تحریم و فشار حداکثری؛ آنتی بیوتیک‌هایی بی خاصیت
اندیشکده آتلانتیک در تحلیلی به شکست سیاست فشار حداکثری آمریکا در قبال ایران و نتایج آن پرداخته است.
خبرگزاری میزان _ روزنامه ایران نوشت: چهار سال از زمان خروج امریکا از برجام می‌گذرد، روزهایی که امریکا تلاش داشت تا در یک توافق گسترده محدودیت‌های جامع هسته‌ای، موشکی و منطقه‌ای را به جمهوری اسلامی ایران تحمیل کند.
حالا چند سال پس از این اتفاق تحلیلگران و سیاستمداران امریکایی به مزایای برجام برای غرب و همچنین نیاز آنها به این توافق می‌پردازند و از لزوم مجدد دستیابی به توافق هسته‌ای با ایران سخن می‌گویند. باربارا اسلاوین تحلیلگر سیاسی و نویسنده شورای آتلانتیک امریکا دو روز قبل در مطلبی در رسانه این شورا به همین موضوع پرداخت.
رسانه اینترنتی شورای آتلانتیک امریکا در تحلیلی نوشته است: «زمانی که دونالد ترامپ تصمیم به خروج از برجام گرفته بود، به صراحت وعده داد که با اتخاذ راهبرد «فشار حداکثری» علیه جمهوری اسلامی ایران، نتیجه‌ای به مراتب بهتر از ماندن در توافق هسته‌ای در انتظار امریکا خواهد بود. با این حال، حالا که از این تصمیم چند سال هم می‌گذرد، نه تنها فشار حداکثری و انواع و اقسام تحریم‌های اقتصادی به دستاوردی ختم نشده- و به عبارت بهتر تنها باعث انقباضی اندک در اقتصاد ایران شده، بلکه این راهبرد از نظر سیاسی هم حاصلی به همراه نداشته و نتوانسته موجب ایجاد تغییرات مثبت در سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران شود. حتی از این هم بدتر؛ می‌توان گفت که سیاست فشار حداکثری دونالد ترامپ کارها را پیچیده‌تر و دشوارتر از قبل هم کرده است.»
سه هدف ترامپ که محقق نشد
نویسنده شورای آتلانتیک امریکا با اشاره به اینکه «ترامپ در هشتم ماه مه ۲۰۱۸ در جریان یک سخنرانی وعده داد که سیاست فشار حداکثری باعث خواهد شد تهدید برنامه موشک‌های بالستیک ایران کاملاً از میان برداشته شود، حمایت‌های این کشور از فعالیت‌های گروه‌های ضد منافع امریکا در نقاط مختلف جهان به پایان برسد و البته جلوی رفتارهای ضدغربی و دردسرآفرین ایران در خاورمیانه هم کاملاً سد شود» نوشته که «حالا بعد از نزدیک به چهار سال از آن سخنرانی هیچ یک از سه هدف مطرح‌شده ترامپ محقق نشده است و البته نه تنها در این مدت از فعالیت‌های موشکی و رفتارهای ضدغربی و البته حمایت‌های ایران از گروه‌های نیابتی‌اش در خاورمیانه جلوگیری نشده؛ بلکه حتی می‌توان گفت که جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر در قیاس با آن روزها قدرت بیشتری هم دارد و همزمان برنامه موشکی‌اش را هم ادامه و ارتقا داده است.»
ناکارآمد شدن سلاح تحریم
تحلیلگر شورای آتلانتیک همچنین با اشاره به اینکه اجبار دیگر کشورها به همراهی با فشار حداکثری باعث تبدیل تحریم‌های اقتصادی به ابزاری بی‌خاصیت شده است این اقدام را به زیاده‌روی در مصرف آنتی‌بیوتیک‌هایی که همه می‌دانند با زیاده‌روی بی‌خاصیت می‌شوند تشبیه کرد و نوشت: «این باعث شد دیگر کشورها در گذر زمان سازوکارهای خودشان را پیدا کنند. از جمله چین که به واسطه توانایی بالای اقتصادی‌اش توانست با ایجاد سازوکارهای موازی بین‌المللی به ایران در دور زدن تحریم‌ها کمک کند و در عین حال در این روند چنان پیش رفت که حالا اگر امریکا در جایی دیگر به تحریم به عنوان ابزار سیاست خارجی نیاز داشته باشد، دیگر چنین امکانی به آن داده نخواهد شد.»
روند قاطعانه ایران در برنامه هسته‌ای
نگرانی از اقتدار هسته‌ای کشورمان باعث شد تا «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز روز گذشته در مصاحبه اختصاصی با نشریه اسپانیایی «اِل پایس» بگوید: «این وضعیت بر این دلالت ندارد که ایران در حال ساخت سلاح هسته‌ای است اما هیچ کشوری که برنامه هسته‌ای غیرنظامی دارد، غنی‌سازی را در حد ۶۰ درصد انجام نمی‌دهد. بنابراین در وضعیت پیچیده‌ای قرار داریم زیرا ایران نه‌تنها به سرعت و قاطعانه در حال توسعه برنامه هسته‌ای است بلکه به‌طور همزمان نظارت آژانس در تمام این حوزه‌ها را کاهش داده است و به نظر من این اتفاق موجب شرایطی حساس شده است.»
تقلای سرویس جاسوسی انگلیس
همین‌ها باعث شده است تا ریچارد مور، رئیس سرویس جاسوسی خارجی انگلیس بگوید توافق هسته‌ای بهترین راه برای مهار برنامه هسته‌ای ایران است. وی مدعی شد که توافق برای احیای برجام آماده روی میز است و امریکا و اروپایی‌ها اعلام کرده‌اند که خواستار بازگشت به آن هستند.
او البته اشاره‌ای به عدم تضمین امریکا و رفع نگرانی‌های ایران درخصوص بدعهدی مجدد غرب نکرد. امریکا درحالی حاضر نیست به نگرانی‌های تهران احترام بگذارد که بخش‌هایی از هیأت حاکمه امریکا هر روز از لزوم نابودی هر گونه توافقی با ایران سخن می‌گویند. در آخرین نمونه «نیکی هیلی»، نماینده سابق امریکا در سازمان ملل که یکی از نامزدهای احتمالی حزب جمهوری‌خواه در انتخابات ۲۰۲۴ است، گفته است دولت بعدی در امریکا هر توافقی با ایران را پاره خواهد کرد.
عصبانیت امریکا از سیاست همسایگی تهران
نکته جالب آنکه همزمانی بی‌اعتنایی ایران به توافق مورد نیاز غرب که نگرانی‌های تهران را رفع نمی‌کند در کنار توسعه روابط کشورمان با کشورهای همسایه و آسیایی، ترس و نگرانی امریکایی‌ها را دوچندان کرده است، تا جایی که رابرت مالی مذاکره کننده ارشد امریکایی در مذاکرات وین مدعی شده است ایران باید بین همکاری با روسیه یا بازگشت به توافق هسته‌ای یکی را انتخاب کند!
این سخن مقام امریکایی درحالی است که توافق برجام در صورت احیا نیز هیچ ارتباط فنی و حقوقی با نوع روابط ایران و سایر کشورها ندارد. همین مسأله نشان می‌دهد از دید امریکایی‌ها برجام محدود به یک معامله بین قسمتی از قدرت هسته‌ای کشورمان با رفع تحریم‌های اقتصادی نیست و اهدافی فراتر را دنبال می‌کرده است.
حتی «لس‌آنجلس‌تایمز» نیز روز گذشته در تحلیلی این موضوع را که برجام هدفی فراتر از حل و فصل چالش‌ها بر سر مسائل هسته‌ای ایران را دنبال می‌کرده تأیید کرده است. این روزنامه نوشته است: «وقتی مذاکرات هسته‌ای ایران در سال ۲۰۰۹ آغاز شد هرگز قرار نبود حیاتی مستقل برای خودش داشته باشد یا اینکه به ابتدا و انتهای سیاست امریکا در قبال ایران تبدیل شود.»
این روزنامه امریکایی در ادامه نوشت: «رئیس جمهور اوباما آن را گشایشی در برابر ایران می‌دید؛ یعنی فقط راهی برای آغاز کردن گفت‌وگوهای گسترده‌تر.»
سیاست ما مشروط به اراده امریکا نیست
واکنش امریکا به همکاری‌های تهران و مسکو البته بی پاسخ نماند. ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه در توئیتی در صفحه شخصی خود نوشت: دوگانه کاذب میان برجام (که ایران، برخلاف امریکا، هنوز عضو آن است) و روابط خوب بین ایران و همسایگانش از جمله روسیه، این واقعیت را پنهان نمی‌کند که بی‌تصمیمی امریکای عهدشکن مهم‌ترین مانع رسیدن به توافق است. وی تأکید کرد: سیاست همسایگی ما مشروط به برجام یا اجازه امریکا نیست.
انتهای پیام/
خبرگزاری میزان: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه‌های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *