کشورهای عرب توانایی جبران کمبود نفت ایران برای هند را ندارند

به گزارش گروه بین الملل به نقل از مجله دیپلمات، بعد از اجرایی شدن فاز دوم تحریم های نفتی آمریکا علیه ایران در 13 آبان بلاشک برخی از کشورهای وارد کننده نفت دچار مشکل خواهند شد. هند دومین وارد کننده نفت خام از ایران بعد از چین، به احتمال زیاد برای تامین نیاز مصرف داخلی خود با مشکلات عدیده روبرو خواهد شد. بازار نفت هند همچنین به دلیل تورم قیمت نفت خام و سقوط ارزش روپیه در برابر دلار آمریکا با نوساناتی همراه بوده است. در سال 2017، ایران 18 درصد از فروش نفتی خود را به هند صادر کرده و بعد از عراق و عربستان سعودی، تهران سومین تامین کننده نفت خام کشور هند است.

در همین زمینه شفیق رحمان محقق و استاد دانشگاه نیودهلی در مقاله ای در این مجله عنوان کرد، دولت هند در ابتدا تصمیم بر نادیده گرفتن تهدیدهای آمریکا برای توقف خرید نفت از ایران را داشت اما با توجه به شرایط اقتصادی این کشور، دولت دهلی نو هم اکنون تصمیماتی برای به صفر رساندن صادرات نفتی ایران گرفته است. هند بر این باور است که می تواند کمبود واردات نفتی خود از ایران را از طریق کشورهای عرب نفت خیز تامین کند.
هند در سال 2017 یکی از مهمترین خریداران نفت از کشورهای عرب بوده و 67 درصد از نیازات نفتی این کشور از طریق واردات نفتی از کشورهای عرب تامین می گردد.
طبق گفته های شفیق رحمان، هند به عنوان کشوری بدون داشتن اقتصاد تولید نفت همیشه با مشکلات شکاف میان عرضه و تقاضا در حوزه نفت خام مواجه بوده است. اقتصاد هند نمی تواند بدون تامین نفت خام از کشورهای ثالت تداوم بیاورد. در سطح جهانی، هند با واردکردن در حدود 10 درصد از تجارت نفت جهانی، یکی از عمده وارد کنندگان نفت خام بعد از چین، آمریکا و اروپا است. در سال 2017، هند کمتر از یک درصد از تولید نفت جهانی را صادر کرد درحالیکه 5 درصد از مصرف نفت جهانی را به خود اختصاص داد. با در نظر گرفتن چنین وابستگی اقتصاد هند به واردات نفت خام تصمیم هند برای ورود به یک رابطه سرد تجاری با ایران که همیشه رابطه دوستی خود با هند را حفظ کرده است هرگز تصمیم منطقی و اقتصادی نیست.

بعد از بازگشت تحریم های تحمیلی علیه ایران، کشورهای عرب برای تامین نیازات نفتی کشورهای منطقه بویژه هند وعده های فراوان داده اند.

وزیر نفت ایران به صورت مکرر طی سخنانی اعلام کرده است که بازار نفت توانایی جبران کمبود تولید نفت ایران را نخواهد داشت زیرا تمام کشورهای صادر کننده در آخرین سطح توانایی خود در حال تولید هستند و بیشتر از ظرفیت برای آنان غیرممکن است. کشورهای عربی می گویند که آماده هستند تا تحت تأثیر واشنگتن عرضه خود را افزایش دهند، اما هند نمی تواند نگرانی های خود را نسبت به پایداری روابط آتی بین ایالات متحده و کشورهای عربی و همچنین هند و کشورهای عربی نادیده بگیرد. تنش های اخیر بین ایالات متحده و عربستان سعودی به دلیل قتل روزنامه نگار جمال خاشقجی در ترکیه می تواند منجر به بدتر شدن روابط دوجانبه میان دو کشور گردد و حتی احتمال آنکه واشنگتن بخواهد عربستان را به دلیل این قتل مجازات کند وجود دارد. در همین حال، چین و پاکستان، رقبای عمده منطقه هند، به شرکای سرمایه گذاری عمده عربستان سعودی تبدیل شده اند. عربستان سعودی اخیرا تمایل خود برای پیوستن به کوریدور اقتصادی پاکستان و چین نشان داده و آمادگی خود برای سرمایه گذاری شش میلیارد دلاری در این پروژه را اعلام کرده است.

شفیق رحمان در ادامه تصریح کرد، هند باید قبل از درگیر کردن خود با سیاست های منطقه ای جدید آمریکا، ابتدا تصمیمات خود را با توجه به تجارت نفت، نسبت به واردات نفت از ایران و یا کشورهای عربی اتخاذ کند. کشور امارات نیز مانند عربستان تمایل خود برای سرمایه گذاری در برنامه ذخایر پتروشیمی هند برای رسیدن به چشم انداز 2022 و قطع وابستگی اقتصادی این کشور نسبت به واردات نفت خام اعلام کرده است. علاوه براین، هند نباید تنها از دید واردکننده نفت خام به ایران نگاه کند زیرا نیودهلی به تازگی سهم عظیمی در تحولات توسعه ای بندر چابهار دارد.