جمع‌بندی برجام اروپایی تا یک الی دو ماه آینده/ در حقوق‌بشر مدعی هستیم/داعش و ضرورت سپاسگزاری جهان از ایران/ اخذ تابعیت حدود ۱۰۰ ایرانی از کومور؟! / پیگیری پرونده‌های «حاج احمد متوسلیان» و «فاجعه منا» / از ماموریت‌های ویژه تا سفرهای خاص
بودند و هستند کسانی که یک روز ایران را متهم به چرخش به سمت شرق و یک روز تشویق به ارتباط‌گیری با غرب می‌کردند و می‌کنند، اما «قوه عاقله» نظام اسلامی همواره نشان داده است فارغ از هویچ و چماق این و آن، به هرآنچه در راستای منافع ملی است گام برداشته و بر خواهد داشت.
چه آن زمان که صدام را «خالد بن ولید» خواندند و گفتند باید به دفاع از او در مقابل آمریکا صف آرایی کنیم و چه آن زمانی که عده‌ای حکم به اطاعت محض از همسایه شمالی دادند، ولی جمهوری اسلامی ایران ترجیح داد بر همان مسیر «نه شرقی؛ نه غربی» حرکت کند.
تحریریه سیاسی در اثنای تحولات سریع و پیچیده منطقه‌ای و بین‌المللی، میزبان سخنگوی وزارت امور خارجه بود تا گذری به کنه تصمیمات «عقلای قوم» بزند و فارغ از، اما و اگر‌های این و آن؛ روایتی از سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران ارائه کند.
بخش مشروح گفت‌وگوی تفصیلی با دکتر بهرام قاسمی در حوزه‌های مختلف به قرار زیر است.
میزان: آقای دکتر بدوا تشکر می‌کنم که علی‌رغم مشغله کاری زیاد، وقت خودتان را در اختیار قرار دادید.
قاسمی: من هم از شما و از همکاران تشکر می‌کنم و امیدوارم بحث خوبی داشته باشیم.
میزان: حضرت‌عالی از نزدیک در جریان امور خبری قرار گرفتید. چه ارزیابی دارید؟
قاسمی: شما در با عزمی راسخ و جدیدت فراوان کار بزرگی انجام می دهید. ان‌شالله یک میزان داشته باشیم با طول و عرض بیشتر و با اثرگذاری بیشر.
برجام و راهی طولانی
میزان: با توجه به اینکه در موضوع برجام در وضعیت پساخروج قرارداریم و در حال چکش‌کاری بسته پیشنهادی مایوس‌کننده‌ی اروپایی‌ها - به زعم رئیس‌جمهور - هستیم، آیا باید برجام را پایان یافته تلقی کنیم؟ آقای عراقچی از دست‌اندرکاران انعقاد برجام، این توافق را در «آی سی یو» دانسته‌اند و تعابیر مشابه به آن هم مطرح شده است.
قاسمی: برجام در قشر‌های مختلف جامعه ما از نخبگان تا توده‌های مردم، یک موضوع قابل توجه بود و هر کس از ظن خودش به ارزیابی برجام پرداخت. شما به تعبیر آقای عراقچی مبنی بر در «آی سی یو» بودن برجام اشاره کردید، اما ادامه ندادید که آقای ظریف همین چندی پیش از استحکام کافی برجام سخن گفت؛ بنابراین از زوایای مختلف می‌توان به برجام و آینده آن نگریست؛ ما هنوز راهی طولانی در پیش داریم تا در خصوص پایان یافتن یا امکان استمرار برجام سخن بگوییم. در شرایط فعلی وارد یک فاز مذاکره‌ای با سایر طرف‌های برجام اعم از اتحادیه اروپا و روسیه و چین شده‌ایم. یک تلاشی در سطح جهان وجود دارد که ما در برجام باقی بمانیم و برجام به حیات خود ادامه دهد چرا که دستاوردی دیپلماتیک و مهم برای جامعه بشری است؛ لذا ما شروط خود را با طرف‌های برجام مطرح کرده‌ایم و با آنها در حال مذاکره‌ایم و منتظریم پیشنهادات نهایی اروپایی‌ها را دریافت کنیم. چنانچه به این نتیجه برسیم که دیگر اعضای برجام منهای آمریکا، توانایی ارائه تضمین‌های کافی برای انتفاع ایران از مزایای این توافق بین‌المللی را دارند، یک نگاه به برجام خواهیم داشت و درصورتیکه در داخل کشور به این جمع‌بندی برسیم که آن طرف‌های برجام توانایی عمل به تعهدات خود را وفق این توافق با توجه به خروج آمریکا ندارند، تصمیمات مقتضی در سطح عالی نظام اتخاذ خواهد شد.
در مرحله سنجش و چکش‌کاری پیشنهادات برجامی اروپایی‌ها هستیم/ فرصت زیادی برای اروپایی‌ها قائل نیستیم
میزان: آیا اروپایی‌ها قابلیت عمل به تعهدات برجامی خود برای انتفاع ایران از مزایای این توافق را دارند؟ برخی معتقدند اروپایی‌ها سطح بالای روابط خود با آمریکا را قربانی حفظ برجام نمی‌کنند.
قاسمی: پس از خروج غیرقانونی آمریکا از برجام، مذاکرات ایران و سایر طرف‌های این توافق بویژه اروپایی‌ها در سطح کارشناسی و سایر سطوح برگزار شد؛ محور اصلی این مذاکرات این بود که آنها از سطح انتظارات ما آگاه شوند و ما از سطح توانمندی آنها. این مذاکرات کماکان ادامه دارد. همچنین این امکان وجود دارد که ما بنا بر تجارب خود در دوران تحریم‌ها و با استناد به ارزیابی‌های خود، بخشی از پیشنهادات اروپایی‌ها را که برای استمرار حیات برجام ارائه می‌شود رد کنیم و نسبت به کارآمدی آنها ابراز تردید داشته باشیم. به هر ترتیب دائما پیشنهادات ما و طرح‌های اروپایی‌ها در حال ارائه شدن است؛ طرح‌هایی که ما آنها را چکش کاری می‌کنیم تا قابلیت‌شان برای منتفع کردن ایران از مزایای برجام را بسنجیم. این رویه سخت و پیچیده ادامه خواهد داشت تا در یک مرحله مشخص در داخل کشور به تصمیم‌گیری پیرامون برجام برسیم. البته باید تاکید کنم که ما در مذاکرات نیز گوشزد کرده‌ایم که فرصت زیادی برای اروپایی‌ها قائل نیستیم و خیلی نمی‌توانیم انتظار بکشیم.
یک الی دو ماه آینده؛ زمان رسیدن به جمع‌بندی پیرامون بسته برجامی اروپایی‌ها
البته در این بخش باید تاکید کنم که بسیاری از شرکت‌های بزرگ اروپایی الزاما فرمانبرداری از دولت‌های خود ندارند و به سبب حجم بالای مراوده با آمریکا، متمایل به واشنگتن هستند. در حال حاضر در مذاکرات کارشناسی ما با طرف اروپایی مشخصا تاکید بر روی همکاری میان ایران و آن بخش از صنایع متوسط و کوچک اروپایی است که آمریکایی‌ها در آن سهام ندارند و یا در بازار‌های آمریکا فعال نیستند. همچنین موضوعات مرتبط با فروش نفت، ارتباطات بانکی، نقل‌وانتقال پولی ومالی، بیمه و حمل و نقل از دیگر محور‌های مذاکرات کارشناسی ایران و اروپا در زمان فعلی است. نهایتا تا یک الی دو ماه آینده ما می‌توانیم به یک جمع‌بندی مشخص از مجموع این محور‌ها که برای تصمیم‌گیری در خصوص پایان یا استمرار برجام موثر است، دست یابیم.
نقطه حساس مذاکرات با اروپایی‌ها
میزان: برآورد جناب‌عالی از فرایند مذاکرات با اروپایی‌ها تا اینجای کار چیست؟ چقدر می‌توان احتمال داد که اروپایی‌ها منافع برجامی ایران را بدون آمریکا تضمین کنند؟
قاسمی: برداشت ما این است که اروپایی‌ها برای حفظ برجام دارای اراده سیاسی هستند، اما بحث اصلی و نقطه حساس این است که آیا آنها در کنار این اراده سیاسی از توانمندی تضمین منافع برجامی ایران هم برخوردارند یا خیر؟ موضوع مذاکراتِ در جریان با اروپایی‌ها نیز ناظر بر همین موضوع است. در مذاکرات وین به تاریخ پانزدهم تیرماه، ما به صورت ملموس احساس کردیم که اروپایی‌ها گام‌های بیشتری را برای بقای برجام برداشته‌اند، اما این گام‌ها برای ما هنوز قانع‌کننده و کافی نیست؛ به همین سبب مذاکرات ایران و اروپا در بخش‌های مختلف اعم از نفتی و پولی و صنعتی با نظارت وزارت امور خارجه در جریان است؛ امیدواریم که بخش‌های اقتصادی کشور با درایت و هوشمندی در این مذاکرات حاضر باشند و ضمن مدنظر قرار دادن واقعیت‌ها و ملزومات و ظرفیت‌های اتحادیه اروپا، تصمیمات کلیدی اتخاذ کنند.
سیاست خارجی تعاملی
میزان: اولویت دستگاه دیپلماسی در برقراری روابط راهبردی با چه کشورها و چه مناطقی است؟ اصولا چنین اولویت‌بندی صورت گرفته و این مزیت راهبردی می‌تواند در قبال آن اولویت‌ها صدق کند؟
قاسمی: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران یک سیاست خارجی تعاملی گسترده با همه کشور‌های جهان است و این نکته‌ای است که رهبری هم در پیام نوروزی خود به این گسترش روابط و تعامل با همه جهان تاکید کرده‌اند. ما بنا داریم با همه کشور‌های جهان بر اساس احترام متقابل و عدم مداخله در امور داخلی دیگر کشورها روابط خود را داشته باشیم و حتی به تناسب ظرفیت‌ها و توانمندی‌هایی که در آن کشورها هست، این روابط را گسترش دهیم. فلذا ما یک نگاه کلان به همه جهان داریم به رژیم صهیونیستی که اصولا از منظر ما یک رژیم نامشروع تلقی می‌شود.
توجه ویژه به کشور‌های همسایه
میزان: اولویت‌های ایران برای همکاری دو جانبه اقتصادی به چه کشور‌هایی منتهی می‌شود؟
قاسمی: اولویت‌ها اصلی، همسایگان ما هستند و در این دولت هم طبق وعده‌ای که هم توسط وزیر امور خارجه و هم رئیس جمهور داده شد، توجه ویژه‌ای به کشور‌های همسایه و کشور‌های پیرامون جمهوری اسلامی ایران معطوف است.
اهمیت روابط با روسیه در مقطع کنونی
میزان: روسیه در این میان می‌تواند چه نقشی را ایفا کند؟ آیا روابط تهران و مسکو را می‌توان در مقطع کنونی راهبردی تلقی کرد؟
قاسمی: روسیه به عنوان یک همسایه و به عنوان یک قدرت منطقه‌ای برای ما از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است به خصوص آنکه تهران و مسکو در برخی موضوعات مرتبط با مسائل منطقه‌ای دارای اشتراک نظر هستند؛ بنابراین با توجه به نوع همکاری‌ها و تعاملی که طی سالیان اخیر در وادی عمل میان ایران و روسیه تجربه شده، اهمیت رابطه با مسکو برای ما بیشتر شده است. مثال ملموس از مشارکت تهران و مسکو در وادی عمل، تعامل طرفین در زمینه مبارزه با تروریسم در سوریه است که هر دو کشور به دعوت دمشق، در سوریه حضور دارند و حضور ایران مستشاری است.
دیپلماسی فعال و چندجانبه در پساخروج
میزان: سفر آقای دکتر ولایتی به مسکو در مقطع کنونی حائز چه اهمیتی است؟
قاسمی: در مورد سفر اخیر دکتر ولایتی به روسیه لازم می‌دانم یک توضیح جامع ارائه کنم و آن را در قالب یک برنامه مدون از پیش تعیین شده تلقی می نمایم. پس از خروج غیر قانونی آمریکا از برجام تصمیم گرفته شد که با توجه به ویژگی و مزیت چندجانبه بودن توافق مزبور و اتکاء آن به قطعنامه ۲۲۳۱، یک دیپلماسی فعال و چندجانبه در سطح جهان توسط وزارت امور خارجه دنبال شود؛ لذا در وهله اول مقرر شد تعدادی از سفرای ما در برخی از کشور‌های محل ماموریت خود طی تماسی با عالی‌ترین مقام آن کشورها، پیام رئیس جمهور ایران را به روسای آن کشورها منتقل کنند. همچنین فرستادگان ویژه‌ای از میان مقامات وزارت امور خارجه و دیگر مقامات کشور به تعدادی از کشورها اعزام شدند تا پیام رئیس جمهور را به مقامات آن کشورها ابلاغ کنند.
ماموریت‌های ویژه
میزان: بفرمایید در اولین گام کدام مسئولین به کدام کشورها اعزام شدند؟
قاسمی: در اولین گام دکتر ظریف به پکن و بعد به مسکو رفت و پس ازآن به بروکسل سفر کرد و با وزرای سه کشور اروپایی و خانم موگرینی دیدار کرد. پس از آن رئیس‌جمهور نیز در چین و اجلاس شانگهای حضور پیدا کرد که در آن سفر، بحث مفصلی با سران کشور‌های حاضر در اجلاس شانگهای انجام شد. همچنین دیدار‌های دکتر روحانی با آقای پوتین و رئیس جمهور چین در خلال سفر مزبور بسیار حائز اهمیت بود.
میزان: از میان وزرا چه کسانی عهده‌دار این مسئولیت شدند؟
قاسمی: بعد از این موضوع مقرر شد تا تعدادی از وزرا و دیگر مقامات عالی‌رتبه جمهوری اسلامی ایران پیام رئیس جمهور را به کشور‌های مختلف برسانند وطی دیدار‌هایی مواضع جمهوری اسلامی ایران را در خصوص برجام و وضعیت جدید و سیاست‌های غلط آمریکا تشریح کنند لذا شاید اولین هیئتی که در واقع کار خودش را در این رابطه انجام داد دکتر کمال خرازی بود که به واتیکان، ایتالیا و اسپانیا سفر کرد و پس از آن هم هیئت‌های دیگری به کشور‌های دیگری سفر کردند.
سفرهای خاص
میزان: مقداری از جزئیات سایر دیدار‌ها به ما بگویید دیگر چه مقاماتی به چه کشور‌هایی سفر کردند؟
قاسمی: از سوی وزارت امور خارجه آقای غلامرضا انصاری معاون دیپلماسی اقتصادی، به برزیل و شیلی سفر کرد. آقای مرتضی سرمدی قائم مقام وزارت خارجه نیز به بولیوی و ونزوئلا و کوبا سفری داشت. همچنین آقای حسین جابری‌انصاری عازم تونس شد. آقای محمد فرازمند مدیر کل خلیج فارس وزارت خارجه هم به کویت و عمان و قطر سفر کرد. علاوه بر این‌ها، آقای ظریف سفری را به عمان داشتند. تعدادی از وزرا از جمله آقای رضا اردکانیان وزیر نیرو نیز به ارمنستان و گرجستان عازم شدند. همچنین خانم معصومه ابتکار در قالب این سفر‌ها به مالزی و اندونزی رفت. خانم لعیا جنیدی معاون حقوقی رئیس جمهور هم به هلند سفری داشت که استقبال خوبی از وی در هلند انجام شد. تعداد دیگری از سفر‌ها نیز در قالب همین موضوع ابلاغ پیام رئیس جمهور و تشریح مواضع جمهوری اسلامی در قبال برجام در حال برنامه‌ریزی و مشخص شدن تاریخ انجام است.
میزان: سفر آقای ولایتی به مسکو هم در قالب همین اعزام‌ها بود؟
قاسمی: بله؛ سفر دکتر علی اکبر ولایتی هم در همین چارچوب صورت گرفت و سفر ایشان به روسیه و چین هم مد نظر بود. همچنین دکتر ولایتی حامل پیامی نیز از جانب مقام معظم رهبری برای آقای پوتین بود که این مهم نیز انجام شد.
اقتصاد چین با اقتصاد روسیه قابل مقایسه نیست
میزان: شاید برخی اعتقاد داشته باشند همانگونه که ما می‌توانیم با چین مراودات اقتصادی گسترده‌ای داشته باشیم، روسیه نیز این قابلیت را دارد. نظر شما در این خصوص چیست؟
قاسمی: اقتصاد چین با اقتصاد روسیه قابل مقایسه نیست چرا که این دو کشور ویژگی‌های کاملا متفاوتی دارند. چین یک صادرکننده بزرگ است و در همه اقلام تولیدات خودش را دارد و به سرتاسر جهان از آمریکای جنوبی تا آمریکای شمالی و از غرب آسیا تا اروپا صادرات دارد. در حالیکه روسیه از چنین وضعیتی برخوردار نیست.
چرخشی در سیاست خارجی ما وجود ندارد
میزان: پس از سفر دکتر ولایتی به روسیه در برخی محافل تحلیلی و رسانه‌ای اینگونه وانمود می‌شد که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در حال چرخش از غرب به سمت شرق است. این دیدگاه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
قاسمی: اصولا واژه «چرخش» در اینجا برای من مفهوم نیست. من هیچ چرخشی را در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نمی‌بینم. ما بر اساس اصول عزت، حکمت و مصلحت روابط خارجی خودمان را تنظیم می‌کنیم و به پیش می‌رویم. جمهوری اسلامی ایران در حوزه سیاست خارجی بر مبنای مبانی قانون اساسی، شعار‌های انقلاب و خط مشی‌ای که از ابتدا آن را دنبال می‌کرده حرکت می‌کند. «عدم وابستگی به هر قطب و قدرت»، «تعامل با همه کشورها بر اساس احترام متقابل و عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر» و همچنین «احترام به تمامیت ارضی و حاکمیت ملی کشورها»، خط مشی‌های سیاست خارجی ما هستند. البته در میان کشور‌های جهان برخی توانمندی بیشتری برای همکاری با ما دارند و برخی فاقد این توانمندی هستند یا بسیار کم از آن بهره‌مندند.
فرزندان ظریف تابعیت خارجی ندارند
میزان: اجازه بفرمایید از بحث روسیه عبور کنیم. اخباری که پیرامون تابعیت خارجی و حساب‌های بانکی و تجارت افرادی که از آنها به عنوان آقازاده اسم برده می‌شود و اغلب فرزندان مسئولان دولتی هستند، تا چه مقدار صحت دارد؟ این سوال را از این منظر پرسیدیم که چنین مباحثی در خصوص فرزندان آقای ظریف نیز مطرح شده است.
قاسمی: بخشی از این سوال شما ناظر بر موضوعات داخلی است و من به عنوان سخنگوی دستگاه دیپلماسی صرفا باید به موضوعات مرتبط با حوزه کاری خودم بپردازم؛ اما به سبب آشنایی و همکاری نزدیک با دکتر ظریف با ضرس قاطع می‌گویم که فرزندان وی در ایران زندگی و کار می‌کنند و تابعیت خارجی ندارند. در مورد دیگران نیز من صلاحیت قضایی و امنیتی برای اظهارنظر ندارم.
اما به طور کلی آن چیزی که در خبر‌ها آمده بود مبنی بر اینکه در خلال مذاکرات برجام، تفاهمی ناظر بر اخذ ۲۵۰۰ مجوز اقامت میان ایران و آمریکا منعقد شد، دروغ محض بود و شدیدا آنرا رد می‌کنم. هیچگونه مذاکره‌ای از سوی تیم مذاکره کننده هسته‌ای در رابطه با موضوع فوق‌الذکر و سایر موضوعات مشابه با آن در خلال مذاکرات منتهی به برجام صورت نگرفت و اصولا چنین موضوعی هیچ ارتباطی نه با برجام داشت و نه در دستور کار بود و نه به هیئت مذاکره کننده ربطی داشت. همانطور که آقای ظریف در این رابطه گفتند اگر کسانی که مدعی‌اند، چنین امکاناتی بدست آورده‌اند، باید پاسخگو باشند چرا که تیم مذاکره کننده هسته‌ای و دولت به هیچ وجه به دنبال چنین موضوعاتی نبوده است.
به‌عنوان یک کارشناس که در حوزه سیاست خارجی سال‌ها کار کرده‌ام، با جدیت می‌گویم که طی ماه‌های اخیر بر شدت جنگ روانی دشمنان علیه ایران افزوده شده است؛ این دشمنان عبارتند از: آمریکا و رژیم صهیونیستی و کشور‌های معاند منطقه‌ایِ بهره‌مند از دلار‌های نفتی. سعی آنها تشدید جنگ روانی علیه ایران در کنار طرح و تحمیل سایر مسائل از قبیل: تحریم‌های اقتصادی و فشار‌های منطقه‌ای و ادعا‌های مرتبط با مسائل تروریستی و تسلیحاتی است و هدف نهایی‌شان نیز بدبین کردن مردم به مسئولان و ایجاد شکاف بین مردم و مسئولان می‌باشد.
خبرسازی‌هایی در چارچوب جنگ روانی
میزان: بنابراین جناب‌عالی موضوعاتی از قبیل: سلب تابعیت فلان مقدار از فرزندان مسئولان ایرانی به موازات تجدید تحریم‌های آمریکا را رد می‌کنید و تاکید دارید که اصلا چنین آماری مطابق با واقعیت نیست؟
قاسمی: منبع شایعاتی از قبیل: موضوع فوق‌الذکر، سایت‌های معاند هستند و هیچ منبع موثقی این موضوع را اعلام نکرده است. من بدون آنکه بخواهم کسی و یا گروهی را تطهیر کنم تاکید دارم که چنین آماری از فرزندان مسئولان ایرانی ساکن آمریکا اصلا با واقعیت تطبیق ندارد و این قبیل خبرسازی‌ها و دروغ پردازی‌ها را باید در چارچوب همان جنگ روانی تفسیر کرد.
اخذ تابعیت حدود ۱۰۰ ایرانی از کومور؟!
میزان: خبر مربوط به اخذ تابعیت حدود ۱۰۰ ایرانی از کشور کومور برای دور زدن تحریم‌ها تا چه حد مطابق با واقعیت بود؟
قاسمی: من این موضوع را در سایت‌ها و فضای مجازی دیدم، اما خبر موثقی در رابطه با آن انتشار نیافته است و من در جایگاه سخنگویی وزارت خارجه نمی‌توانم چنین موضوعی را تایید و یا تکذیب کنم؛ به طور کلی می‌توانم بگویم که این موضوع مربوط به زمان اخیر نیست؛ در رابطه با انتشار چنین اخبار غیرمعتبری باز هم باید به موضوع جنگ روانی دشمنان اشاره کرد که هدفشان حاشیه سازی و دروغ پردازی است و نباید با پذیرش بی‌چون و چرای این دست از اخبار نامعتبر، فریب شگرد نخ‌نمای دشمنان را خورد.
به سبب پذیرایی از منافقین، شدیدا به دولت فرانسه اعتراض داریم
میزان: از کومور برویم به فرانسه، چرا در قبال مهمان نوازی دولت فرانسه از گروهک تروریستی منافقین، اقدام قاطع برای محکوم کردن پاریس صورت نمی‌گیرد؟
قاسمی: گروهک تروریستی منافقین یک گروهک مرده است که با دلار‌های واصله از آمریکا و رژیم صهیونیستی و معدود کشور‌های معاند جمهوری اسلامی، سر پا نگه داشته شده است. تروریستی بودن این گروهک امری آشکارو مبرهن است و حتی تا چند سال پیش نیز در لیست گروه‌های تروریستی بین‌المللی قرار داشت که به دلایل سیاسی از لیست مزبور خارج شد. در واقع این گروهک را به سبب انجام اقدامات ایذایی علیه ایران از لیست گروه‌های تروریستی خارج کردند.
ما به سبب پذیرایی پاریس از منافقین، شدیدا به دولت فرانسه اعتراض داریم و معتقدیم دولت فرانسه با اعطای مجوز به گروهک منافقین یک اشتباه فاحش استراتژیک مرتکب می‌شود. سران الیزه باید بدانند که اتخاذ استاندارد‌های دوگانه در مقوله مواجه با تروریسم، یک خطای آشکار است و هر کشوری که به سبب منافع کوتاه مدت و یا اخذ امتیاز از کشوری دیگر، به دفاع از تروریست‌ها بپردازد، اشتباهی فاحش مرتکب شده که دیر یا زود ناگزیر خواهد شد تاوانش را بپردازد.
میزان: آیا نمی‌شود مسئولان فرانسوی که گهگاهی به ایران می‌آیند را با خانواده شهدای ترور در جمهوری اسلامی که عزیزانشان در نتیجه قساوت و شقاوت منافقین به دلخراش‌ترین شکل ممکن شهید شده‌اند، روبه رو کرد تا فرانسوی‌ها از نزدیک ببینند به چه درندگانی مجوز اقامت در کشورشان را داده‌اند.
قاسمی: این قبیل اقدامات در سال‌های گذشته صورت پذیرفته است؛ اسفندماه گذشته که وزیر خارجه فرانسه به تهران آمد نیز در بیرون وزارت خارجه یک تظاهراتی علیه میزبانی فرانسه از گروهک منافقین انجام شد.
ریشه‌های صهیونیستی مدعوین به نشست‌های منافقین
میزان: مشخصا منظورم اقدامی از جانب دستگاه دیپلماسی بود.
قاسمی: اعتراضات ما از طریق سفارتمان در پاریس نسبت به رفتار فرانسه در میزبانی از گروهک منافقین، مستمرا ارائه می‌شود. البته به این نکته نیز باید توجه داشت که اکثر عناصر گروهک تروریستی منافقین در آلبانی مستقر هستند و به نوعی ایزوله شده‌اند. تعدادی از سران این جنایتکاران نیز با پول‌های کلانی که بهشان می‌رسد در فرانسه روزگار می‌گذرانند. مدعوین نشست‌های سالانه آنها نیز یک عده بازنشسته بیکار هستند که شاید شناخت چندانی هم از ماهیت چنین گروهکی نداشته باشند و صرفا در قبال دریافت مبالغ قابل توجه در نمایش منافقین شرکت می‌کنند؛ البته برخی از مدعوین منافقین نیز مشخصا ریشه‌های صهیونیستی دارند. این نکته را نیز بگویم که نشست‌های سالانه منافقین آنطور که تصور می‌شود در سطح رسانه‌های جهانی بازتاب ندارد.
پیگیری پرونده فاجعه منا کماکان در دستور کار وزارت امور خارجه است
میزان: رسیدگی به پرونده فاجعه منا به کجا رسید؟
قاسمی: کمیته‌ای برای پیگیری حادثه منا با مسئولیت سازمان حج وزیارت تشکیل شده، اما با توجه به قطع رابطه سیاسی ایران و عربستان، امکان پیگیری جدی این موضوع هنوز فراهم نشده است، اما در دستورکار‌های وزارت امور خارجه قرار دارد.
پرونده حاج احمد متوسلیان مفتوح است
میزان: موضوع حاج احمد متوسلیان و سایر دیپلمات‌های ربوده شده ایرانی در لبنان به دست عوامل صهیونیست‌ها همچنان در دستور کار وزارت امور خارجه قرار دارد؟ قاسمی:این پرونده مفتوح است؛ هیچ ادله‌ای دال بر اینکه ایشان در قید حیات نباشند وجود ندارد و بالعکس قرائنی موجود است که حکایت از زنده بودن او و سه همکار دیگرش دارد. امیدوارهستیم که این پرونده روزی به نتیجه لازم برسد.
