حقوق بشر در عربستان برای آمریکا مسئله نبوده و نیست/قتلهای غیرقانونی، شکنجه و جرم و جنایت در عربستان جریان دارد
پایگاه لوبلاگ در گزارشی درباره روابط تاریخی واشنگتن و ریاض نوشته است که روسای جمهور آمریکا همواره با احتیاط بسیار با عربستان برخورد میکنند و محدودیتهای خود را میآزمایند.
از دوره ریاست جمهوری هری ترومن، سی و سومین رئیس جمهور آمریکا (۱۹۴۵-۵۳) سیاست خارجی این کشور بر مبنای جلوگیری از درگیری با عربستان در مورد مسائل حقوق بشری است.
وزارت خارجه ترومن در بیانیهای اعلام کرده بود: «ما آمریکاییها دلایل استراتژیک و اقتصادی برای ارتباط با عربستان و سرمایه گذاری اقتصادی در این کشور داریم. ما نمیخواهیم به آنها بگوییم کشور خود را چگونه اداره کنند یا جامعه خود را چگونه سازماندهی کنند.»
وزارت امور خارجه آمریکا در سال ۱۹۵۱ به سفارت خانههای خود در جهان عرب در رابطه با روابط با عربستان و آل سعود بیانیهای ارسال کرد: «در تمام تلاشهای خود در اجرای سیاستهایمان باید مراقب باشیم که به عنوان شریک یا راهنمای عربستان عمل کنیم و از ایجاد تصور سلطه بر این کشور اجتناب نماییم. عربستان راهی طولانی برای رسیدن به استاندارهای اجتماعی و مسئولیت پذیری در پیش دارد؛ بنابراین باید آن چه عربستان انجام داده و میدهد را تحسین کنیم و از آن چه انجام نداده، انتقاد نکنیم.»
از آن زمان تاکنون اما خاندان حاکم بر این کشور کنترل شدیدی بر فعالیتهای سیاسی دارند و واکنش خصمانهای به مخالفین نشان میدهند. از این جنبه عربستان بدون تغییر باقی مانده است. آزادی بیان مطبوعات محدود است. اتحادیههای کارگری و احزاب سیاسی ممنوع است. سازمانهای غیر دولتی باید از دولت مجوز داشته باشند و گستره فعالیتهای مجاز آنها محدود است. اما این شرایط هرگز مانع روابط دوجانبه اقتصادی یا استراتژیک با آمریکا نشده است.
این بدان معنا نیست که وزارت خارجه آمریکا از ظلمهای پادشاهی مطلع نیست. در آخرین نسخه گزارشهای سالانه سازمانهای حقوق بشری در کشورهای مختلف در فصل مربوط به عربستان به روشنی آمده است:
"مهمترین مسائل مربوط به حقوق بشر در عربستان عبارتند از: قتلهای غیرقانونی، اعدام بدون طی روند قانونی، شکنجه، دستگیری و بازداشت خودسرانه به ویژه در مورد فعالان ضد حکومتی، زندانیان سیاسی، دخالت خودسرانه در حریم خصوصی، محدودیت در آزادی بیان، محدودیتهای اینترنتی، جرم و جنایت، محدودیت در مجامع صلح آمیز، انجمنها، جنبشها، عدم توانایی شهروندان در انتخاب آزادانه و عادلانه و مشارکت از طریق انتخابات آزاد، قاچاق انسان، تبعیض جنسی علیه زنان –علیرغم اعلام حقوق جدید زنان- مجازات جنسی."
علیرغم انتشار چنین گزارشهایی در سالهای اخیر واکنش روسای جمهور آمریکا تقریبا یکسان بوده و تاثیری در سیاست آمریکا نسبت به عربستان نداشته است. دولتهای مختلف آمریکا، همکاری با عربستان را مهمتر از مشکل ناگوار حقوق بشری دانستهاند. عربستان مانند ایدی امین در اوگاندا و رژیم آپارتاید در آفریقای جنوبی در طبقه بندیهای مختلف مسائل حقوق بشری قرار دارد. با این وجود آمریکا به فروش اسلحه، همکاری در جنگهای سایبری و پشتیبانی تدارکاتی در جنگ یمن ادامه میدهد. در طول این سالها عربستان اغلب با سیاستها و تصمیمات آمریکا مانند حمایت از اسرائیل و حمله به عراق مخالفت کرده است. اما عموما مواضع خود را نادیده گرفت؛ چراکه آنها بیش از آن که آمریکا به عربستان نیاز داشته باشد، به آمریکا نیاز داشتند. تنها یک استثنا واقعی وجود دارد آن هم مشارکت عربستان در تحریم نفتی اعراب در ۱۹۷۳ است.
روسای جمهور آمریکا همواره با احتیاط بسیار با عربستان برخورد میکنند و محدودیتهای خود را میآزمایند؛ جان اف کندی از عربستان خواست تا یهودیان را در این کشور بپذیرد و فیصل را مجبور به لغو بردگی کرد. جرج بوش نیز دموکراتیزه شدن را به عنوان کلید پیشرفت و هماهنگی دو جانبه مطرح کرد. شدت سرکوب در داخل بنا به شخصیت پادشاهان مختلف، فرق دارد.
اهمیت تعادل در روابط از سوی واشنگتن و ریاض در ماجرای درگیری اخیر عربستان و کانادا نمود مییابد. عربستان در واکنش به انتقاد کانادا درباره دستگیری فعالان حقوق زنان، سفیر کانادا را اخراج کرد، خرید تسلیحات را متوقف ساخت، دانشجویانش را از این کشور فراخواند و خطوط هوایی خود به کانادا را تعطیل کرد.
حتی عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان گفت: «کانادا اشتباه کرد و باید این اشتباه را برطرف کند، ما در امور داخلی کانادا دخالت نمیکنیم و دخالت هیچ کشوری در امور داخلی خود را نمیپذیریم. آنها مداخله کردند و خودشان باید این مشکل را برطرف کنند.»
شکی نیست که جبیر این جملات را از سوی محمد بن سلمان حاکم فعلی عربستان بیان کرد؛ پادشاهی که با ادعای لیبرالیسم اجتماعی صدها نفر را زندانی کرده است. کانادا و عربستان میتوانند با یکدیگر مخالفت کنند چرا که هیچ یک به این ارتباط وابسته نیستند. رقابت میان ریاض و واشنگتن، دو کشور را به مخاطره میاندازد.
به همین دلیل است که ترامپ به جای کانادا با عربستان سعودی کار میکند. هدر نائورت سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در یک نشست مطبوعاتی گفت: «طرفین باید مشکل را از مسیر دیپلماتیک حل کنند. آنها باید با هم راه حلی برای این مشکل پیدا کنند.»
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *