دیپلماسی ایدئولوژیک/کنترل حساب‌شده تنگه هرمز؟ / دولت معطّل نماند/ چین، ایران را رها نمی‌کند

به گزارش خبرنگار گروه فضای مجازی ، سرمقاله امروز روزنامه حمایت با عنوان «دیپلماسی ایدئولوژیک » منتشر شده و در آن چنین آمده است: دیپلماسی ایدئولوژیک بدون دیپلمات معتقد به ایدئولوژی، قادر به حمایت و حراست از این منظومه نورانی نیست و بر این اساس است که دیپلمات‌ها نسخه تقویت روح و جهات معنوی و التزام به ارزش‌ها و احکام اسلامی را از سوی سکان‌دار انقلاب دریافت کردند. مراعات این دو اصل، منظومه‌ای کامل را رقم می‌زند که بازیگر اصلی آن، دیپلمات باورمند نسبت به ارزش‌ها و هنجار‌های اخلاقی، پایبند به اصول انقلاب و وفادار به معاهدات است که از بیخ و بن به دستور قرآنی «وَ أَوفُوا بِالعَهدِ إنَّ العَهدَ کانَ مَسئُولـاً» (سوره اسراء – آیه ۴۳) باور دارد و تبلور مجسم دیپلماسی ایدئولوژیک به شمار می‌آید. مصداق عمل به این آیه شریفه در دیپلماسی جمهوری اسلامی نیز به وفور قابل ارجاع بوده و نزدیک‌ترین مثال آن، عبارت است از عمل به تعهدات برجامی.

 

 

ولی از آنجا که طرف مقابل، متعهد به همراهی ارزش‌های اخلاقی – آسمانی با دیپلماسی نیست یا ایدئولوژی شیطانی را شاقول بنای دیپلماسی خود قرار داده، سیاهه‌ای طولانی از جمیع خباثت‌ها و بدعهدی‌ها را در طومار رفتار خود در قبال جمهوری اسلامی ثبت کرده است. آمریکا و به طور کلی دنیای غرب، از این منظر که خود را تابع آرمان‌های شیطانی کرده‌اند و بر اساس قاعده ماکیاولی «هدف وسیله را توجیه می‌کند» عمل می‌کنند، هر قرار و مداری را با سنگ محک اهداف خود می‌سنجند و غیر از آن را به دیوار می‌کوبند. پس از امضای برجام توسط رئیس جمهور سابق آمریکا، کلیددار فعلی کاخ سفید به راحتی و با اقتباس از نظریه ماوکیاول، آن را مغایر با منافع کشورش دانست و به هیچ یک از جنبه‌های حقوقی، بین‌المللی، قانونی و اخلاقی آن اعتنایی نکرد، بلکه برای تأمین اهداف مدنظرش، «دیپلماسی شیطانی» را در پیش گرفت. ترامپ معتقد است که شعار «اول آمریکا»، هر مانع و رادعی را در تحقق این هدف از پیش پای بر می‌دارد و نیازی به ملاحظه هنجار‌های اخلاق و اصول انسانی در دیپلماسی نیست. برخی در این میان، قائل به تفکیک دین از سیاست و دیپلماسی از ایدئولوژی هستند و منطق آن‌ها هم این است که، چون ارزش‌های دینی مقدس‌اند، چاره‌ای جز انفکاک و حصارکشی بین آرمان‌ها با سیاست که به زعم این عده، امری ممزوج با خدعه و فریب و دورویی است وجود ندارد، در حالی که منظور انقلاب اسلامی از دیپلماسی، این قبیل برداشت‌های ناصواب نیست. طرح نویی که جمهوری اسلامی در دیپلماسی در انداخته، کاملاً مغایر با لبخند فریبنده مجریان روابط بین‌الملل در ظاهر و پلشتی در پنهان است و راهکار انقلاب برای جلوگیری از لغزش‌ها در مسیر انقلاب و انحراف از امهات نظام اسلامی، تزریق ارزش‌ها به موازین دیپلماسی و پرورش دیپلمات‌هایی در تراز مکتبی است که نتیجه چنین امری، چیدن میوه آرمان‌ها و ارائه الگویی بی‌بدیل به کشور‌های دنیاست.

 

یادداشت امروز روزنامه کیهان نیز با عنوان «دولت معطّل نماند» منتشر شده و در آن آمده است: آرزواندیشی و بی‌عملی و بی‌همتی، عیبی بزرگ برای مدیران است. تا دیروز دولت ما فکر می‌کرد در ماجرای برجام برنده شده؛ سه گل زده و دو گل خورده است، اما اکنون آقای ترکان مشاور ارشد رئیس‌جمهور می‌گوید «با اصطلاحات ورزش کشتی، الان روی پل هستیم و باید مقاومت کنیم». دولت به اراده خویش، کمر و کُنده و خم خود را در اختیار دشمن قرار داد و حالا باید برای خروج از این وضعیت همت کند، نه اینکه زیر دست حریف بخوابد تا مدام تابانده شود و امتیاز پشت امتیاز بدهد. این فرجام سوءتفاهم «بازی برد-برد با غرب» است. کار به جایی رسیده که آقای سریع‌القلم مشاور سابق دولت می‌گوید «فضایی ایجاد شد که می‌گفت: اگر برجام شکل بگیرد، تحریم‌ها برداشته می‌شود و همه مشکلات حل خواهد شد.

 

 

وزارت خارجه به گونه‌ای وانمود کرد که انگار با برجام همه مسائل حل خواهد شد. این تصور اشتباه، ساده‌انگارانه و رومانتیک، و ناشی از فقدان شناخت درباره آمریکا بود». این قبیل اظهارات برائت‌جویانه درحالی است که وی در اوج مذاکرات، از موضع دفاع از برجام به منتقدان حمله کرده و گفته بود: «تربیت عقلی در خانواده و مدرسه بسیار ضعیف است. در نتیجه ما احساسی، غریزی و پوپولیستی تربیت می‌شویم. صداوسیمای ما از یک لبوفروش یا راننده تاکسی که تمام روز را سرگرم حل مشکلات معیشتی‌اش است، درباره جریان هسته‌ای نظرخواهی می‌کند».به نظر می‌رسد مشکل راهبردی برخی مدیران، غفلت از فرمان امیر مومنان علیه‌السلام به مالک اشتر است «.. باید محبوب‌ترین امور نزد تو، میانه‏ترین در حق، و فراگیرترین در عدالت، و جامع‏ترین در رضایت مردم باشد، چرا که خشم عموم، خشنودى خواص را بى‏نتیجه مى‏کند، و خشم خواص در برابر خشنودى عموم بى‏اثر است؛ و به وقت آسانى و رفاه احدى از رعیّت بر والى پرخرج‏تر، و زمان‏ مشکلات کم‌یارى‌تر، و هنگام انصاف ناخشنودتر، و در خواهش و خواسته با اصرارتر، و زمان بخشش کم‌سپاس‏تر، و وقت منع از عطا دیرعذرپذیرتر، و در حوادث روزگار بى‏صبرتر از خواص نیست. همانا ستون دین، و جمعیّت مسلمانان، و مهیاشدگان براى جنگ با دشمن توده مردمند، پس باید توجه و میل تو به آنان باشد».