابطه با ایران و کشور‌های خلیج فارس تمایل دارد.

نویسنده در ادامه با اشاره به تخریب تصویر متوهمانه از محمد بن سلمان به عنوان پیشرو مدرنیته در اروپا، ادعا می‌کند اما کشور‌های بانفوذ همچنان ثبات عربستان را به بن سلمان ارتباط می‌دهند. البته این ادعا مخالفانی نیز دارد. فقدان موضع مشترک اتحادیه اروپا بدان معنی است که هر زمان که یک کشور مانند سوئد یا آلمان موضعی انتقادی نسبت به عربستان سعودی اتخاذ کند، دیگران نه تنها از آن به عنوان فرصتی برای نشان دادن همبستگی اروپا استفاده نمی‌کنند بلکه به چشم دعوت نامه‌ای برای منافع اقتصادی یا استراتژیک به آن می‌نگرند که دولت مخالف با تنبیه عربستان برای آن‌ها فرستاده است. در مجموع سیاست خارجی مشترک اروپایی همچنان بیش از آن که واقعیت باشد یک آرزو است: منافع ۲۸ عضو همیشه هماهنگ نیست و رقابت میان آن‌ها از بین نرفته است؛ در نتیجه، آن‌ها در موارد اندکی به اشتراک می‌رسند.

 

 

در پایان این یادداشت آمده است: با این وجود، حتی اگر کشور‌های عضو اتحادیه اروپا بخواهند خواسته‌های پارلمان اروپا را نادیده بگیرند، ممکن است عوامل دیگری آن‌ها را مجبور به تغییر مواضع خود کند. افشاگری‌های دنباله دار ترکیه در مورد جزئیات قتل خاشقجی و فشار رو به افزایش در واشنگتن برای توقف حمایت بی قید و شرط از عربستان سعودی به این معنا است که این بحران بدون در پی داشتن عواقب برای محمد بن سلمان نخواهد بود. او ادامه روابط به شکل معمول را بسیار دشوار و خطرناک کرده است. دولت‌های عضو اتحادیه اروپا هرچه زودتر این واقعیت را درک و از این رژیم دوری کنند، کمتر احتمال دارد که در بحران بعدی که بن سلمان ایجاد خواهد کرد، درگیر باشند.