جهان باید سپاسگزار مجاهدت‌های فرزندان جمهوری اسلامی به سبب مضمحل کردن داعش باشد
میزان: پیرامون حمله تروریستی عناصر وابسته به گروهک داعش به ساختمان مجلس و مرقد مطهر امام راحل، در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شکواییه‌ای علیه آمریکا به این اعتبار که آمریکا بوجود آورنده گروه تروریستی داعش است تشکیل شده، آیا نسخه‌ای از این شکواییه به وزارت خارجه واصل شده است؟ به طور کلی اهمیت پیگیری این موضوع و مطالبه‌گری از آمریکا از این ناحیه را توضیح بفرمایید؟
قاسمی: چهره خشن و افراط گرایانه داعش که طی سالیان اخیر جنایات سبعانه و بیشماری را در منطقه ما و حتی در سراسر جهان انجام داده، روشن است و اگر اراده لازم برای مبارزه با تروریسم در جهان مدعی مقابله با تروریسم وجود داشته باشد، به اندازه کافی ادله و سند برای محکوم کردن حامیان داعش وجود دارد؛ خط و ربط و سابقه سرکردگان این گروه و اینکه آنها در چه پایگاه‌هایی آموزش دیده‌اند و اینکه عناصر این گروه تروریستی چگونه تسلیح و سازماندهی شده‌اند، همه و همه آشکار است و معادله پیچیده‌ای نیست؛ آنچه که مفقود است، اراده لازم برای مجازات حامیان و تجهیزکنندگان گروه‌های تروریستی نظیر داعش است. جمهوری اسلامی ایران در عمل نشان داده که طی سالیان اخیر مبارزه تمام عیاری را با گروه خشن و جنایتکار داعش انجام داده و توانسته در صف مقدم مبارزه با تروریسم در منطقه باشد. جهان اگر از تروریسم هراس دارد باید سپاسگزار جانفشانی‌ها و مجاهدت‌های فرزندان جمهوری اسلامی ایران در مبارزه با داعش و بیرون راندن عناصر جنایتکار این گروه تروریستی از عراق و سوریه باشد.
وزارت امور خارجه با همه قوا روابط سازنده دارد
میزان: رابطه دستگاه دیپلماسی با دستگاه قضایی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
قاسمی: ما در وزارت امور خارجه سعی کرده‌ایم به عنوان یک دستگاه حاکمیتی و یک دستگاه فراجناحی با همه قوا و تشکیلاتی که در جمهوری اسلامی برای مردم کار می‌کنند روابط سازنده‌ای داشته باشیم.
میزان: آیا وزارت امور خارجه در گفتگو‌های حقوق بشری با اروپا که با محوریت ستاد حقوق بشر کشور برگزار می‌شود، حضور دارد؟
قاسمی: بله؛ ما جزئی از آن گروه هستیم و در سفر‌هایی که آن گروه به ژنو دارد، آنها را همراهی می‌کنیم.
میزان: این مذاکرات حقوق بشری با اروپایی‌ها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
قاسمی: مذاکرات حقوق بشری ایران واتحادیه اروپا قدمتی بیش از ۲۰ سال دارد و در مقطعی «انتقادی» و در مقطعی دیگر «سازنده» بود؛ البته این مذاکرات در مقاطعی مانند زمان تحریم‌ها قطع شد.
در موضوع حقوق‌بشر مدعی و صاحب‌نظر هستیم
میزان: آیا همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند، در موضوعات حقوق‌بشری در مواجهه با غربی‌ها، رویکردی مطالبه‌گرایانه داریم؟
قاسمی: ما هیچگونه نگرانی در مورد مذاکرات حقوق بشری با غربی‌ها نداریم و در موضوع حقوق بشر مدعی و صاحب نظر هستیم و در این رابطه وضعیت‌مان از بسیاری از کشورها بهتر است. البته ما معتقدیم حقوق بشر مقوله‌ای است که می‌توانیم در آن پیشرفت کنیم و بر اساسی موازین اسلامی به یک نمونه عالی در سطح جهان تبدیل شویم.
میزان: آقای دکتر مجدد از حضرت‌عالی سپاسگزارم که وقت خودتان را در اختیار قرار دادید.
قاسمی. من هم از شما و همکارانتان سپاسگزارم که چنین فرصتی را فراهم کردید تا از این طریق با مردم عزیز صحیت کنیم.