مخالفت قطر با درخواست‌های ریاض درباره ایران/طرح شورای همکاری خلیج فارس برای فشار بر دوحه و تهران شکست خورد
با افزایش تنش‌های ایران و آمریکا، عربستان سعودی و متحدانش در مساله محاصره قطر نگاه خود را به سوی ایران برگرداندهاند تا آن چه را که در محاصره قطر از دست دادند، جبران کنند.
از جمله ایرادات وارد به قطر از سوی اتحاد چهارگانه عبارت است از رابطه با اخوان المسلمین و حمایت از گروه‌های مختلف تروریستی در سوریه. نگرانی از تامین مالی تروریسم توسط قطر در سطوح مختلف در حالی مطرح می‌شود که عربستان سعودی خود صادرکننده اصلی ایدئولوژی وهابیت و بنیادگرایی و تامین کننده ایدئولوژی‌های اولیه تروریست‌های سلفی در سه دهه اخیر در سراسر جهان بوده است. اخیرا فاش شد که امارات دیگر عضو این اتحاد چهارجانبه با عناصر گروه تروریستی القاعده در یمن توافقی پنهانی داشته است.
اتحاد چهارجانبه ظاهرا درصدد بود تا قطر را با لیستی ۱۳ ماده‌ای از درخواست‌های خود در ژوئن ۲۰۱۷ تحت فشار بگذارد. یکی از مهمترین این درخواست‌ها قطع ارتباط قطر با ایران بود. اما خاندان سلطنتی قطر از پذیرش دیدگاه ریاض درباره ایران اجتناب ورزیده و به جای آن روابط خود با ایران را همچنان حفظ کرد.
دغدغه عربستان برای سلطه بر منابع قطر سبب شد تا توجه این کشور از رشد روزافزون ایران در منطقه غافل شود. اگر هدف عربستان را که همواره در بخش‌ها و زمان‌های مختلف تضعیف ایران بوده، ثابت بدانیم وسواس اخیر این کشور درباره قطر اثر متفاوتی داشته است؛ طبیعتا سیاست‌های اخیر ریاض دوحه را برای مقابله با پیامد‌های منفی محاصره اقتصادی به روابط نزدیک‌تر با ایران سوق داده است.
اما آن چه واضح است این محاصره نه تنها به منزوی ساختن ایران نینجامیده بلکه شورای همکاری خلیج فارس را نیز تضعیف کرده است. علاوه بر این عربستان به عنوان کشوری که رفتار‌های ناعادلانه‌ای علیه همسایگان کوچک خود در جهان عربی و جهان اسلام دارد، شناخته شد.
این درگیری از خلیج فارس نیز فراتر رفته و تهدیدی برای بی ثباتی سایر مناطق مانند شاخ آفریقا که امارات ارائه کمک‌های خود به آن را به دلیل عدم همراهی با اتحاد چهارجانبه به حالت تعلیق درآورده است، شده است.
از روز‌های اول درگیری عربستان با قطر، ترامپ همواه پیام‌های مبهمی ارسال کرده است. ترامپ حتی وقتی که رکس تیلرسون وزیر امور خارجه وقت آمریکا در اوایل سال ۲۰۱۷ خواستار مذاکره میان دو کشور در مورد مبارزه با تروریسم بود، از عربستان حمایت کرد. ترامپ به آهستگی به اهمیت رابطه با قطر پی برد، اگرچه تلاش برای حل و فصل مشکلات متوقف شده است.
پایگاه lawfareblog مینویسد: در روز‌های اخیر و با تشدید تنش میان آمریکا و ایران احتمالا توجه مقامات کشور‌های حوزه خلیج فارس به ویژه عربستان به ایران جلب شده است. اصلا دور از انتظار نیست که در سفر روسای کشور‌های عرب به کاخ سفید یکی از موضوعات بحث با دونالد ترامپ در حوزه سیاست خارجی، ایران باشد؛ چراکه به زعم آنان ایران تهدید مهمی در منطقه و جهان است. باید گفت که تداوم این اختلافات در نهایت در پی داشتن امتیازات بسیار برای ایران است.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *