معاملات آتی زعفران منفعتی بزرگ برای تولیدکننده

به گزارش خبرنگار گروه اقتصاد ، مشکلات متعددی که طی سال‌های گذشته در مسیر تولید داخلی از جمله تولید و فرآوری زعفران قرار داشت باعث شده بود تا به دلیل نبود نظارت و کنترل کافی بر بازار زعفران چه داخلی و خارجی، این محصول باکیفیت پایین و قیمت نازل به بازار‌های بین المللی عرضه شود. در چنین شرایطی با ورود طلای سرخ به بورس و نظارت کافی روی استاندار‌های این محصول امید است که در آینده نزدیک این صنعت دیگر با تهدید جدی مواجه نشود و بتواند در بازار‌های بین المللی جایگاه مناسب خود را باز یابد.

حمایت از تولیدکننده

امروز ابزار‌های معاملاتی مختلف و متنوع بورس کالای ایران به ویژه در بازار زعفران مزیت‌های زیادی را برای فعالان این عرصه به دنبال داشته است و بزرگترین مزیت شفاف سازی قیمت‌ها در معاملات فیزیکی و قرارداد‌های آتی بورس این است که کشاورز قدرت تصمیم گیری خواهد داشت و زمانی که از قیمت واقعی با خبر باشد، دیگر راضی به فروش محصول با قیمت ارزان به واسطه‌ها نخواهد بود؛ به این ترتیب، بورس موجب منفعت تولیدکننده می‌شود.

از طرفی عرضه زعفران در قالب گواهی سپرده کالایی نیز به صورت یک ورقه بهادار موجب شفافیت قیمتی بیشتر این محصول شده؛ به طوری که به صورت شفاف مشخص است که مالک دارنده این گواهی دارای چه مقدار کالا است. همچنین، دارندگان زعفران هم می‌توانند با رعایت استاندارد‌های لازم و اخذ کد بورسی محصول خود را به انبار پذیرش شده نزد بورس بسپارند و در قبال آن قبض انبار دریافت کنند تا در زمان مناسب آن را به فروش برسانند.

در همین رابطه رامین اسمی، مسئول امور زعفران سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی در خصوص مزایای عرضه زعفران در بورس کالا به گفت: در حقیقت مهمترین مزیت گواهی سپرده زعفران این است که خریدار اطمینان دارد محصولی که از بورس تهیه می‌کند، از استاندارد و کیفیت لازم برخوردار است. این روش معاملاتی علاوه بر افزایش کیفیت، کمک بسزایی در ارتقای برند زعفران ایرانی خواهد داشت که به مرور زمان می‌توانیم جایگاه مان را در بازار‌های بین المللی پیدا کنیم.

وی در ادامه بورس را پلی به سوی توسعه بازار کشاورزی دانست و گفت: بازار کالایی به کمک توسعه بخش کشاورزی آمده و پس از رونق بازار فیزیکی، اکنون به فکر ارتقای بازار طلای سرخ در بازار آتی است؛ به این ترتیب، نخستین معاملات آتی زعفران جهان از خردادماه سال جاری در بورس کالای ایران انجام شد که امیدواریم طلای سرخ ایرانی هر چه زودتر به جایگاه و ارزش واقعی خود برسد و ایران را به مرجع قیمت گذاری زعفران در دنیا تبدیل کند.

به عقیده مسئول امور زعفران سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی زعفران به عنوان محصول استراتژیک حوزه کشاورزی، به بازاری شفاف و مدون نیاز دارد تا بتواند قیمت این محصول را ساماندهی کند؛ چرا که اکنون واسطه گرانی در این بازار وجود دارند که از سادگی کشاورزان سوء استفاده کرده و محصول برداشتی آن‌ها را زیر قیمت واقعی خریداری می‌کنند. سپس این محصول ارزآور را به عنوان یک کالای سرمایه‌ای دپو کرده تا در زمان مناسب با قیمت‌های بالاتر آن را در بازار عرضه و سود‌های غیرمنطقی به دست آورند؛ اما خوشبختانه با ورود بورس  به بازار این محصول، کشاورز بدون هیچ واسطه‌ای و با قیمت واقعی محصول خود را در بورس عرضه می‌کند.

اسمی تأکید کرد: با اطمینان می‌توان گفت که تمامی روش‌های فروش در بورس کالای ایران از مزیت‌های زیادی برخوردارند، منتهی باید این بازار عمق پیدا کرده و شناخته شود.

