جو گرانی از سوی دلالان زعفران برای سودجویی/ اطلاع کشاورزان از نرخ واقعی، عامل نگرانی تجار

به گزارش خبرنگار گروه اقتصاد ، شکوفه‌های بنفش زعفران در سرمای پاییز سر از خاک بیرون می‌آورد تا کشاورز حاصل تلاش و زحمت یکساله خود را بچیند. اما ماجرای تولید و فروش طلای سرخ، آنقدر‌ها شبیه به زمین رنگارنگ زعفران، زیبا نیست چراکه هر ساله با فرارسیدن فصل برداشت، ردپای دلالان نیز در بازار این محصول پیدا می‌شود. دلالان در فصل برداشت همواره سعی می‌کنند تا با پایین آوردن مصنوعی قیمت ها، حاصل دسترنج کشاورزان را با ارزان‌ترین قیمت به دست بیاورند که البته امسال با اطلاع کشاورزان از قیمت‌های واقعی زعفران، اوضاع متفاوت خواهد بود.

در همین ارتباط، ناصری یک فعال بازار زعفران در گفت‌وگو با در خصوص وضعیت قیمت‌ها در فصل برداشت بیان کرد: قیمت گل زعفران در حالی در ابتدای زمان برداشت در سال جاری به ۲۰۰ هزار تومان در هر کیلو افزایش یافت که این قیمت طی روز‌های اخیر اندکی کاهشی بود؛ چراکه کشاورزان برای تامین سرمایه در گردش جهت به کار گرفتن کارگران و پَر کردن گل‌های برداشت شده، اقدام به فروش زعفران کردند و به همین دلیل قیمت‌ها با افت مواجه شد. این در حالی است که با فروکش کردن میزان برداشت گل زعفران از زمین‌های زراعی، احتمالا این روند نزولی پایان خواهد یافت.

وی در ادامه افزود: حضور دلالان در این بازه زمانی برای خرید گل‌های بنفش زعفران از کشاورزان همچنان قابل مشاهده است و حتی برخی خریداران و تجار خارجی نیز به صورت مستقیم برای خرید گل به سراغ کشاورزان آمده اند که البته این وضعیت به دلیل انجام معاملات زعفران در بورس نسبت به سال‌های قبل با کاهش چشمگیری همراه شده است.

به گفته این فعال بازار زعفران، امسال در فصل برداشت، کشاورزان به واسطه انجام معاملات زعفران در بورس از قیمت‌های واقعی آگاه شده اند و حاضر نیستند محصول خود را به هر قیمتی به دلالان بفروشند.

ناصری با بیان اینکه هر ساله دلالان گل‌های زعفران را خریده و پس از پاک کردن به قیمت‌های بالاتری در بازار می‌فروشند، گفت: واسطه‌های بازار سنتی زعفران انتظار دارند زعفران را به قیمتی از کشاورز خریداری کنند که سود ۵۰ تا ۱۰۰ درصدی کسب کنند که از سال گذشته با ورود زعفران به معاملات بورس کالا، شرایط به نفع کشاورزان پیش رفته و زعفرانکاران می‌توانند محصول خود را به صورت مستقیم به خریداران فروخته و یا در قالب گواهی سپرده کالایی، سپرده کرده و در زمان نیاز بفروشند.

وی تاکید کرد: معاملات زعفران در بورس کالا در حالی از سال گذشته با اجرایی شدن خرید توافقی و در قالب گواهی سپرده کالایی آغاز شد که کشاورز می‌تواند از این طریق به نوعی در حوزه فعالیت خود سرمایه گذاری کند؛ چراکه طبق شرایط خرید توافقی سال گذشته، کشاورز می‌توانست با سپرده کردن محصول، ۳۰ درصد از پول حاصل از فروش زعفران خود را در ابتدا دریافت کرده و مابقی را در شرایطی که نیاز است، بفروشد که این خود نوعی سرمایه گذاری و سپرده گذاری است.

