کاهش سرانه مطالعه نتیجه کدام برنامه‌ریزی‌ها است؟

منیژه آرمین در گفت‌وگو با میزان پیرامون اهمیت مطالعه گفت: مطالعه در نسل گذشته به یک هنجار تبدیل شده بود لذا ما شاهیدیم که آثاری ارزشمند و تاثیر گذار بر عرصه ادبیات به وجود آمد، اما متاسفانه این هنجار‌ها در نسل جوان بسیار کم رنگ شده و فضای مجازی جای آن را گرفته است.

وی در مورد ذائقه سازی بیان کرد: من معتقدم کتاب‌های متعدد تولید شده است کتاب‌های که با همه ذائقه‌ها همخوانی دارد و می‌توان جوابگوی علایق بسیاری از افراد و مخاطبان باشد، اما آنچه باید مورد توجه قرار بگیرد اینکه مخاطبان از مضامین کتاب‌های تولید شده و منشره خبر ندارند این یعنی تبلیغات مناسب برای معرفی کتاب‌ها انجام نشده است.

عامل کاهش سرانه مطالعه

آرمین مهمترین عامل کاهش سرانه مطالعه را مورد بررسی قرار دادو ابراز کرد: سیاستگذاری‌های کلان ما زمینه را برای کاهش سرانه مطالعه فراهم کرده است رویکرد نمره مداری و مدرک گرایى در مدارس و دانشگاه‌ها همچنین نگاه اقتصادی به توليد برنامه‌های ادبى در رسانه ها همگی سبب می‌شود تا مخاطب از توجه و ارزش مطالعه غافل شود و در نهایت به سوی فضای مجازی کشیده شود.

وی نقش قیمت کتاب را در سرانه مطالعه نا چیز دانست و اظهار کرد: قیمت یک کتاب معمولی از قیمت پیتزا کمتر و یا در مواردی برابر است، اما مردم ترجیح می‌دهند پیتزا را خردیدار کنند، ولی به سمت کتاب نمی‌آیند این معضل به برنامه ریزی و فرهنگ سازی‌ها باز می‌گردد اینکه ما تا چه اندازه توانسته ایم فرهنگ مطالعه را در درون افراد ماندگار کنیم و یا به عبارتی هنجار سازی کنیم.

کتاب گران نیست!

یک نویسنده کتاب تصریح کرد: قیمت کتاب زیاد نیست بلکه ما نتوانسته ایم فرهنگ مطالعه را در بین جامعه درونی سازی کنیم این نکته‌ای است که بار‌ها و بر آن تاکید شده و پژوهش‌ها و تحقیقات نیز این امر را نشان داده است برای افزایش سرانه مطالعه و نشان دادن اهمیت مطالعه باید رویکرد‌های اساسی در پیش بگیریم.

آرمین تاکید کرد: اکثر کتاب‌هایی که بچه‌ها مطالعه می‌کنند عموما به درس و مدرسه باز می‌گردد کتابی که برای مطالعه و غیر درسی باشد کمتر توسطه بچه‌ها خوانده می‌شود این مهم حتی در دانشگاه‌ها نیز دیده می‌شود در حالی که افزایش سرانه مطالعه نیازمند فرهنگ سازی دارد که باید از مهد کودک‌ها آغاز شده و به عنوان یک سرمایگذاری برای نسل بعد توسعه داده شود، اما متاسفانه برنامه ریزی‌ها و سیاستگذاری‌های کلان در این زمینه انجام نشده و حرکتی در این زمینه شکل نگرفته است.

کتاب در سبد حمایتی خانوار

وی پیرامون بسترسازی برای افزایش سرانه مطالعه بیان کرد: دولت باید کتاب را به عنوان یکی از عناصر مهم فرهنگی در سبد خانوار قرار دهد هنگامی که سبد حمایتی به افراد می‌دهد در کنار آن چند جلد کتاب نیز بدهند. اما قدم اصلی را باید از مهد کودک‌ها و مدارس بردارند و جایگاه کتاب در زندگی را از دوران کودکی برای بچه درونی سازی کنند.

این نویسنده کتاب به نمونه‌ای از سیاستگذاری‌ها اشاره وابراز کرد: از من برای حضور در یک مسابقه دعوت به عمل آمد، هنگامی که زمان دادن جوایز به نفرات بر‌تر شد من متوجه شدم به این دختران جوایزی مانند قابلمه داده می‌شود من اعتراض کردم و تاکید کردم به جای این وسایل آیا بهتر نیست به آنان ده جلد کتاب بدهید، زیرا آنان در سنی هستند که فرهنگ در درون آنان در حال شکل گیری است دادن وسایل منزل نمی‌تواند فرهنگ مطالعه و پژوهش را برای آنان درونی کند این نوع سیاستگذاری‌ها و تفکرات نتیجه‌ای جز دور شدن نسل جوان از مطالعه را در پی نخواهد کرد.

توجه به ساختارهای فکری 

وی تاکید کرد: باید ساختار‌های فکری را متوجه ارزش و اهمیت مطالعه بکنیم در عین حال کتاب‌های خوب را به مخاطبان معرفی کنیم تا به ایجاد انگیزه در درون افراد بپردازیم.

آرمین نقش تبلیغات را مهم دانست و تصریح کرد: نقش رسانه‌ها خصوصاً رسانه‌های ملی در تبلیغ و تبیین و اهمیت جایگاه کتاب بسیار مهم است صدا و سیما در این میان بیشترین و ظیفه را بر عهده دارد، اما متأسفانه کمترین کارکرد از آن دریافت کرده ایم.

این پژوهشگر به برنامه‌های رسانه ملی اشاره و تاکید کرد: متاسفانه در حوزه کتاب تنها دو یا سه برنامه برای تبلیغ و معرفی کتاب به روی آنتن می‌رود این میزان برنامه به هیچ عنوان نمی‌تواند نیاز جامعه ۸۰ میلیونی را برآورده کند.

فناوری در خدمت تبلیغات برای کتاب ها 

وی لزوم توجه به ساز و کار‌های جدید و استفاده از فناوری برای معرفی کتاب را مهم خواند و تاکید کرد: نویسندگان و ناشران نیز می‌توانند از فضای مجازی بهترین استفاده را کنند آن‌ها با معرفی کتاب‌های خود و یا کتاب‌های دیگر می‌توانند زمینه را برای آشنایی مخاطبان با تازه‌های نشر و تنوع کتاب‌های منتشر شده فراهم کنند من به شخصه کتاب‌های خودم را در اینستاگرام معرفی می‌کنم معتقدم این امر می‌تواند تاثیر به سزایی در شناخت مخاطبان داشته باشد.

آرمین لزوم توجه سیاستگذاران به فرهنگ مطالعه و کتاب را مورد بررسی قرار داد و خاطرنشان کرد: باید توجه داشته باشیم که سیاست گذاری‌ها است که می‌تواند جامعه و فرهنگ جامعه را به رشد و تعالی نزدیک کند لذا طلب می‌کند تا مسئولان و دست اندرکاران حوزه فرهنگی با کمک گرفتن از تجربیات فعالان عرصه فرهنگ شرایط و راه‌حل‌ها را برای به کارگیری از رویکرد‌های تاثیرگذار در پی داشته باشد.

انتهای پیام/