دیوان صیدی تهرانی کتابی با عطر و بوی غزل

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی ، دیوان صیدی تهرانی مجموعه اشعار میرعلی صیدی تهرانی، شاعر سده یازدهم هجری است که به کوشش مرحوم محمد قهرمان گردآوری و منتشر شده است. 

این کتاب شامل مقدمه ای از مرحوم محمد قهرمان و هفت بخش می شود که شرح حال شاعر، قصاید، مثنویات، قطعات، غزلیات، رباعی، مطالع و متفرقات و تعلیقات از بخش های این کتاب هستند.

در ابتدای کتاب مقدمه آمده است که شامل توضیحاتی پیرامون انتشار کتاب است. در مقدمه قهرمان درباره به دست آوردن نسخ این کتاب آورده است: من مطلع شدم نسخه مختصری از دیوان صیدی تهرانی در تصرف دوست عزیزم آقای محمد عظیمی است. وی از مدتی قبل قصد داشتند بر اساس نسخه خود و با اتکا به دو نسخه ناقص و مختصرِ کتابخانه آستان قدس رضوی به چاپ دیوان شاعر بپردازد. اما وقتی که مشخصات نسخه‌های بهتر و مفصل‌تر را که در اختیارم بود به اطلاع وی رساندم، مرا به کار تشویق کرد و نسخه خود را با گشاده‌ دستی در اختیارم گذاشت. تشکر از مراحم این دوست مهربان بر بنده فرض است.

از دیوان صیدی سه نسخه در کتابخانة دیوان هند (ایندیا آفیس) مضبوط است که میکروفیلم آن‌ها چند سال پیش برای کتابخانة دانشکده ادبیات مشهد تهیه شده است. میکروفیلم نسخه قدیم‌تر و صحیح‌تر را به صورت عکس درآوردم و ده روزه استنساخ کردم. سپس به مقابله پرداختم و به یاری خدا کار را در یک ماه به پایان بردم.

مطالعه تواریخ و تذکره‌ها برای تهیة شرح حال شاعر یا پی بردن به موقعیت بعضی از اماکن و نظایر آن و نیز مراجعه به کتاب‌های لغت هم چند ماهی وقت گرفت. به هر حال، دیوان حاضر فراهم آمد که 2700 بیت شعر دارد. از استاد گلچین‌معانی سپاسگزارم که از راهنمایی‌های لازم دریغ نفرموده‌اند.

بعد از مقدمه به مشخصات نسخه ها پرداخته می شود: نسخه اول مشتمل است بردوازده قصیده با ترتیب الفبایی، دو مثنوی کوتاه در توصیف کشمیر و باغ صاحب آباد و سه قطعة کوتاه، سپس غزلیات است که تعداد آن ها به 290 می رسد. نسخه دوم :قصاید در این نسخه ترتیب تاریخی دارد، یعنی ابتدا قصایدی که شاعر در ایران ساخته و سپس قصیده های سروده شده در هند آمده است.

نویسنده به تفضیل به شرح تمام نسخه های موجود در دیوان تهرانی می پردازد . پس ازتوضیح مشخصات نسخه ها به شرح حال شاعر پرداخته می شود و خلاصه ای از زندگی او آورده شده است صیدی تهرانی از شعرای قرن یازدهم هجری بوده است و در ادامه کتاب به قصاید، مثنویّات ،قطعات ،غزلیّات ،رباعی در دیوان صیدی تهرانی پرداخته می شود.

غزلی از کتاب:

محفلی خواهم که آنجا وصلِ خوبان رو دهد
گوشة ابرو جواب گوشة ابرو دهد
از ضعیفی گشته‌ام پنهان ز چشم روزگار
آفتابی کو، که چون ماه نوم پهلو دهد؟
جلوة سرو قدت گلزار را رنگین کند
سایة دست تو چون خورشید، گل را بو دهد
بی‌قراری حسن را سرکش کند، آسوده باش
کز صبا گل رو بگرداند، به شبنم رو دهد
این غزل «صیدی» کمان دعویِ طبع من است
بازوی فکر حریفان را خدا نیرو دهد!

گفتنی است دیوان اشعار میرعلی صیدی تهرانی به کوشش محمد قهرمان در سال 1389 با شمارگان 2500 نسخه و در 552 صفحه چاپ و روانه بازار نشر شده است.