اجرای طرح کاداستر گامی مهم برای پیشگیری از وقوع زمین‌خواری/ استان تهران دارای بیشترین نقشه کاداستر شهری/ وجود بیش از 22 میلیون قطعه در بانک جامع اطلاعات املاک

به گزارش خبرنگار گروه حقوقی و قضایی ، مالكيت كاداستري با توجه به اهداف توسعه پايدار و لزوم تامين امنيت اجتماعي اقدامي مهم و موثر در تامين امنيت فردي و اجتماعي جامعه است و از این پس سند مالکيت كاداستري به جاي سند منگوله دار و دفترچه‌اي قديمي صادر می‌شود.

صدور سند مالكيت كاداستري در قالب طرح کاداستر و به دليل بالابودن ضريب امنيت اين سيستم و سرعت در پاسخگويي به مراجعین ثبتي اجرا شده است. کاداستر، سيستم مديريت الکترونيکي املاک است که با مکانيزه کردن خدمات ثبتي، ثبت سنتي را به سمت ثبت نوين هدايت مي کند.

مجلس شورای اسلامی در  اجرای اصل  یکصد و بیست و سوم قانون اساسی قانون جامع حدنگار را در  20 ماده در زمستان سال 1393 به تصویب رساند.

پس از تایید شدن این قانون توسط شورای نگهبان، قوه قضائیه در ابتدای سال 1395 آئین نامه  اجرایی این قانون را تهیه و ابلاغ کرد دارای 19 ماده بود.

در این قانون آمده است: حدنگار(کاداستر) فهرست مرتب شده اطلاعات مربوط به قطعات زمين است که مشخصه‌های زمين مانند اندازه، کاربری، مشخصات رقومی، ثبتی و يا حقوقی به نقشه بزرگ مقياس اضافه شده است.

با توجه به تعاریف اولیه از کاداستر می توان فهمید که اجرای قانون کاداستر یعنی تهیه دقیق مشخصات زمین، ملک و ثبت کامل مشخصات مالکان در سندهای مشخص  موسوم به سند تک برگ که می تواند در کاهش جرائم مربوط به امور ملکی مانند سند سازی، تصرفات غیر مجاز، فروش مال غیر و ... موثر باشد.

نقش کاداستر در کاهش پرونده‌های دستگاه قضا

احمد تویسرکانی رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور با تلقی زمین به عنوان مهمترین سرمایه خدادادی، ادامه حیات را مستلزم مدیریت صحیح در حوزه زمین می داند و تثبیت مالکیت به عنوان بخشی از وظایف سازمان ثبت اسناد و املاک کشور را در راستای همین هدف و حفظ این سرمایه خدادادی می‌داند.

وی در جریان بازدید نائب رئیس مجلس شورای اسلامی از اداره کل کاداستر بیان کرد که یکی از کارهای مهم و اساسی زیرساخت توسعه کشور در راستای شفافیت و جلوگیری از زمین خواری و فساد در معاملات بخش املاک اجرای کاداستر است که متأسفانه بعد از چهل سال به دلیل موانع موجود تاکنون به نتیجه نهایی و مورد نظر نرسیده است.

عباس جعفری دولت آبادی دادستان استان تهران در همایشی که با موضوع زمین خواری برگزار شد اجرای طرح کاداستر که نتیجه آن شناسایی اراضی کشور است را شرط لازم برای پیشگیری از وقوع زمین‌خواری و مبارزه با زمین‌خواران بیان کرد.

وی هم‌چنین دستگاه‌های اجرایی مرتبط با اراضی دولتی را مکلف به اخذ سند مالکیت برای اراضی مربوطه دانست و چنین اقدامی را مانع از تصرف افراد غیرمجاز بر زمین به شمار آورد.

دادستان تهران اجرا و تکمیل طرح کاداستر در شهر تهران را زمینه‌ساز پیشگیری از وقوع زمین‌خواری دانست و در اهمیت وظایف ادارات ثبت، افزود: اطلاعات مردم در آن سازمان محرمانه محسوب می‌شود، اما گاه برخی مراجع با توجیه مبارزه با مفاسد اقتصادی از مقامات قضایی درخواست صدور دستور قضایی دائر بر دسترسی اطلاعات ثبتی را می‌نمایند که این دادستانی با رعایت اصل حریم خصوصی افراد، در اجابت چنین درخواست‌هایی با احتیاط عمل می‌کند، اما در حوزه انفال و زمین‌خواری، مصلحت عموم ایجاب می نماید که اصل محرمانگی را با تفسیر موسع کنار بگذاریم. 

امور املاک و کاداستر

همچنین طبق آخرین آمار مجموع اسناد مالکیت صادره طی سال 1396، 3 میلیون و 337 هزار و 333  فقره است که نسبت به مدت مشابه سال قبل 5.24  درصد افزایش داشته است و از این تعداد 3 میلیون و 336 هزار و 825 سند مالکیت (99.98 درصد از کل اسناد  مالکیت) به صورت کاداستر صادر شده است.

در سال 96 ، تعداد پاسخ به استعلامات و اعلام وضعیت املاک از طریق سامانه استعلام الکترونیک 2 میلیون و 763 هزار و 226  استعلام بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 6.14 درصد افزایش داشته است و تعداد 2 میلیون و451 هزار و 42 استعلام ، معادل 87 درصد از کل استعلام‌های الکترونیکی صادره در کمتر از 2 روز پاسخ داده شده است.

در سال 1396، تعداد خلاصه معاملات الکترونیکی ثبت شده از طریق سامانه 2 میلیون و 489 هزار و 994 خلاصه معامله بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل معادل 11 درصد رشد داشته است و تعداد 2 میلیون و 355 هزار و 928 خلاصه معامله ( معادل 94.6 درصد) از  کل خلاصه معاملات الکترونیکی ثبت شده درکمتر از دو روز ثبت شده است.

تعیین تکلیف وضعیت ثبتی اراضی و ساختمانهای فاقد سند رسمی

با توجه به استقرار سامانه ثبت الکترونیکی قانون تعیین تکلیف وضعیت ثبتی اراضی و ساختمان‌های فاقد سند رسمی از ابتدای آبان 1391 تا پایان سال 1396، تعداد 1میلیون و 973 هزار و 954 پرونده الکترونیکی متقاضیان درسامانه تشکیل شده که ازاین تعداد 170 هزار و 32 پرونده درسال جاری تشکیل گردیده است.

بر این اساس از ابتدا تا پایان سال 1396، از کل پرونده‌ها، تعداد 1909005 پرونده تایید شده و برای 721662 پرونده رای مثبت و برای 711 هزار و 669 پرونده رای منفی ( جمع کل آراء صادره تعداد 1 میلیون و 433 هزار و 331 رای) صادر گردید.

از کل آراء صادره تعداد 288349 رای (معادل 20 درصد) مربوط به یکساله 1396 که نسبت کل آراء صادره به کل پرونده های تشکیلی 72.6 درصد است.

املاک دولتی

همچنین در یکساله 1396 در بخش اسناد مالکیت دولتی مجموعا 85،494 سند دولتی صادره شده که از این تعداد 55470 سند (64.88 درصد) برای وزارتخانه و موسسات دولتی، تعداد 17،429 سند ( 20.39 درصد) برای موسسات و نهادهای عمومی غیر دولتی، تعداد 8،127 سند برای شرکتهای دولتی ( 9.51 درصد) و تعداد 4،468 سند ( 5.23 درصد) بر اساس مستندات صادر شده است.

کاداستر و ساماندهی بانک جامع املاک

طبق آمار عملکرد و فعالیت‌های کاداستر تا پایان سال 1396 عملیات تهیه نقشه کاداستر شهری جمعا 1،328،212 هکتار از اراضی شهری کشوربه اتمام رسیده است، همچنین در بخش کاداستر اراضی بافت مسکونی روستایی و زراعی نیز تا پایان سال 1396، 3 میلیون و 239 هزار و 777 هکتار نقشه کاداستر تهیه گردیده است.

علاوه بر نقشه‌های کاداستر اراضی شهری – روستایی و زراعی در راستای اجرای کاداستر جامع در بخش کاداستر منابع طبیعی نقشه 95،154،739 هکتار از اراضی منابع طبیعی در بانک اطلاعات کاداستر پلاک گذاری گردیده است.

تا پایان سال 1396، همچنین تعداد 106،014 نقشه ثبتی قدیمی داده آمایی شده است و نقشه 916،461 هکتار از محدوده بستر و 536،957 هکتار از محدوده حریم رودخانه های کشور دربانک جامع اطلاعات املاک وکاداستر جانمایی گردیده است.

مجموع اسناد مالکیت صادره طی یکساله 1396، 3،337،333 سند مالکیت بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل بیش از 5 درصد رشد داشته است.

نگاهی به عملکرد و فعالیت های تکمیل کاداستر شهری واجرای کاداستر پوششی کشور

طبق آمار عملکرد و فعالیت‌های کاداستر تا پایان سال 1396 عملیات تهیه نقشه کاداستر شهری جمعا 1328212 هکتار از اراضی شهری کشور به اتمام رسیده است، همچنین در بخش کاداستر اراضی بافت مسکونی روستایی و زراعی نیز تا پایان سال 1396، 3 میلیون و 239 هزار و 777 هکتار نقشه کاداستر تهیه گردیده است.

علاوه بر نقشه‌های کاداستر اراضی شهری – روستایی و زراعی در راستای اجرای کاداستر جامع در بخش کاداستر منابع طبیعی نقشه 95 میلیون و 154 هزار و 739 هکتار از اراضی منابع طبیعی در بانک اطلاعاتی کاداستر پلاک گذاری گردیده است.

تا پایان سال 1396، تعداد قطعات موجود در بانک جامع اطلاعات املاک و کاداستر، 22 میلیون و 866 هزار و 53 قطعه است که علاوه بر این در لایه عرصه موقعیت 5784060 قطعه ملکی تثبیت گردیده است.

همچنین تعداد 106014 نقشه ثبت قدیمی داده آمایی شده است و نقشه 916461 هکتار از محدوده بستر و 536957 هکتار از محدوده حریم رودخانه‌های کشور دربانک جامع اطلاعات املاک و کاداستر جانمایی گردیده است.

استان تهران بیشترین میزان نقشه کاداستر شهری تهیه شده در سال 96

از ابتدای شروع عملیات اجرایی تهیه نقشه کاداستر شهری تا پایان سال 1396 عملیات تهیه نقشه 1 میلیون و 328 هزار و 212 هکتار به اتمام رسیده است که از میان استان‌های کشور بیشترین میزان نقشه کاداستر شهری تهیه شده تا پایان سال 1396 مربوط به استان تهران با 183256 هکتار است.

از ابتدای شروع عملیات اجرایی تهیه نقشه کاداستر بافت مسکونی روستایی و زراعی تا پایان سال 1396 عملیات تهیه نقشه 3239777 هکتار به اتمام رسیده است.

از میان استان‌های کشور بیشترین میزان نقشه کاداستر بافت مسکونی روستایی و زراعی تهیه شده تا پایان سال 1396 مربوط به استان های فارس و خراسان رضوی به ترتیب با 338441 و 247812 هکتار بوده است.

تعداد قطعات املاک موجود در بانک جامع اطلاعات املاک و کاداستر به تفکیک استان

همچنین تعداد قطعات موجود در بانک جامع اطلاعات املاک و کاداستر تا پایان سال 1396، 22 میلیون و 866 هزار و 53 قطعه است که از میان استان‌های کشور بیشترین تعداد قطعات املاک موجود در بانک تا پایان سال 1396 مربوط به استان‌های تهران و اصفهان به ترتیب با 2121947 و 2029599 قطعه و کمترین متعلق به استان ایلام است.

اما در اجرای این قانون چه دستگاه‌هایی باید همکاری کنند

در قانون سازمان‌های کلیدی همکار در اجرای قانون جامع حدنگار مشخص شده اند.

برخی از این سازمان‌ها عبارتند از:

•  سازمان نقشه برداری کشور و سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح به موجب ماده 10 و تبصره آن  
• وزارت جهاد کشاورزی و سازمان جنگلها و مراتع و آبخیزداری و ادارات کل منابع طبیعی و آبخیز داری در سطح استان ها و نیز سازمان جهاد کشاورزی استان ها در تبصره ذیل ماده 3 و نیز ماده 9 قانون جامع حد نگار
• شهرداریها که در راستای اجرای طرح های عمرانی خود در سطح شهر مستمرا با اراضی و املاکی سروکار دارند  
• وزارت راه و شهرسازی و ادارت کل راه و شهرسازی استانها جهت جانمائی در بانک کاداستر  شرکت برق منطقه ای استانها جهت جانمایی خطوط حریم برق فشار قوی  
• شرکت های آب منطقه ای استان‌ها جهت تعیین حریم و بستر کلیه رودخانه‌ها و انهار   
• ادارات کل اوقاف و امور خیریه استان ها با تعیین نقشه utm  اراضی و املاک و رقبات و موقوفات بلامعارض
• سازمان محیط زیست در خصوص اراضی حفاظت شده،  تالاب ها و ....