پاسخ امیرعبداللهیان به سوالان نمایندگان مجلس درباره سدسازی بی‌رویه ترکیه و حقآبه ایران/ از همکاری هیئت حاکمه موقت افغانستان در مورد هیرمند رضایت نداریم

خبرگزاری میزان - بنا به اعلام خانه ملت، حسین امیرعبداللهیان  در نشست علنی امروز (سه شنبه، 20 اردیبهشت ماه) مجلس شورای اسلامی در پاسخ به سوال جلال محمودزاده نماینده مهاباد درخصوص دلیل عدم اعلام نظر رسمی وعدم اعتراض در رابطه سدسازی بی رویه دولت ترکیه بر روی رودخانه های مرزی دجله و ارس چیست؟ اظهار داشت: برای جمهوری اسلامی ایران قابل قبول نیست که کشور دوست و همسایه ما اقداماتی را در حوزه سدسازی انجام دهد که با توجه به شرایط زیست محیطی که در منطقه حاکم است، باعث ایجاد مشکلاتی برای مردم ما و منطقه شود.

وی افزود: من این موضوع را در ماه های گذشته حداقل سه بار در دو دیدار حضوری در نیویورک و تهران و در تماس تلفنی با وزیر امورخارجه ترکیه مطرح کردم و از وی خواستم تا به رسم همسایگی توجه جدی قرار دهد تا نسبت به سدسازی ها روی رودخانه ارس انجام  دهد ، علی رغم اینکه هیچ قرارداد دوجانبه ای بین تهران و آنکارا از گذشته در موضوع همکاری های آبی وجود ندارد، ولی درخواستی را 4 ماه پیش از دولت ترکیه به عمل آوردیم مبنی بر اینکه یک کمیته مشترک آبی دوجانبه تشکیل دهیم تا بتوانیم نگرانی های این حوزه را برطرف کنیم تا مطمئن شویم سدسازی های ترکیه تاثیر منفی بر آب وارداتی به جمهوری اسلامی ایران ندارد.

وزیر امور خارجه کشورمان تاکید کرد: تا به اینجای کار مقامات ترکیه به ما اطمینان می دهند که سدسازی های ما اولاً در مناطق کوهستانی است و ثانیاً برای استفاده برقآبی است و در نشستی که با وزیر نیرو، کارشناسان و مسئولان این وزارتخانه داشتم، سوالات و ابهامات فراوانی مطرح شد. کارشناسان ما می گویند سدهایی که برای استفاده برقآبی مورد استفاده می گیرد، نیاز به مخزن های بزرگ و عمیق ندارد و تنها آب در سطحی جریان می یابد و توربین ها را به گردش در می آورد.

امیرعبداللهیان من این موضوع را با آقای چاوش اوغلو مطرح و از ایشان خواستار پاسخ شدم، ایشان نیز گفتند که ما نیازی به این آبها نداشته و در تابستان آن را رها می کنیم، اما همچنان در این زمینه ابهامات جدی فنی و حقوقی برای ما وجود دارد، اما کار مهمی که توانستیم در 4 ماه گذشته انجام دهیم، برای اولین بار این بود که در طول تاریخ مباحث آبی با ترکیه، نسبت به تشکیل کمیته مرزی مشترک توافق کنیم.

وی با اشاره به سفر هیئت کارشناسان وزارت خارجه و وزارت نیرو به ترکیه در قالب کمیته مرزی مشترک گفت: گفت‌وگوهای خوبی در قالب این سفر صورت گرفت و قرار است به زودی هیئت متفاوتی از ترکیه در این رابطه به ایران سفر کند و همه اقدامات حقوقی، سیاسی و دیپلماتیک لازم در این موضوع بین ایران و ترکیه انجام شده و من از شما و نمایندگان به خاطر توجه به این موضوع تشکر می کنم.

وی ادامه داد: از شما خواهش می کنم در چارچوب دیپلماسی پارلمانی، به ما در دستگاه اجرایی کشور کمک کنید تا بتوانیم در رفت و آمد، گفت و گو و تشکیل کمیته مشترک مرزی مانع اقداماتی شویم تا کمترین تاثیر را بر کشاورزی، آب و محیط زیست کشورمان داشته باشد و حتما کمک شما به ما و حتی به دوستان ما در ترکیه می تواند این سیاستی که ترکیه در پیش گرفته را در همه ابعاد روشن کند و هر آنچه در تضاد با حقوق جمهوری اسلامی ایران است را مسدود کند.

این عضو کابینه دولت سیزدهم تصریح کرد: ما هیچ اختلاف نظری در موضوع آب با هیچ یک از نمایندگان نداریم، از شما کمک می خواهیم تا در این مسیر بتوانیم موضوع را متناسب با منافع ملی به نتیجه برسانیم، اما مایلم تاکید کنم در موضوع سدسازی های ترکیه بر روی دجله و فرات و تاثیری که بر روی ورودی آب اروند دارد، نیز گفت وگوهای مفصلی با طرف عراقی شده و گفت و گوهایی نیز با طرف ترک صورت گرفته و اگر در گذشته انفعالی نیز بوده، در 8 ماه اخیر اقداماتی که انجام شده، کاملا متفاوت بوده است.

وزیر امور خارجه تاکید کرد: ما در اقداماتی که انجام دادیم با دولت عراق نیز به طور مستمر در تماس و مشورت هستیم ، چرا که در حوزه سدسازی ها روی دجله و فرات هر دو کشور متضرر می شوند، اما اینکه آقای دکتر محمودزاده فرمودند چرا شکایت بین المللی از سوی جمهوری اسلامی ایران صورت نگرفته است، باید عرض کنم که اگر ترکیه عضو کنوانسیون 1997 نیویورک بود، ما می توانستیم در سازوکاری بین المللی موضوع را پیش ببریم، اما حالا آنچه در اختیار ما است، از طریق تشکیل کمیته مشترک مرزی است.

سدسازی های ترکیه عامل اصلی ریزگردهای منطقه است

همچنین جلال محمودزاده در تشریح سوال خود از وزیر امور خارجه گفت: دلیل عدم اعلام نظر رسمی وعدم اعتراض در رابطه سد سازی بی رویه دولت ترکیه بر روی رودخانه های مرزی دجله وارس چیست؟ چرا در رابطه با مفاد سند ۲۵ ساله چین و۲۰ ساله روسیه برای نمایندگان مجلس ومردم توسط وزارت امور خارجه شفاف سازی صورت نمی گیرد؟

نماینده مردم مهاباد در مجلس گفت: برخی از سخنان وزیر امور خارجه ارتباطی به سوالم نداشت و فقط وزیر محترم به بیان تشریح وضعیت موجود پرداخت.

وی با بیان اینکه پروژه داپ و گاپ که شامل احداث 22 سد و 13 نیروگاه برق آبی بر روی رودخانه های دجله و فرات است، گفت: با بهره برداری کامل از این سدها به زودی عراق، سوریه و ایران دچار خشکسالی و گردوغبار می شوند. رودخانه دجله و فرات که در عراق به یکدیگر می رسند و شط العرب را تشکیل می دهند هر دو از ترکیه سرچشمه می گیرند ولی در 2 پروژه داپ 8 سد مستقیما روی فرات و 6 سد روی دجله در حال احداث و یا احداث شده است.

محمودزاده عنوان کرد: حجم سدهای احداث شده بر روی دو رودخانه دجله و فرات یکصد و 20 میلیارد مترمکعب بوده و این در حالی است که آورد سالیانه این دو رودخانه بیشتر از 47 میلیارد مترمکعب نیست.

این نماینده مردم در مجلس تصریح کرد: سد آتاتورک که 75 درصد آب فرات را ذخیره می کند با ظرفیت 50 میلیارد مترمکعب معادل 650 سد ایران ظرفیت دارد؛ سد ایلیسو سه برابر بزرگترین سد ایران یعنی کرخه بوده و مانع ورود 56 درصد آب دجله و نابودی اراضی کشاورزی کشورهای منطقه است.

وی یادآور شد: این در حالی است که در حال حاضر نیز ترکیه در حال ساخت سد الجزره بوده که این سد نیز هورالعظیم را کاملا خشک می کند لذا می توان کشور ترکیه را عامل اصلی شکل گیری ریزگردها در منطقه دانست.

محمودزاده به صورت مشروط از پاسخ وزیر امور خارجه قانع شد

در نشست علنی امروز امروز، سوال جلال محمودزاده نماینده مردم مهاباد از حسین امیرعبداللهیان مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت پس از توضیحات وزیر مربوطه، محمودزاده به صورت مشروط از توضیحات وی قانع شد.

نماینده مردم مهاباد در مجلس گفت: اگر وی قول بدهد که گزارشات دو ماهه و سه ماهه از روند پیگیری این موضوع بسیار مهم به رئیس مجلس و کمیسیون تخصصی کشاورزی بدهد، قانع خواهم شد.

مسئله حقابه ایران یکی از مصادیق راستی‌آزمایی نسبت به نحوه تعامل ایران و افغانستان است

در ادامه جلسه علنی امروز مجلس امیرعبداللهیان در پاسخ به سوال حبیب الله دهمرده مبنی بر چرا تاکنون دررابطه با رودخانه های مرزی ازجمله رودخانه هیرمند، علیرغم تذکرات فراوان، نطق ها ومکاتبات اقدام جدی صورت نگرفته است، گفت: خوشحالم که مطلع شدم در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم کمیته مرزی و آبی فعال است و در این مورد گفته شده به زودی جلسات مشترکی نیز با وزارت امور خارجه برگزار خواهند کرد.

وی افزود: موضوع قرارداد هیرمند و قرارداد 1973 یک قرارداد ثبت شده بین المللی و رسمی بین جمهوری اسلامی ایران و افغانستان است، از این منظر در دستگاه دیپلماسی خرسندیم هیات حاکمه موقت افغانستان برداشت و درک درستی نسبت به این موضوع دارد. کما اینکه آنها در توضیحاتی که ارائه می دهند به دلیل ناهماهنگی ها و برخی آشفتگی ها در وضعیت فعلی افغانستان برخی اقدامات در این زمینه انجام نشده است و اگر انحرافاتی ایجاد شده عواملی در آن دست داشتند، اما ما آب را آزاد کردیم.

وزیر امور خارجه دولت سیزدهم گفت: ما به دلیل وجود قرارداد رسمی قرار گذاشتیم با توجه به ابراز حُسن نیتی که طرف افغانستانی در این موضوع داشته از مسیر هماهنگی های دوجانبه تشکیل کمیساریای مشترک بین دو کشور که مرحله اول آن انجام شده است، همه اقداماتی که ما را مطمئن کند آب به سمت ایران می آید و دقیقا میزان حقآبه ما دریافت می شود و طبق توافق حتی اگر بیشتر از حقآبه ایران بتوانند به ما بدهند که مکانیزمی نیز برای آن پیش بینی شده که با جدیت دنبال می شود.

امیرعبداللهیان افزود: چنانچه هیئت حاکمیه موقت افغانستان قادر به اجرای این مسئله نباشد، ما از تمام مسیرهای قانونی دیپلماسی و بین المللی استفاده خواهیم کرد، بنابراین یکبار دیگر از نمایندگان و آقای دهمرده که تلاش های زیادی در این مورد انجام داده اند، انتظار داریم در این مسیر به ما کمک کنند.

این عضو کابینه دولت رئیسی یادآور شد: ما مذاکرات فشرده ای در سطوح مختلف با مقامات فعلی افغانستان داریم و بدانید یکی از اصلی ترین موضوعات ما با طرف افغانستانی در حوزه منافع ملی، آب است. مسئله حقآبه ایران یکی از مصادیق راستی آزمایی نسبت به نحوه تعامل ایران با هیات حاکمه موقت افغانستان است که نقش تعیین کننده در سیاست های راهبردی نسبت به این موضوع خواهد داشت.

مجلس به کمک وزارت خارجه بحث حقآبه‌های کشور را پیگیری می‌کند

همچنین قالیباف در نشست علنی امروز بعد از بررسی سوال جلال محمودزاده نماینده مهاباد از وزیر امور خارجه درخصوص دلیل عدم اعلام نظر رسمی و عدم اعتراض در رابطه سدسازی بی رویه دولت ترکیه بر روی رودخانه های مرزی دجله و ارس، گفت: موضوع آب مخصوصاً در کشورمان و در منطقه از اولویت های مهم است و ما نسبت به بحث آب نگاه امنیت ملی داریم.

رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: نه تنها مجلس، بلکه تمام قوا و مردم شاهد شرایط محیط زیستی و کمبود آب هستند و وزارت امور خارجه و سایر سازمان های مربوطه باید کمک کنند تا مشکل و بحث حقآبه های موجود را پیگیری کنیم.

اقناع مشروط نماینده مردم زابل از پاسخ‌های امیرعبداللهیان

در جلسه علنی امروز حبیب الله دهمرده از پاسخ‌های وزیر امور خارجه در خصوص اینکه چرا تاکنون دررابطه با رودخانه‌های مرزی ازجمله رودخانه هیرمند، علیرغم تذکرات فراوان، نطق ها ومکاتبات  اقدام جدی صورت نگرفته است، به صورت مشروط قانع شد.

محمدباقر قالیباف در خصوص مباحث مطرح شده از سوی دهمرده در زمینه پیگیری مسائل و مشکلات از سوی وی گفت: همه امور پیگیری می‌شوند اما برخی از آنها به نتیجه می‌رسند و پیگیری برخی دیگر به دلیل وجود مشکلات و دو جانبه و چندجانبه بودن آنها زمان‌بر می‌شود اما در اینکه مسائل پیگیری می‌شوند، اطمینان داشته باشید.

رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه موضوع مرز و منطقه محروم سیستان و بلوچستان و خصوصاً حوزه آب آن برای کشور، دولت و مجلس اهمیت زیادی دارد، ادامه داد: در سیستان و بلوچستان مباحث چاه‌های ژرف، انتقال آب و رسیدگی به آب روستاها در حال پیگیری است و وزارت خارجه نیز با توضیحات ارائه شده از سوی امیرعبداللهیان این مشکلات را دنبال می‌کند و این مسئله در دستور کار شورای امنیت ملی قرار دارد.

حبیب‌الله دهمرده ادامه داد: نامه‌های بسیار زیادی به شورای عالی امنیت ملی از جنس انتقال آب از دریای عمان، سرمایه گذاری بر روی آب‌های ژرف، جلوگیری از رسوب‌گذاری‌ها و بارورسازی ابرها ارسال شده است، اگر وزیر امور خارجه قول می‌دهند که مسائل را پیگیری کنند سوال خود را به رأی نمی‌گذارم.

بیشتر بخوانید:

موضوع اشتغال و پنجره واحد اشتغال در جلسه نظارتی بعدی مجلس بررسی می‌شود

انتهای پیام/