۱۶ شهریور؛ اجلاس سرنوشت‌ساز ایران، روسیه و ترکیه برای سوریه
محور اصلی نشست مزبور، مبارزه با تروریسم و پیشبرد فرآیند صلح و گفت‌وگو در سوریه است.
سه کشور ایران و روسیه و ترکیه قریب به دو سال است که در چارچوب «روند آستانه»، حل مساله بحران سوریه را پیگیری می‌کنند.
روند آستانه
تاکنون ۱۳ دور از «نشست آستانه» در سطح کارشناسی برگزار شده است. ایجاد مناطق کاهش تنش در سوریه، تعیین راه حل‌های سیاسی برای پایان بخشی به بحران سوریه از جمله فراهم آوری امکان مذاکره طرفین درگیر و تمهید مقدمات برای تدوین قانون اساسی جدید در سوریه، از جمله دستاورد‌های ۱۳ دور نشست آستانه با ابتکار سه کشور ایران، روسیه و ترکیه بوده است.
اما علاوه بر ۱۳ نشست کارشناسی در چارچوب «روند آستانه» که با ابتکار سه کشور ایران، روسیه و ترکیه پیگیری می‌شود، تاکنون دو نشست نیز در سطح سران سه کشور مزبور با محوریت حل بحران سوریه برگزار شده است.
نشست سوچی
اول آذرماه سال ۱۳۹۶، درست چند روز پس از اضمحلال سیطره گروه تروریستی- تکفیری داعش در عراق و سوریه، اجلاس سه جانبه روسای جمهور ایران، روسیه و ترکیه با حضور «حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی»، «ولادیمیر پوتین» و «رجب طیب اردوغان» در شهر سوچی روسیه با محوریت موضوع آغاز فرآیند‌های سیاسی داخلی در سوریه، برگزار شد.
پس از برگزاری نشست سوچی، «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه کشورمان، طی توئیتی، این نشست را «تاریخی» دانست و نوشت: در نشست تاریخی سوچی با روحانی و سرلشگر باقری و همراهی همتایانمان از روسیه و ترکیه شرکت کردیم که هدف آن کمک به امنیت نهایی مردم سوریه و صلح پایدار است. ما در مسیر درست در حال حرکتیم.
نشست آنکارا
دومین نشست سران سه کشور ایران و روسیه و ترکیه با محوریت حل بحران سوریه، در تاریخ ۱۵ فروردین ۹۷ در آنکارا برگزار شد.
رؤسای جمهوری اسلامی ایران، روسیه و ترکیه در پایان نشست آنکارا در بیانیه‌ای مشترک، با اشاره به اینکه «روند آستانه»، تنها ابتکار بین‌المللیِ مؤثری بوده است که به کاهش خشونت در سراسر سوریه کمک کرده و در برقراری صلح و ثبات در سوریه نقش داشته است، بر عزم خود مبنی بر ادامه همکاری فعال درباره سوریه تاکید کردند.
این بیانیه مشترک که به امضای حجت‌الاسلام و المسلمین حسن روحانی، ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان رسید، تصریح داشت که باید همکاری‌های سه کشور ایران و روسیه و ترکیه برای نابودی نهایی داعش، جبهه النصره و همه دیگر افراد، گروه‌ها، تشکل‌ها و موجودیت‌های وابسته به القاعده یا داعش در سوریه که از سوی شورای امنیت سازمان ملل شناسایی شده‌اند، ادامه یابد.
نشست سوم در ایران
حالا قرار است، روز جمعه پیش‌رو، نشست سوم سران ایران و روسیه و ترکیه با محوریت حل بحران سوریه به میزبانی کشورمان برگزار شود.
نشست مزبور، از آن جهت از اهمیت فراوانی برخوردار است که شکست و نابودی تروریست‌ها در سوریه به مراحل نهایی خود نزدیک می‌شود و عزم دولت سوریه و همپیمانان آن برای حمله به آخرین پایگاه تروریست‌ها در استان ادلب واقع در شمال غرب سوریه، جزم است. با این حال آمریکایی‌ها، صهیونیست‌ها و سعودی‌ها به عنوان حامیان اصلی تروریست‌های مستقر در سوریه در حال کارشکنی گسترده جهت مصون ماندن تروریست‌های ساکن ادلب هستند.
وضعیت پیچیده ادلب
سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه روز سه‌شنبه - ۱۳ شهریور- طی یک گفت‌وگوی تلویزیونی با اشاره به شرایط پیچیده و حساس استان ادلب سوریه و اختلاط تروریست‌ها با مردم عادی در این استان و سپر انسانی شدن مردم توسط تروریست‌های مورد حمایت آمریکا و سعودی، گفت: «وضعیت پیچیده استان ادلب اقتضاء می‌کرد که روند آستانه در عالی‌ترین سطح برگزار شود لذا یکی از دستورکار‌های نشست جمعه به این موضوع اختصاص خواهد داشت. آقای ظریف دوشنبه - ۱۲ شهریور- به سوریه سفر کرد و ضمن بررسی وضعیت میدانی، آخرین تحولات را با دولت و مقامات سوری پیگیری کرد؛ از اینرو امیدواریم با طرح‌های مشخص، فرآیند مبارزه با تروریسم را در سوریه به پایان برسانیم و پس از آن روند سیاسی، بازسازی و بازگشت آوارگان به سوریه، آغاز شود».
نقشه شوم تروریست‌های وابسته به آمریکا در ادلب
اما علاوه بر موضوع اختلاط تروریست‌ها با مردم عادی در استان ادلب سوریه و سپر انسانی شدن مردم توسط تروریست‌ها در این استان، موضوع دیگری که قضیه ادلب را پیچیده‌تر کرده، بحث تجهیز تروریست‌های مستقر در این منطقه به مواد شیمیایی و به کار بردن آن علیه مردم برای اتهام‌زنی به دولت قانونی و ارتش سوریه است؛ مشابه اتفاقی که در «حلب» و «غوطه شرقی» افتاد. دو استانی که در آن تروریست‌ها علیه مردم مواد شیمیایی استفاده کردند؛ سپس دولت و ارتش سوریه را متهم به کاربرد سلاح شیمیای کردند و با کمک غربی‌ها فضاسازی گسترده‌ای علیه دولت قانونی سوریه انجام دادند، اما تحقیقات مستقل به اثبات رساند که این مواد شیمیایی از ناحیه آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها در اختیار تروریست‌ها قرار گرفته بود.
آنطور که عراقچی گفته است، موضوع تسلیح تروریست‌ها به مواد شیمیایی و قصد آن‌ها برای به کار بردن این مواد علیه مردم ادلب نیز یکی از دستورکار‌های نشست تهران با حضور سران ایران و روسیه و ترکیه خواهد بود.
کارشناسان منطقه‌ای، نشست جمعه تهران را نقطه عطفی در حل بحران سوریه و تحکیم فرآیند سیاسی در این کشور و همچنین آغاز بازسازی سوریه می‌دانند.