چگونه پرونده خاشقجی میتواند برای همیشه سرنوشت عربستان را تغییر دهد؟
سردبیر سابق نشریه دیلی تلگراف در یادداشتی به موضوع مفقود شدن جمال خاشقجی، روزنامه نگار منتقد سعودی پرداخته و به دولتهای آمریکا و انگلیس هشدار داده که شاید همچنان به حمایت از محمد بن سلمان ادامه بدهند، اما باید بدانند که رئیس بعدی عربستان نگاه دوستانهای به آنان نخواهد داشت.
به گزارش گروه بین الملل ، پیتر اوبرن، سردبیر سابق دیلی تلگراف در یادداشتی به موضوع جمال خاشقجی پرداخته و به دولتهای آمریکا و انگلیس هشدار داده که شاید همچنان به حمایت از محمد بن سلمان ادامه بدهند، اما باید بدانند که رئیس بعدی کشور عربستان نگاه دوستانهای به آنان نخواهد داشت.
در این یادداشت آمده است: در حالت عادی، ناپدید شدن یک روزنامه نگار سعودی به هیچ وجه انگیزه یا منافعی برای انگلیس در پی ندارد. اگرچه عربستان سعودی ید طولایی در آدم ربایی و ناپدید کردن منتقدان داخلی خود دارد، باید توجه داشت که انگلیس نیز سابقه مشابهی در از بین بردن افراد در یک چشم برهم زدن دارد.
باید توجه داشت که قتل و مُثله کردن جمال خاشقجی یک جنایت منحصر به فرد وحشتناک است. اما این اقدام عربستان با سایر جنایات غیر اخلاقی و کشتارهای بی سابقهای که با همراهی ائتلاف سعودی در یمن انجام داده است، تفاوت زیادی ندارد؛ جایی که بمبها کودکان بی گناه را کُشتند و بیمارستانها، بازارها و مدارس را نابود کردند. هزاران بی گناه توسط ائتلاف تحت فرماندهی عربستان که از سوی انگلیس کمک و پشتیبانی میشود، قتل عام شدند.
در این رابطه: پرونده خاشقجی در درون کاخ سلطنتی عربستان چه تاثیری میگذارد؛ برکناری بن سلمان یا کودتا؟
جای تعجب نیست که انگلیس نقش محوری در محافظت از محمد بن سلمان از محکومیتهای بین المللی ایفا کرده است. پس چرا چشمانش را بر موضوع خاشقجی نبندد؟
دولت انگلیس قطعا دوست دارد همین کار را بکند. اما در این مورد با دو مشکل عمده مواجه است.
اولا، شرایط وقوع مرگ خاشقجی به دلایل مختلف مشابه شرایطی است که در ماه مارس گذشته در موضوع مسمومیت سرگئی اسکریپال جاسوس دوجانبه روسیه و دخترش یولیا در سالیسبوری انگلیس رخ داد. در آن جریان مسکو متهم به فرستادن افرادی به انگلیس برای قتل اسکریپال شد درست مانند ریاض که به فرستادن قاتلان به استانبول برای کشتن خاشقجی متهم شده است.
در مورد اسکریپال، موجی به راه افتاد. ترزا می نخست وزیر انگلیس بلافاصله به پلیس دستور داد تحقیقات گسترده برای دستگیری متهمان را آغاز کند و به سرعت ۲۳ تن از دیپلماتهای روسیه را از انگلیس اخراج کرد.
اما آیا این اطمینان وجود دارد که او رفتار مشابهی درباره اقدام عربستان در استانبول ترکیه خواهد داشت؟
ظاهرا نه. نخست وزیر انگلیس که در مورد اسکریپال فریاد سر داده بود در مورد خاشقجی سکوت اختیار کرد.
دوم انگلیس که از تحقیقات مشترک عربستان و ترکیه در این موضوع ابراز خرسندی و از آن استقبال کرده است، پیشنهاد روسیه برای همکاری در پرونده اسکریپال را به تندی رد کرد. می در حالی که به دلیل روند برگزیت بسیار درگیر و پر مشغله بود و میبایست برای نجات موقعیت خود در برابر این بحران میجنگید، ریاکاریها و شلوغ بازیها در مورد پرونده اسکریپال را از دست نداد.
حقیقت این است که عربستان سعودی میتواند هزاران قتل را در مقابل چشمان بی توجه آمریکا و انگلیس انجام دهد. این اتفاق در درازمدت رخ داده است و دلایل بسیار خوبی هم دارد؛ دهها هزار فرصت شغلی بسیار مطلوب که به فروش تسلیحات به سعودیها بستگی دارد. ما نفت عربستان را نیز وارد میکنیم. انگلیس و آمریکا ارزش ویژهای برای ارتباط با عربستان قائل هستند.
اما پاسخ نمادین این کشورها چیست؟ این سیاست خارجی واقع گرایانه است؛ یعنی ملتها بدون توجه به ملاحظات اخلاقی تنها بر اساس منافع خود عمل میکنند. لفاظی را فراموش کنید، این واقع گرایی همیشه سیاست خارجی انگلیس را هدایت کرده و احتمالا خواهد کرد.
به همین دلیل است که من معتقدم واکنش دولت می انگلیس به قتل خاشقجی به جای واقعیت، واکنشی نمادین است. احتمالا یکی دو کنفرانس برگزار میشود. جرمی هانت وزیر خارجه قویترین کلمات را برای خطابه برخواهد گزید. اما فروش اسلحه هم ادامه خواهد یافت.
با این حال، یکی از عناصر بسیار مهم روابط عربستان سعودی، تغییر خواهد کرد؛ انگلیس و دیگر دولتهای غربی در طرحهای محمد بن سلمان سرمایه گذاریهای زیادی کردهاند.
در راهروهای وزارت خارجه کشورهای غربی امروز همه از خود این سوال را میپرسند که آیا اشتباه وحشتناکی انجام دادهاند؟ اما "بیخیال". اگر میتوانیم بن سلمان را در قدرت نگه داریم میتوانیم او را از تخت به زیر بکشیم.
بن سلمان که درباره موضوع خاشقجی نگران شده، اعلام کرده این نه قتل عمد بلکه یک اشتباه بوده است. البته این نخستین اشتباه او نیست. ممکن است آمریکا و انگلیس به زودی به این نتیجه برسند که زیر پای بن سلمان را خالی کنند.
اما این تصمیم نیز به خودی خود خطرناک است. رئیس بعدی عربستان سعودی ممکن است به اندازه بن سلمان دوستانه برخورد نکند. اکنون خطر بزرگتری نه تنها درباره سرنوشت خاشقجی بلکه حتی سرنوشت شاهزاده وجود دارد! احتمالا عربستان به فکر تغییری گسترده و چرخشی بی سابقه برای خروج از کنترل غرب برآید.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *