دشت اوباتوی کردستان مامنی برای طنازی میش مُرغ
منطقه شکار ممنوع اوباتو (هه وه تو) دیواندره مامن و زیستگاهی برای پرنده میش مُرغ یا 'میشه سپی' است و شواهدی وجود دارد که این پرنده در حال انقراض در این منطقه طنازی می کند.
میش مُرغ پرندهای از خانواده هوبرگان است که در دشتهای وسیع بی درخت، زمینهای استپی و کشتزارهای پهناور حبوبات و علفزارها زندگی میکند.
این پرنده یکی از بزرگترین پرندگان ایران است که با طول بدن یک متر و وزن بیش از ۱۵ کیلوگرم از نظر شکل و جثه شباهت زیادی به بوقلمون دارد.
تغذیه این پرنده بسیار متفاوت و شامل مواد گیاهی و حیوانی مختلف از جمله حشرات، قورباغه و مارمولک است و در بهار که زمان جوجه آوری است آشیانه خود را در قسمتهای انبوه مزارع میسازد، اما در پاییز و زمستان نیز میتوان آنها را در مزارع درو شده مشاهده کرد.
کمیته ثبت پرندگان ایران تعداد این گونه را ۳۲ قطعه در دشت سوتاو حمامیان بوکان عنوان کرده در حالیکه برخی روستاییان و کشاورزان کردستان در سالهای اخیر تعدادی از این گونه را در دشت اوباتو دیواندره مشاهده کرده اند، اما به دلیل عدم در اختیار داشتن عکس و سایر مستندات برای ارائه به این کمیته، بر این تعداد افزوده نشده است.
جمعیت این پرنده زیبا بطور کلی، هر چه از شمال غربی ایران به سمت غرب میرویم از تعدادشان کاسته میشود بطوریکه دشتهای آذربایجان بیش از دشتهای کردستان، کرمانشاه و همدان، میش مُرغها را در خود جای داده است.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست دیواندره گفت: در چند سال اخیر گزارشهای مردمی از مشاهده این گونه نادر و رد پا و فضولات آن در منطقه شکار ممنوع اوباتو به محیط زیست داده است.
مسعود عسگری با اشاره به اینکه این پرنده دارای گردن و پاهای کشیده، بالها و منقار پهن و پرهای رنگارنگ است و روی زمین لانه سازی میکند، افزود: میش مرغها بشدت خود را با محیط اطراف استتار میدهند و به همین خاطر مشاهده آنها برای افراد غیر متخصص مشکل است.
وی اضافه کرد: تخریب زیستگاهها و دخالتهای انسانی در محیط یکی از مهمترین دلایل کاهش این گونه پرنده نادر و در معرض خطر انقراض است.
عسگری یادآور شد: دوره زادآوری میش مُرغ در فصل بهار با گرم شدن دمای هوا و طولانی شدن طول روز شروع میشود و در هر دوره نیز ۲ تا چهار تخم میگذارد که پس از ۲۵ تا ۲۷ روز جوجهها سر از تخم بیرون میآورند.
وی اضافه کرد: این گونه زیبا، در این فصل پس از جوجه آوری برای تغذیه و چرا به پیاده روی در مراتع، تپههای ماهوری و مزارع گندم میرود.
وی از روستاییان و جوامع محلی پیرامون زیستگاههای میش مُرغ در این شهرستان خواست هنگام مشاهده این گونه در حال انقراض ضمن اطلاع رسانی به کارشناسان محیط زیست از دنبال کردن و آزار و اذیت آنها خودداری کنند.
عضو کمیته ثبت پرندگان ایران نیز اظهار کرد: در گذشته میش مُرغها پرندگان مهاجر بودند، اما پس از اینکه تعداد آنها بشدت کاهش یافت و هنگام مهاجرت خطراتی آنها را تهدید میکرد، دیگر مهاجر نیستند و مناطق امن و بی خطر را برای زندگی انتخاب میکنند.
محمد سفرنگ گفت: این پرنده طی سالهای گذشته بدلیل محدود شدن زیستگاههای طبیعی، شکار بی رویه و اختلال در مناطق زیست و تخمگذاری، در معرض تهدید انقراض بوده و به همین دلیل در فهرست سرخ اتحادیه بین المللی حفاظت از جمعیت و منابع طبیعی جهان قرار گرفته است.
وی افزود: دشت سوتاو حمامیان بوکان که از سوی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی به عنوان پناهگاه میش مُرغ و زیستگاه حیات وحش اعلام شده مهمترین زیستگاه این پرنده نادر در ایران به شمار میرود.
رئیس اداره محیط زیست شهرستان بوکان هم گفت: این پناهگاه حیات وحش که در حدود پنج هزار هکتار مساحت دارد
مهمترین زیستگاه میش مُرغ در ایران است.
محمد احمدی افزود: هر سال در فصل پاییز برای رصد و شناسایی جمعیت میش مُرغ سرشماری پرندگان در این منطقه انجام میشود که در آخرین سرشماری (پاییز سال ۹۶) تعداد پرندگان مشاهده شده ۳۲ قطعه بود.
وی اضافه کرد: علاوه بر این منطقه حیات وحش، چندین زیستگاه دیگر در منطقه سه کانیان (بوکان) و مناطقی در استان کردستان نیز برای این پرنده وجود دارد.
احمدی یادآور شد: میش مرغها نیز مانند سایر پرندگان دارای بُرد زیستگاهی بود و در صورت افزایش جمعیت در یک منطقه، تعدادی از آنها به مناطق دیگر کوچ میکنند.
تخریب زیستگاههای میش مرغ در استان کردستان (منطقه شکار ممنوع اوباتو) در حالی صورت میگیرد که محیط زیست در مناطق شکار ممنوع تنها ممنوعیت شکار را مدیریت میکند و اراضی این مناطق در اختیار این سازمان قرار ندارد.
رئیس اداره حیات وحش محیط زیست کردستان با اشاره به منطقه شکار ممنوع اوباتو گفت: یکی از مواردی که باعث تخریب زیستگاههای پرندگان در مناطق شکار ممنوع شده، این مساله است که محیط زیست در این مناطق تنها ممنوعیت شکار را مدیریت میکند.
حیدر ویسی افزود: در استان کردستان سه منطقه شکار ممنوع از جمله اوباتو دیواندره، چنگ الماس و شهدای محیط بان بیجار وجود دارد و در این مناطق تنها مدیریت شکار در اختیار محیط زیست است.
وی اضافه کرد: کشاورزان با شخم زدن زمینها (بویژه در مناطق شکار ممنوع)، درو با استفاده از کمباین و تردد ادوات کشاورزی در این مناطق باعث وحشت پرندگان و از بین رفتن زیستگاههای آنها میشوند.
ویسی با اشاره به اینکه تخریب محیط باعث مهاجرت پرندگان از یک منطقه میشود، گفت: میش مُرغ پرنده ایی بشدت خجالتی است و از محیطهای دستکاری شده، پر سر و صدا و محل تردد انسان، کوچ میکند.
هر چند تعداد میش مُرغها بشدت در حال کاهش هستند و این در حالی است که منطقه اوباتو استان کردستان که طبق شواهد یکی از زیستگاههای قدیمی این پرنده حفاظت شده است به سرعت در حال تخریب و تغییر کاربری به کشاورزی است.
لازم است قبل از اینکه این پرنده زیبا تمام زیستگاههای خود را در کردستان از دست دهد، مسئولان برای حفظ این سرمایه گرانبها و جلوگیری از تخریب زیستگاههای حیات وحش تلاش کنند.
در آینده نه چندان دور، میتوان از زیستگاههای حیات وحش به عنوان جاذبههای گردشگری برای جذب توریسم و کسب درآمد پایدار استفاده کرد، پتاسیلی که تاکنون در کردستان مغفور مانده است.
صدای دوستداران حیات وحش کردستان و انجمنهای زیست محیطی این استان برای حفظ و احیای زیستگاههای این پرنده در حال انقراض تاکنون ثمر بخش نبوده و لازم است مسئولان امر نیز برای حفاظت از این سرمایه غیرقابل تجدید آستین همت را بالا ببرند و با ارتقای مناطق شکار ممنوع به مناطق حفاظت شده به طنازی دوباره میش مُرغ در کردستان کمک کنند.
: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای منتشر می شود.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *