نباید وکالت را با تجارت اشتباه گرفت
خداییان افزود: در اکثر اسناد بین المللی دسترسی به وکیل مورد تاکید قرار گرفته است. در اعلامیه اسلامی حقوق بشر به صراحت دسترسی به وکیل را از اصول منصفانه دسترسی به وکیل دانسته است. در حقوق داخلی ما هم یکی از اصول مهم قانون آیین دادرسی کیفری هم دسترسی به وکیل است که باید مردم به وکیل دسترسی داشته باشند.
وی اضافه کرد: اصل ۳۵ قانون اساسی به اصل دسترسی به وکیل اشاره دارد و اگر نتواند وکیل بگیرد باید برای او وکیل گرفت. در قوانین عادی و قانون حقوق شهروندی نیز به همین شکل تاکید شده است که حتما متهم باید به وکیل دسترسی داشته باشد.
معاون حقوقی قوه قضاییه تصریح کرد: علت اینکه چه در حقوق داخلی چه در حقوق و اسناد بین المللی این اندازه به حق دسترسی به وکیل تاکید شده این است که وظیفه واگذار شده به وکیل وظیفه بسیار مهم احقاق حق و اجرای عدالت است. در شرع مقدس اسلام عدالت از جایگاه خاصی برخوردار است. علمای دینی بر تحقق اجرای عدالت در حیات اجتماعی مردم معتقدند. با نگاهی به نهج البلاغه نیز میبینیم تاکید به این موضوع حائز اهمیت است و حضرت امیر میفرمایند بهترین روش برای جلب اعتماد مردم اجرای عدالت است. برای حمایت از نظام اسلامی باید عدالت را رعایت کنید. از منظر ایشان چهره و آبروی حاکمان حکومت اسلامی به اجرای عدالت در جامعه بستگی دارد. حضرت امیر توسعه جامعه اسلامی را منوط به اجرای عدالت میداند و میفرمایند کسانی که میخواهند با پایمال کردن عدالت و از طریق ظلم به دنبال اقامه قسط هستند راه به جایی نمیبرند.
معاون حقوقی قوه قضاییه خاطرنشان کرد: پس در شرع مقدس اسلام عدالت از جایگاه خاصی برخوردار است لذا مجریان عدالت نیز از جایگاه خاصی برخوردارند. چه وکیل و چه قاضی، چون ما میگوییم وکیل و قاضی دو بال فرشته عدالت هستند؛ اما عزیزان اجرای عدالت ساده نیست. خیلی خوب میتوان در مورد عدالت صحبت کرد و کتابها نوشت، اما در مقام عمل مشکل است. مسیر اجرای عدالت مسیر همواری نیست. مسیری است که راهزنان قدر زر و زور در آنجا کمین کرده اند. کسی که میخواهد در مسیر عدالت قدم بردارد اگر امکان تطمیع از طریق پول و تعریف و تمجید و ... وجود نداشت به زور متوسل میشوند. پس وقتی قاضی میخواهد در مسیر احقاق عدالت قرار گیرد مورد تهدید قرار میگیرد. در قوه قضاییه جایی که پای دانه درشتها به میان میآید تهدید و تهمت میزنند.
خداییان در ادامه بیان کرد: گاهی طرف مقابل شما در یک پرونده شخصی است که به قدرتی متصل است. شما باید شجاعت داشته باشید. وکیل باید احساس تکلیف کند. آیا هر حرفهای نیاز به سوگند دارد؟ دلیل این سوگند اهمیت این کار و جایگاه شماست. با توجه به جایگاه و شانی که شما وکلا دارید باید نکاتی را بیان کنم. شما باید دفاع از حق را وظیفه خود بدانید. اگر هدف ما احقاق حق باشد در کار خود پشیمان و خسته نخواهیم شد. ممکن است دراین مسیرحکم به نفع موکل شما صادر شود یا صادر نشود، اما شما تلاش خود را میکنید که حق موکل شما تضییع نشود. هدف وکیل احقاق حق است. گاهی موکل شما حقی ندارد؛ اما هدف این است که آنچه حق است در مورد آن اعمال شود نه بیشتر از آن.
این مقام قضایی با تاکید بر اینکه نباید به هیچ وجه وکالت را با تجارت اشتباه گرفت، اضافه کرد: ما نباید بگوییم چون پول گرفتیم حتما باید به نتیجهای برسیم. وکیل همچنین باید امانت دار باشد. شما هم نسبت به وظیفه خود و هم نسبت به اسرار موکلین خود امانتدار و صندوق اسرار مردم هستید. شما به عنوان وکیل باید شجاع و مستقل در احقاق حق باشید. قصد ما دفاع از حق است. اگر شجاع نباشیم نمیتوانیم دفاع کنیم.
خداییان همچنین به نکته دیگر اشاره کرد و گفت: وکلا باید به روز باشند تا دست پر در جلسه حضور پیدا کنند. برخی از وکلا به دلیل پاکدستی و وقت گذاشتن مشهور میشوند. معمولا قضات هم وکلایی که باسواد هستند و شان خود را رعایت میکنند مورد احترام قرار میدهند.
خداییان در پایان اظهار کرد: باید بین روسای دادگاهها و دادگستریها باید جلساتی برگزار شود تا این موارد مرتفع شود. باید تلاش شود حیثیت دستگاه قضایی حفظ شود.