به عقیده وی  این معاملات ابزار بسیار مناسبی از لحاظ شفافیت، کشف قیمت و تأمین مالی بخش کشاورزی به شمار می‌آید؛ ضمن اینکه این ابزار می‌تواند با افزایش فعالان اقتصادی در این بخش، قیمت‌های زعفران را در ایران و در بازار‌های صادراتی واقعی کند.

مسئول امور زعفران سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی در ادامه گفت: با عرضه زعفران در بورس ، تولیدکنندگان با توجه به مکانیسم شفاف سازی قیمت‌ها روی تابلوی معاملات، از قیمت‌های واقعی مطلع می‌شوند؛ چون تعیین قیمت زعفران به صورت عرضه و تقاضا باعث کشف واقعی قیمت این محصول می‌شود؛ به این ترتیب، پس از عرضه زعفران در بورس کالا، کشاورزانی که از این بازار مطلع هستند و منافع خود را در این بازار دیده اند، حاضر نمی‌شوند که محصول تولیدی را با قیمت کم در خارج از بورس و به واسطه‌ها بفروشند.

اسمی ادامه داد: زعفران گران‌ترین محصول کشاورزی است و قابلیت نگهداری در انبار‌های استاندارد پذیرش شده در بورس کالا را دارد؛ اما به دلیل اینکه واسطه‌ها با قیمت کمتر از بازار‌های جهانی این محصول را به فروش می‌رسانند، هرگز زعفران به قیمت واقعی خود در سطح جهانی نرسیده است؛ بنابراین از جمله مزایای ورود زعفران به معاملات آتی بورس این است که فعالان اقتصادی زیادی در آن حضور پیدا خواهند کرد و می‌توانند مانند کالا‌های دیگر، این محصول را مورد معامله قرار دهند و با افزایش تبادلات تجاری و معاملات، قیمت واقعی نیز کشف شود.

وی در پاسخ به این سؤال که بازار آتی زعفران چه کمکی در زمان نوسان نرخ ارز به تولیدکنندگان می‌کند، عنوان کرد: یکی از عوامل تأثیرگذار بر قیمت طلای سرخ، قیمت ارز است؛ یکی از مهمترین مزایای راه اندازی قرارداد آتی زعفران، پیشبینی پذیر کردن بازار است، به طوری که فعالان این عرصه وارد بازار آتی شده و با تجزیه و تحلیل، زعفران را برای ماه‌های آینده معامله می‌کنند که این امر علاوه بر پوشش نوسانات قیمتی در آینده، چشم انداز مناسبی از آینده بازار را به زعفران کاران و فعالان ارائه می‌دهد.

مسئول امور زعفران سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی در انتها خاطر نشان کرد: معاملات قرارداد‌های آتی در سراسر دنیا در حال انجام است و ما مشتاق هستیم که در ایران نیز، کل محصول زعفران با انواع ابزار‌های بورس کالا به فروش برسد. مقاومت‌هایی در این مسیر وجود دارد و برخی واسطه گران نیز اعتراضات خود را اعلام کرده اند؛ اما منافع ملی اهمیت بیشتری دارد و بورس نیز حامی این منافع است. بورس‌های کالایی در تمام دنیا به عنوان سالم‌ترین بازار‌های مالی شناخته می‌شوند و نباید از آن‌ها فرار کرد؛ لذا می‌توان گفت: بورس روندی منطقی برای انجام معاملات دارد و می‌تواند نجات بخش زعفران ایرانی باشد.

در حال حاضر کشور ما در دنیا بزرگترین تولیدکننده زعفران است، در حالی که تا قبل از جنگ جهانی اول اسپانیا با تولید ۱۳۰ تن زعفران، بزرگترین تولیدکننده زعفران جهان محسوب می‌شد، اما این آمار در حال حاضر به ۸۰۰ کیلو تا یک تن در سال رسیده است.

این در حالی است که ایران با تولید ۳۳۸ تن زعفران در سال ۱۳۹۶ به عنوان بزرگترین تولیدکننده در دنیا بوده است، اما با وجود بی رقیب بودن ایران در تولید این محصول، متأسفانه در حوزه تجارت هنوز نتوانسته ایم نقش آفرینی مطلوبی داشته باشیم؛ از این رو، به نظر می‌رسد که باید بتوانیم با رقابت سالم و ارتقای بازاری مناسب در بورس ، برند جهانی زعفران را نیز از آن خود کنیم. بورس کالای ایران به همین منظور نخستین معاملات آتی زعفران جهان را راه اندازی کرده است.