تئاتر امروز دچار غده سرطانی شده است/چرا باید هنرمند عرصه نمایش دغدغه نان داشته باشد
به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی ، تئاتر و عرصه هنرهای نمایشی این روزها با نقدها و نظرات متفاوتی در باب مشکلات پیرامون این هنر روبرو شده است اما به نظر اکثریت اهالی تئاتر این مشکلات همچنان رفع نشده‌اند.
به همین مناسبت خبرنگار گروه فرهنگی ، به گفت‌وگو با نیما قربان‌زاده بازیگر و مدرس بازیگری نشسته و مسائل پیرامون عرصه تئاتر را به چالش کشیده است.
میزان: این روزها نقد‌های فراوانی نسبت به وضعیت کلی تئاتر میشود. برخی می‌گویند یکی از مهمترین نقدها عدم حمایت مسئولین فرهنگی از عرصه تئاتر است. نظر شما چیست؟
قربان زاده: علاوه بر عدم حمایت مسئولین فرهنگی، تخصیص بودجه به نمایش‌های چهره محور باعث بروز مشکل مالی سنگینی برای گروه‌های نمایشی بدون سلبریتی شده است. متاسفانه طی جریان نامنصفانه‌ای بعضی از کارگردانان و تهیه کنندگان اقدام به استفاده از سلبریتی‌ها و بعضی از چهره‌های سینمایی در تئاتر نموده اند که این مسئله ضربه بدی به بدنه تئاتر زده و کم کم ذائقه مخاطب به سمت نمایش‌هایی می‌رود که فقط چهره‌ها در آن‌ها بازی می‌کنند، نتیجتاً چنین نمایش‌هایی بخش عمده‌ای از بودجه هنری را دریافت می‌کنند و از همه نظر به گروه‌های دیگر لطمه می‌زنند.
میزان: آیا حضور تهیه کنندگان خصوصی در تئاتر باعث پیشرفت این هنر شده است؟ آیا نباید ورود تهیه کنندگان به تئاتر ضابطه خاصی داشته باشد تا تهیه کننده فرهنگی وارد این عرصه شود و نه تهیه کننده اقتصادی که صرفا به فروش فکر می‌کند؟
قربان زاده: متاسفانه خیلی از افرادی که به عنوان تهیه کننده در این عرصه فعالیت میکنن و فاقد مدرک تحصیلی و تجربه در این زمینه هستند. به همین دلیل هر کسی که مقداری پول دارد فکر می‌کند که می‌تواند تهیه کنندگی یک کار را به عهده بگیرد. با این نگاه حضور تهیه کنندگان خصوصی مانع پیشرفت است. اما اگر همان فرد با علم و تجربه و نگاه فرهنگی در این زمینه قدم بردارند قطعاً کمک شایانی به هنر محجور نمایش خواهند کرد.
میزان: امروزه شاهد تعطیلی و یا خلوت شدن بسیاری از تماشاخانه‌های خصوصی شده ایم؟ به نظر شما دلیل این فرایند چیست؟
قربان زاده: تماشاخانه‌ها معمولاً برای رقابت با هم فعالیت می‌کنند نه برای همکاری در فضای تئاتر. نتیجه این رقابت چیزی بجز از هم گسیختگی بدنه اصلی فضا‌های اجرایی نخواهد بود. بجز این دلایلی از قبیل: عدم همکاری بعضی از مدیران تماشاخانه‌ها با گروه‌های جوان و سخت گیری‌های مالیشان و عدم حمایت از آثار و توجه صرف مردم به نمایش‌های دارای بازیگران سلبریتی باعث میشود که کم کم این تماشاخانه‌ها اصطلاحاً تبدیل به سالن‌های سوخته بشوند.
میزان: سال‌های گذشته تعداد آثاری که با کیفیت بودند و مخاطب آن‌ها را به دیگران معرفی می‌کرد بسیار زیاد بود، اما امروزه تعداد آثار خوب بسیار کمباب و نادر شده است. دلیل این مشکل کجاست؟ آیا به هنرمند بر می‌گردد یا حامی مادی و معنوی؟
قربان زاده: خوشبختانه از وقتی که جناب کرمی به مدیریت کل مرکز هنرهای نمایشی منصوب شده اند توجه به کیفیت آثار بیشتر شده، ولی این کمبود مخاطب دلایلی مانند کمبود بودجه گروه‌های نمایشی برای استفاده از بازیگران خوب و تبلیغات قوی و کیفیت بهتر المان‌های صوتی و بصری دارد.
میزان: این روزها همه از نبود حمایت مرکز هنرهای نمایشی و خانه تئاتر گلایه دارند. به نظر شما این حمایت باید چگونه باشد و انتظار شما چیست؟
قربان زاده: سوالی که برای خیلی از ما، اهالی تئاتر، پیش می‌آید این است؛ چرا بخش عمده‌ای از بودجه به تعدادی فرد خاص تعلق میگیرد؟ چرا تئاتر هنری که از دل مردم بر آمده تبدیل شده به تفریح قشر ثروتمند؟ چرا باید هنرمند عرصه نمایش دغدغه نان داشته باشد؟ تئاتر امروز نیازمند حمایت است و این حمایت باید هم مادی و هم معنوی باشد.
میزان: دلیل اصلی گرایش بی رویه کارگردانان جوان و با تجربه به آثار خارجی چیست؟ آیا ضعف نمایشنامه است یا تنبلی کارگردان؟
قربان زاده: در اینکه ما در مقوله نمایش نویسی ضعیف هستیم هیچ شکی نیست. اما از حق نگذریم که نویسندگان خوبی همچون مهدی ملکی و علی صفری هم داریم. علی الخصوص ایده‌ها و متن‌های نویسندگان نسل جوانمان خیلی بکر و خاص است. اما حقیقت این است که بخاطر دنیای ذهنی زیبای نویسندگان خارجی و جای کار بیشتر روی متنهایشان اکثر کارگردان‌ها به سمت متن‌های خارجی جذب می‌شوند.
میزان: تئاتری که شما همیشه در سر دارید چه تئاتری است و تا چه حد با آن فاصله داریم؟
قربان زاده: همیشه دوست داشتم که بدون غم و دغدغه کار کنم و با خیال راحت به خلق شخصیت نمایشی بپردازم. نمیدانم این غده سرطانی که به جان تئاتر ما افتاده خوب میشود یا نه,، اما با تمام وجود به سلامتی دوباره این هنر امیدوارم و صمیمانه از مدیران هنری و علی الخصوص جناب شهرام کرمی درخواست دارم که در راه درمان و التیام این زخم‌ها ما را یاری کنند. در غیر اینصورت به مرور زمان هنر نمایش محدود و شخصی میشود و قشر جوان از حضور در این عرصه فاصله می‌گیرند.
میزان: این روزها مشغول چه کاری هستید؟ کمی در مورد آن توضیح بدهید.
قربان زاده: در حال حاضر مشغول بازی در نمایش «۱۳ تای اول» , به کارگردانی مهدی خشکباری هستم. اجرای این اثر از ۲۰ آبان ۱۳۹۷، ساعت ۲۱ در سالن شماره ۲ تماشاخانه مهرگان شروع میشود. وقتی فاصله دنیای حقیقی و خیال از بین می‌رود چکار باید کرد؟ داستان ما داستان نویسنده ایست که این فاصله برایش از بین رفته است.