این فعال بازار زعفران عنوان کرد: بر همین اساس، امسال کشاورزان برای حضور در طرح خرید توافقی و سپرده کردن محصول برداشت شده خود در قالب این گواهی‌ها در بورس راغب‌تر هستند. بطوریکه بورس به واسطه مکانیسم شفاف خود توانسته با واقعی کردن قیمت زعفران از کشاورزان حمایت کند و در حال حاضر برخی کشاورزان که در بورس کالا اقدام به دریافت سپرده کالایی برای محصول خود کرده اند، از فروش محصول در بازار سنتی امتناع کرده و معتقدند می‌توانند در بورس محصول خود را به قیمت واقعی بفروشند.

ناصری با بیان اینکه این مکانیسم معاملاتی در حفظ سرمایه و سرمایه گذاری بهتر به کشاورزان زعفران کار کمک می‌کند، گفت: با این روش، کشاورزان می‌توانند در مقایسه با سال گذشته محصول خود را با قیمت‌های به مراتب بالاتری بفروشند.

وی با تاکید بر اینکه نمی‌توان رشد قیمت‌هایی که پس از ورود زعفران به بورس اتفاق افتاده را گرانی محسوب کرد، اظهار کرد: این رشد قیمت‌ها به هیچ وجه گرانی تلقی نمی‌شود؛ بلکه این روند مثبت قیمتی در بازار زعفران ناشی از اعمال تاثیر ناشی از مابه التفاوت نرخ دلاری محصول با قیمت‌های بازار داخل است. چراکه وقتی ۹۰ درصد از تولید یک محصول به صادرات اختصاص دارد، مسلما قیمت آن به صورت ریالی نبوده و براساس ارز دلار تعیین می‌شود. حتی اگر تسویه آن به صورت ریالی صورت گیرد، اما قیمت آن برمبنای دلار تعیین شده است. به همین دلیل طی یکسال گذشته با روند صعودی بهای دلار در کشور، قیمت زعفران در بازار ایران نیز با افزایش همراه شد که این روند تحت تاثیر مابه التفاوت نرخ ارز بوده است.

این فعال بازار زعفران ادامه داد: در دنیا زعفران کمتر از کیلویی ۴۰ تا ۵۰ میلیون تومان معامله نمی‌شود و این حق کشاورز است که با این همه زحمت، حداقل ۵۰ درصد این مبلغ را به دست آورد. حال آنکه تاکنون سود اصلی به جیب دلالان، واسطه‌ها و تجار سرازیر می‌شد که امیدواریم با فراگیر شدن معاملات زعفران در بورس، سود اصلی عاید کشاورزان شود.

ناصری در خصوص اینکه اگر زعفران در بورس معامله نمی‌شد،خاطر نشان کرد: اگر همچنان معاملات زعفران در بازار سنتی صورت می‌گرفت، وضعیت قیمت‌ها در سال جاری از این سطح از شفافیت برخوردار نبود و اوضاع کشاورزان به مراتب بدتر از سال‌های گذشته می‌شد؛ بطوریکه با افزایش هزینه‌های جاری و بهای تمام شده تولید زعفران، برداشت محصول برای کشاورزان مقرون به صرفه و اقتصادی نبود و زعفرانکاران مجبور می‌شدند پیاز‌های زعفران را از زمین خارج کرده و امحاء کنند. چراکه حدود ۳۰ درصد از قیمت زعفران مربوط به بهای تمام شده تولید است و اگر قرار بود زعفران همچنان به قیمت سال‌های قبل فروخته شود، حتی هزینه‌های جاری کشاورزان هم جبران نمی‌شد. اما به کمک بورس کالا و به روش معاملات گواهی سپرده کالایی، کشاورز می‌توانند به میزان تامین هزینه‌های جاری خود در زمان برداشت محصول خود را بفروشد.