کلیات لایحه «ایجاد ۲۰ منطقه آزاد تجاری و اقتصادی» تصویب شد/ ۱۱۲ نماینده نقشی نداشتند
از مجموع ۱۹۶ نماینده حاضر در صحن علنی مجلس، فقط ۱۸۸ نماینده در رایگیری شرکت کردند یعنی ۸ نماینده علیرغم حضور در صحن علنی در رایگیری شرکت نکردند.
از مجموع ۱۸۸ نماینده شرکتکننده در رایگیری، ۱۲۷ نماینده با کلیات این لایحه موافقت و ۵۱ نماینده نیز با آن مخالفت کردند و ۱۰ نماینده نظری نداشتند یعنی رای ممتنع دادند.
طبق گزارش خانه ملت، زهرا سعیدیمبارکه در توضیح این لایحه گفت: جلسات متعددی در مرکز پژوهشهای مجلس برای ایجاد این مناطق برگزار شد و همچنین کمیتهای در کمیسیون اقتصادی برای رسیدگی به این موضوع تشکیل دادیم.
وی تصریح کرد: تلاش داشتیم سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی به منظور انتقال فناوریهای پیشرفته و تامین نیازهای ضروری دولت رعایت شده و با رعایت قانون اجازههایی به دولت داده شود.
سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس خاطرنشان کرد: از ۸۶ منطقه ویژه پیشنهادی، ۶۱ منطقه در مناطق کمتر توسعه یافته است که میتواند به توسعه کشور کمک کند.
۲۳ هزار میلیارد تومان سرمایهگذاری دولتی در مناطق آزاد کشور صورت گرفته است
محمد فیضی به عنوان نخستین موافق کلیات ایجاد ۸ منطقه آزاد تجاری گفت: ایران با داشتن ۱۵ کشور همسایه و آداب و رسوم منحصر به فرد است که این امر ضرورت ایجاد مناطق آزاد و ویژه را ایجاب میکند که ایجاد مناطق در اسناد بالادستی همانند برنامه ششم توسعه و سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی آمده است.
نماینده مردم اردبیل، نیر، نمین و سرعت در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه همیشه از ضعف سرمایهگذاری در کشور انتقاد میشود، افزود: در ۵ سال گذشته ۲۳ هزار میلیارد تومان سرمایهگذاری دولتی در مناطق آزاد کشور صورت گرفته است و برای ۵۳ هزار میلیارد تومان مجوز صادر شده است که در حال عملیاتی شدن است.
وی ادامه داد: از سال ۹۲ تا ۹۶، ۱.۲ میلیارد دلار سرمایهگذاری خارجی و ۷.۶ میلیارد دلار مجوز سرمایهگذاری خارجی صادر شده است.
فیضی با بیان اینکه در این مناطق آزاد کمتر از یک درصد جمعیت یعنی یک میلیون نفر زندگی میکنند، یادآور شد: اگر سرزمین اصلی و اقتصاد ملی به اندازه مناطق آزاد موفق عمل میکرد امروز در مقیاس ۸۰ میلیون نفری باید شاهد سرمایهگذاری ۹۶ میلیارد دلاری بودیم.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه مگر همه از بیکاری در کشور گلایه نمیکنند، تصریح کرد: در مناطق آزاد یک میلیون نفری به طور متوسط سالانه ۲۰ هزار شغل ایجاد شده، اما اقتصاد ملی در جمعیت ۸۰ میلیونی چه کرده است؛ در مقایسه نسبت جمعیتی باید سالانه یک میلیون و ۶۰۰ هزار شغل در کشور ایجاد میشد، اما دولت در سالهای گذشته حتی در برخی سالها نتوانسته ۲۰۰ هزار شغل ایجاد کند.
مناطق آزادی که در کشور ایجاد شده سبب ایجاد امنیت در کشور شد
سید کاظم دلخوش به عنوان دیگر موافق ایجاد مناطق آزاد با بیان اینکه این مناطق با سرزمین اصلی تفاوتهایی داشته و قانون خاص خود را دارد، گفت: مقام معظم رهبری در بند ۱۱ سیاستهای اقتصاد مقاومتی در ایجاد مناطق آزاد تأکید کرده است بنابراین باید اجازه داد که مناطق آزاد جدید نیز تشکیل شود.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه مناطق آزاد، چون با هزینه بخش خصوصی ایجاد میشود به هیچ عنوان بار مالی ندارد، افزود: مناطق آزاد که در کشور ایجاد شده سبب ایجاد امنیت در کشور شد چرا که این مناطق در کنار مرزهایی که هیچ امنیتی در آن وجود نداشته ایجاد شده است.
وی با اشاره به اینکه مناطق آزاد محلی برای ایجاد تولید و اشتغال شده است، ادامه داد: افرادی که میخواهند تولیداتی داشته باشند در این مناطق حضور مییابند و در منطقهای همانند ارس حدود ۳ هزار نفر مشغول به کار هستند.
دلخوش با بیان اینکه برخی از مناطق آزاد مزیت جهان دارند، یادآور شد: مناطق آزاد محدودتر شده و بخش خصوصی باید در این مناطق به درستی حضور یابد و این مناطق صد درصد تراز صادراتی دارند.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت: آیا مخالفان به دنبال این هستند که در مناطق آزاد همانند اینچهبرون و قصرشیرین و دیگر مناطق تراز صادراتی را در این شرایط اقتصادی به هم بزنند، آیا ایرادی دارد که اقتصاد را به مناطق مختلف کشور گسترش دهیم.
