تهدیدات دائماً در حال تغییر است/ تهدیدات زیستی منشاء اقتصادی دارد
وی با بیان اینکه در پدافند غیرعامل با واژههای مختلفی همچون پدافند غیرعامل، تهدید، آسیب شناسی، مقابله و پیامدهای تهدید سرو کار داریم، افزود: در پدافند غیرعامل اگر به نوعی تهدیدات را بشناسند، رصد و با آن مقابله کنند، آسیب پذیری کاهش یافته و به سمت صفر نیل میکند.
سردار جلالی با اشاره به انواع تهدیدات اظهار داشت: در حوزههای علمی تهدیدات به تهدیدات طبیعی و غیرطبیعی و انسان ساز تقسیم میشود که تهدیدات طبیعی منشاش طبیعت است و غیرقابل تغییر است؛ ولی تهدیدات انسانساز به دلیل اینکه تفکر، اراده و دشمنی در پشت آن است، روز به روز در حال تغییر و تکامل است.
وی با اشاره به تهدیدات طبیعی و نقش پدافند غیرعامل در برابر این مخاطرات گفت: نوع مخاطرات طبیعی به علت ثابت بودن به گونهای است که دانش بشری میتواند بر آن مسلط شود؛ به عنوان مثال زلزلههای ۱۰۰ سال پیش با زلزلههای کنونی فرقی ندارد و امروز میتوان با احداث ساختمانهای مقاوم با این تهدید مقابله کرد.
سردار جلالی موضوع تغییر دهنده و شکلدهنده تهدیدات انسان ساخت را علم، دانش و تکنولوژی عنوان کرد و گفت: در این بخش زمانی که تهدیدی شکل میگیرد بر اساس قابلیتهای علمی، تولید علم و دانش و محصول تکنولوژی است.
وی با بیان اینکه در حوزه زیستی نیز با ۲ نوع تهدید طبیعی و انسان ساخت (بیوتروریسم) روبرو هستیم، افزود: تهدیدات علیه انسانها هدفشان کشتن یا مجروح و بیمارکردن انسانهاست که از طریق ساخت سلاحهای زیستی شکل میگیرد.
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور ادامه داد:، اما تهدیدات در حوزه مخاطرات انسانساز اینگونه نیست؛ چون این تهدیدات دائماً در حال تغییر است؛ به عنوان نمونه تا چند سال پیش ما تهدیدات سایبری نداشتیم؛ اما امروز وجود دارد یا ممکن است تا چند سال دیگر تهدیدات بیوسایبری بر پایه بیولوژیک و فضای سایبری شکل بگیرد.
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور اضافه کرد: سلاح زیستی موجود زندهای است که در آزمایشگاههای زیستی توسط دانشمندان دستکاری میشود به شکلی که در جهت اهداف و ماموریتهایی که به آن موجود زنده واگذار میشود آن تهدید شکل میگیرد.
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور در بخش دیگری از صحبتهای خود به تهدیدات حوزه زیستی و بیوتروریسم و ارتشهای بیولوژیک نیز اشاره و خاطرنشان کرد: جنگ زیستی با هدف اقتصادی همان تهدیدات زیستی زمان صلح است که در این حوزه تهدیدات در حوزه آسیب زدن به بهرهبرداریها به عنوان هدف انتخاب میشود که هدر این هدف کشورهای زیادی هستند که برنامههای زیادی در چارچوب اقتصادی دارند.
سردار جلالی ادامه داد: سه سال پیش زیتونهای رودبار دچار حمله زیستی شد و بخش زیادی از محصول از دست رفت؛ اینکه منشأ این حمله انسانی بود یا خیر مشخص نشد، ولی در هر حال نتیجه آن آسیب اقتصادی بود.
وی آسیب به مرغداریها به خصوص در استان البرز که مرکز تولید بخش زیادی از تخم مرغ کشور است را نیز از همین جنس دانست و گفت: در چهار سال گذشته دو بار این اتفاق رخ داده و در هر دو بار هم دامپزشکی مرغهای درگیر را معدوم کرده است؛ ریشه و منشأ این اتفاقات پیدا نشده، اما همواره وجود دارد.
سردار جلالی با بیان اینکه تکنولوژی به خودی خود میتواند هم تهدید داشته باشد هم فرصت افزود: مثلاً در بحث شناسایی از راه دور به وسیله ماهواره اگر این تکنولوژی در اختیار ما باشد فرصت است، اما شناسایی امکانات ما برای دشمن را نیز ممکن کند؛ بنابراین فناوری ممکن است تهدیدی نداشته باشد، ولی کسی که آن را در اختیار دارد میتواند علیه ما تهدید شکل دهد.
وی یکی دیگر از نمونههای این موضوع را شبکههای اجتماعی عنوان و تصریح کرد: شبکههای اجتماعی فینفسه فرصتهای زیادی دارد، اما اگر زیرساختهای این قابلیت در اختیار دشمن قرار گیرد میتواند آن را به تهدیدی علیه ما تبدیل کند.
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با بیان اینکه عمده تهدیدات انسانساز دانشپایه است، گفت: نگاه ما به فناوری میتواند فرصت صرف یا تهدید صرف باشد، اما نگاه هوشمندانه به فناوری بهترین نگاه است که میتواند با شناسایی فرصتها حداکثر استفاده را از آن ببرد و با تهدیدات آن نیز مقابله کند.
سردار جلالی ادامه داد: علاوه بر اینها، تهدیداتی در حوزه غذایی به خصوص دستکاری غذایی، تغییر الگوی مصرف و ... نیز وجود دارد که میتواند قابلیتهای یک ملت را تغییر دهد؛ یکی از اساتید دامپزشکی در این خصوص به بنده گفت که غذای حرام مثل گوشت خوک اثرات زیستی بالایی بر انسان دارد و تمایلات خدایی را در انسان از بین میبرد.
این مسوول خطرات ناشی از وابستگی کشور به بذرهای عقیم را نیز گوشزد کرد و افزود: امروز انتقاداتی از تولید مواد غذایی در کشور میشود، اما در هر حال آن اقلام غذایی که راهبردی است و غذای اصلی کشور را تشکیل میدهد باید در کشور تولید شود و اگر کمبودی در آن وجود داشت فقط در حد رفع کمبود وارد شود.
وی ادامه داد: تعجبآور است که چرا این انتقادات متوجه کاشت هندوانه و یا دیگر محصولاتی که غذای اصلی کشور نیست نمیشود؛ در هر حال در کنار لزوم اصلاح الگوی مصرف آب در کشاورزی، به تولید اقلام اساسی در کشور نباید آسیبی وارد شود.
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور تاکید کرد: سبد اصلی مصرف از مزرعه تا سفره باید مصون باشد و وابستگی جدی در این مورد نباید داشته باشیم؛ درست نیست که بذر از خارج وارد و در داخل کشت شود و یا واکسن دامی از خارج وارد شود.
وی با بیان اینکه بذر یکی از گلوگاههای جدی کشور است افزود: واکسن نیز اهمیت زیادی دارد؛ نگاه ما به واکسن همچون نگاه وزارت دفاع است؛ باید واکسنسازی رازی را به حدی ارتقا دهیم که هم سطوح حاکمیتی حفظ شود و هم از تصدیگری دست برداریم تا بخش خصوصی هم بتواند در حد قابل قبولی واکسن تولید کند و ذخایر مناسبی داشته باشیم.
سردار جلالی در ادامه به معضلات تغییر اقلیم در ایران نیز اشاره و اعلام کرد: تغییرات اقلیمی در ایران مشکوک به دخالت خارجیهاست؛ مراکز علمی که در کشور وجود دارد مطالعهای در این خصوص انجام دادهاند که نتیجه مطالعات این موضوع را تأیید میکند.
وی خاطرنشان کرد: تیمهای مشترکی از اسرائیل و یکی از کشورهای همسایه، ابرهای در حال ورود به ایران را غیربارور میکنند؛ علاوه بر این ما با بحث ابردزدی و برف دزدی نیز مواجه هستیم.
سردار جلالی افزود: در این مطالعه طی چهارسال گذشته ارتفاعات افغانستان تا مدیترانه مورد بررسی قرار گرفته است؛ نتیجه اینکه همه ارتفاعات بالای دو هزار و ۲۰۰ متر در این محدوده پر از برف، ولی ارتفاعات ما خشک بوده است.
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با تأکید بر لزوم شناسایی استراتژی فناوریها، تأکید کرد: باید بتوانیم عناصر انسانی و طبیعی را تقویت کنیم. زیرساختها و استراتژیکهای مختلف در فناوری میتواند موجب منفعت و یا تهدید شود که باید با دقت بیشتری به این موضوع توجه کنیم