رشد ۱۲ درصدی درآمد خانوار شهری / سکونت ۲۵ درصد خانوار در مسکن اجاره‌ای
به گزارش گروه اقتصاد ، بررسی آمار منتشره از سوی بانک مرکزی نشان می دهد میزان درآمدها در سال گذشته ۱۲ درصد و مخارج نیز ۷.۲ درصد افزایش یافته است، در عین حال، ۳۵.۵ درصد از مخارج ۴۲۱ میلیون و ۳۰۸ هزار و ۵۲۴ ریالی خانوار در بخش مسکن به‌میزان ۱۴۹ میلیون و ۳۷۶ هزار و ۵۵۴ ریال بوده و پس از مسکن، بالاترین هزینه خانوار شهری در سال گذشته خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها به‌میزان ۹۹ میلیون و ۱۳۰ هزار و ۲۶۸ ریال بوده است.
وضعیت مخارج خانوار
بر پایه این گزارش، حمل‌ونقل با رقم ۴۴ میلیون و ۶۴۱ هزار و ۱۵۶ ریال ۱۰.۶ درصد و کالا و خدمات متفرقه نیز با ۳۴ میلیون و ۵۹۲ هزار و ۱۶۵ ریال، ۸.۲ درصد مخارج سال گذشته یک خانوار شهری کشور را تشکیل داده است.
کمترین هزینه خانوار در سال گذشته مربوط به دخانیات با یک میلیون و ۳۸۸ هزار و ۶۴۶ ریال معادل ۰.۳ درصد و همچنین تحصیل به‌میزان ۷ میلیون و ۵۹۹ هزار و ۲۶۱ ریال معادل ۱.۸ درصد بود. بیشترین میزان رشد هزینه خانوار در سال گذشته مربوط به خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها با ۱۰.۲ درصد بوده و هزینه مسکن نیز ۷.۱ درصد رشد داشته است.
به‌صورت کلی، خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها، دخانیات، پوشاک و کفش، مسکن، آب، برق و گاز و سایر سوخت‌ها، لوازم و اثاث و خدمات مورد استفاده در خانه، بهداشت و درمان، حمل‌ونقل، ارتباطات، تفریح و امور فرهنگی، تحصیل، رستوران و هتل و کالا و خدمات متفرقه؛ ۱۲ قلم اصلی در سبد مخارج خانوار را تشکیل می‌دهند.
وضعیت درآمد خانوار
در بخش درآمد خانوار در سال گذشته، کل درآمد ناخالص به‌میزان ۴۳۹ میلیون و ۲۷۵ هزار و ۵۰۲ ریال بوده که از این میزان ۳۰۹ میلیون و ۹۱۸ هزار و ۵۴۳ ریال درآمد پولی ناخالص با رشد ۱۳.۹ درصدی بوده است. درآمد غیرپولی خانوار در سال گذشته ۱۲۹ میلیون و ۳۵۶ هزار و ۹۵۹ ریال بود و در این بخش ۷.۵ درصد رشد به‌ثبت رسید.
به‌صورت کلی، طبق اعلام بانک مرکزی میزان درآمد خانوار در سال گذشته به‌رقم ۱۷ میلیون و ۹۶۶ هزار و ۹۷۶ ریال از هزینه‌ها پیشی گرفته است. بر پایه این گزارش، متوسط درآمد یک خانوار شهری در سال گذشته ۳۶ میلیون و ۶۰۶ هزار و ۲۹۱ ریال و متوسط هزینه نیز ۳۵ میلیون و ۱۰۹ هزار و ۴۳ ریال بوده است؛ بنابراین درآمد هر خانوار در سال قبل، ماهیانه یک میلیون و ۴۹۷ هزار و ۲۴۸ ریال از هزینه‌ها بیشتر بوده است.
در گزارش بانک مرکزی پیرامون موضوع نتایج بررسی بودجه خانوار در مناطق شهری ایران در سال ۹۶ آمده است: آمارگیری از هزینه و درآمد خانوار‌های شهری ایران در سال ۱۳۹۶ با مراجعه به حدود ۱۳ هزار خانوار نمونه انجام گرفت و برخی از نتایج به‌دست‌آمده به‌شرح ذیل است:
متوسط تعداد افراد خانوار
در سال مورد بررسی متوسط تعداد افراد خانوار ۳.۲۸ نفر بود که نسبت به سال قبل کاهش داشته است. از کل تعداد خانوارها، خانوار‌های چهارنفری با ۲۸.۹ درصد بیشترین و خانوار‌های نه نفر و ده نفر و بیشتر هر یک با ۰.۱ درصد کمترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند.
گروه‌های سنی
توزیع افراد خانوار بر حسب گروه‌های سنی نشان می‌دهد که در سال مورد بررسی، ۷.۲ درصد از افراد خانوارها ۵ سال و کمتر، ۶.۴ درصد ۱۰ ــ ۶ سال، ۶.۳ درصد ۱۵ــ ۱۱ سال، ۶.۸ درصد ۲۰ــ ۱۶ سال، ۱۶.۸ درصد ۳۰ــ ۲۱ سال، ۳۱.۱ درصد ۵۰ــ ۳۱ سال و ۲۵.۴ درصد ۵۱ سال و بیشتر سن داشته‌اند.
تحصیلات
توزیع افراد شش‌ساله و بیشتر خانوارها بر حسب میزان سواد در سال ۱۳۹۶ نشان می‌دهد که ۱۰.۹ درصد بی‌سواد، ۲.۲ درصد قادر به خواندن و نوشتن، ۲۱.۱ درصد دارای تحصیلات ابتدایی، ۴۱.۹ درصد دارای تحصیلات راهنمایی و متوسطه و ۲۳.۹ درصد دارای تحصیلات دانشگاهی بوده‌اند.
اشتغال
بر اساس نتایج بررسی، ۲۷.۹ درصد خانوارها بدون فرد شاغل، ۵۵.۳ درصد دارای یک نفر شاغل، ۱۴.۰ درصد دارای دو نفر شاغل و ۲.۸ درصد دارای سه نفر شاغل و بیشتر بوده‌اند. در مقایسه با سال ۱۳۹۵ درصد خانوار‌های بدون فرد شاغل افزایش و درصد خانوار‌های با یک نفر شاغل و با دو نفر شاغل کاهش داشته است، ضمناً درصد خانوار‌های با سه نفر شاغل و بیشتر بدون تغییر بوده است.
مسکن
بررسی نحوه تصرف محل سکونت خانوارها در سال ۱۳۹۶ نشان می‌دهد که ۶۴.۸ درصد از خانوارها در مسکن شخصی (مالک‌نشین)، ۲۵.۹ درصد در مسکن اجاره ای، ۶۴.۸ درصد از خانوارها در مسکن در برابر خدمت و ۸.۹ درصد در مسکن رایگان سکونت داشته‌اند. در مقایسه با سال ۱۳۹۵، درصد سکونت در مسکن شخصی افزایش و درصد سکونت در مسکن اجاری، رایگان بوده و کاهش داشته است.
بر اساس نتایج بررسی مزبور، ۲.۷ درصد خانوارها از یک اتاق، ۲۹.۶ درصد از دو اتاق، ۵۰ درصد از سه اتاق، ۱۴.۲ درصد از چهار اتاق، ۲.۲ درصد از پنج اتاق و ۱.۳ درصد از شش اتاق و بیشتر استفاده می‌نموده‌اند.
تسهیلات محل سکونت و لوازم زندگی مورد استفاده خانوارها
بررسی تسهیلات محل سکونت خانوارها نشان می‌دهد که در سال مورد بررسی، ۹۹.۴ درصد خانوارها از آب لوله‌کشی، ۱۰۰.۰ درصد از برق، ۹۴.۵ درصد از گاز شهری، ۵۳.۳ درصد از فاضلاب شهری، ۹۹.۲ درصد از آشپزخانه، ۹۹.۶ درصد از حمام، ۸۲.۶ درصد از کولر ثابت، آبی یا گازی، ۱۹.۳ درصد از شوفاژ یا پکیج، شوفاژ دیواری، ۴۵.۰ درصد از انباری، ۷۴.۹ درصد از تلفن، ۶۴.۱ درصد از اینترنت بهره‌مند بوده و ۶۱.۶ درصد از خانوارها نیز در شبکه‌های اجتماعی عضویت داشته‌اند.
در سال ۱۳۹۶ از نظر لوازم زندگی ۴۹.۴ درصد خانوارها از اتومبیل شخصی، ۱۶ درصد از موتورسیکلت، ۱۳.۱ درصد از دوچرخه، ۴۹.۲ درصد از چرخ خیاطی، ۲۵.۵ درصد از رادیو، رادیوضبط و ضبط‌صوت، ۹۸.۳ درصد از تلویزیون سیاه و سفید و رنگی، ۴۱.۶ درصد از ویدئو و دستگاه پخش لوح فشرده، ۴۴.۶ درصد از رایانه، کامپیوتر، ۹.۴ درصد از دوربین فیلم‌برداری، ۹۹.۶ درصد از یخچال، فریزر، یخچال‌فریزر، ۹۹.۷ درصد از اجاق گاز، ۹۴.۲ درصد از جاروبرقی، ۸۸.۶ درصد از ماشین لباسشویی و ۹۶.۶ درصد از تلفن همراه استفاده می‌کرده‌اند.