یکی از اهداف ایجاد مناطق آزاد کمک به مناطق مرزی است
محمد حسننژاد به عنوان دیگر موافق ایجاد مناطق آزاد با بیان اینکه یکی از اهداف ایجاد مناطق آزاد کمک به مناطق مرزی است، گفت: در منطقه آذربایجان و سیستان و بلوچستان مناطق آزاد وجود دارد و همان مرزبانی که در آذربایجان وجود دارد در سیستان و بلوچستان نیز وجود دارد، اما تاکنون یک شهید در مرزهای ایران و آذربایجان و ارمنستان دیده نشده است به دلیل اینکه مردم در مرز مستقر هستند و این مرزنشینان هستند که مرز را نگه میدارند.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه مردم مناطق مرزی امنیت آن را تأمین میکنند، افزود: در منطقه آزاد جلفا شاید قبل از ایجاد منطقه آزاد حتی یک واحد صنعتی نداشت، اما در حال حاضر ۳۰۰ واحد صنعتی داشته و سرمایهگذار خارجی زیادی در این منطقه سرمایهگذاری کردهاند.
وی ادامه داد: در طول ۵ سال ۵۰ درصد اشتغال جلفا رشد داشته است، آیا کشور به این میزان رشد اشتغال داشته است؟، خیر رشد اشتغال ۷ درصد بوده است بنابراین مناطق آزاد موفقیت زیادی داشتهاند.
نماینده مرند و جلفا در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه کل فروش مجتمع تجاری مناطق آزاد به اندازه فروش یک مجتمع تجاری تهران نیست، اظهار داشت: چگونه میشود زمانی که مجتمع تجاری تهران محصول برندی را به فروش میرساند کلاس و تمدن محسوب میشود، اما فردی در منطقه آزاد یک محصول برند وارد کند وطن فروشی محسوب میشود.
وی با اشاره به اینکه با مشاهده وضعیت مناطق آزاد میتوان به میزان ورود تکنولوژی به کشور پی برد، افزود: مناطق آزاد در حال تولید محصولات است و با انتقال تکنولوژی محصولات با کیفیت تولید میکند.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه عدهای این موضوع را مطرح میکنند که با ایجاد مناطق آزاد درآمد مالیاتی کم میشود، تصریح کرد: درآمد مالیاتی زمانی ایجاد میشود که شرکتی وجود داشته باشد تا مالیات پرداخت کند بنابراین مناطقی که هم اکنون خالی از سکنه بوده و میخواهند به مناطق آزاد تبدیل شوند، شرکتی ندارند که بخواهند مالیاتی پرداخت کنند و زمانی که شرکت ایجاد شود مالیات پرداخت میکنند.
تاکنون ارزیابی از عملکرد مناطق ویژه نداشتهایم
علی ادیانی در جریان رسیدگی به لایحه یک فوریتی ایجاد ۸ منطقه آزاد تجاری- صنعتی و ۱۲ منطقه ویژه اقتصادی در مخالفت با کلیات آن، گفت: تخصیص اکثر خلاف قانونگذاری است.
نماینده مردم قائمشهر و سوادکوه در مجلس شورای اسلامی برهمین اساس تصریح کرد: تاکنون ارزیابی از عملکرد مناطق ویژه نداشته ایم و ایجاد اشتغال را شاهد نبوده ایم، همچنین تاکنون با ایجاد مناطق ویژه عدالت را زیر سوال برده ایم از این رو نباید مناطق ویژه جدید ایجاد شود.
مناطق ویژه اقتصادی تاثیری در افزایش شاخصهای توسعه نداشته است
سیدمحمد جواد ابطحی به عنوان دومین مخالف این لایحه با بیان اینکه به ۳ شرط عنوان شده در بند ۱۱ سیاستهای اقتصاد مقاومتی توجهی نشده، گفت: این لایحه بار مالی دارد و کمیسیون ۸۰ منطقه ویژه را به لایحه اضافه کرده، همچنین مساحت مناطق ویژه نیز اضافه شده است که نشان از رانت دارد از این رو مفاسدی در کنار این لایحه به وجود آمده است.
نماینده مردم خمینی شهر در مجلس شورای اسلامی در ادامه با طرح این پرسش که تاکنون کدام شاخص توسعه در مناطق ویژه از سال ۸۹ تا ۹۲ افزایش یافته، عنوان کرد: نرخ اشتغال، تعداد افراد تحت پوشش، مشترکین آب و برق و تعداد پزشکان و ... هیچگاه بهبود نیافته و شاهد رونق اشتغال نبوده ایم بلکه حتی در برخی استانها و شهرها که مناطق ویژه نیستند اشتغال بهتری نیز ایجاد شده است.
مناطق آزاد تجاری تبدیل به محل واردات کالا شده است
مجید کیان پور به عنوان مخالف پایانی این لایحه اظهار داشت: تاکنون به ۶۶ منطقه ویژه مجوز داده ایم در حالی که تنها ۲۲ منطقه تشکیل شد لذا اقتصاد ما ظرفیت ایجاد منطقه آزاد جدید را ندارد.
نماینده مردم درود و ازنا در مجلس شورای اسلامی برهمین اساس یادآور شد: تاکنون نتوانسته ایم به درستی از ظرفیت کشورهای همسایه استفاده کنیم و اهداف مناطق ویژه اقتصادی را برآورده نکرده ایم و مناطق ویژه را صرفا به محل واردات به جای صادرات تبدیل کرده ایم.
عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در پایان خاطرنشان کرد: مناطق آزاد تجاری نتوانسته اند سرمایه گذاری خارجی را جذب کنند و باعث عدم توزیع عادلانه ثروت در مناطق مختلف کشور و زیر پا گذاشتن آمایش سرزمینی شده ایم.