هفت سین طلایی در موزه ملی ایران / طلایی های ارزشمند به نمایش در آمد + تصاویر

به گزارش خبرنگار گروه جامعه ، همزمان با نام گذاری سال 1397 به نام حمایت از تولید ملی، هفت اثر ارزشمند باستانی از گنجینه موزه ملی ایران بیرون آمده و هفت سین ارزشمند از آثار باستانی ایران را تشکیل داده است. هفت اثر زرین شامل صورتک قوچ تپه حصار، جام کلاردشت، پلاک زیویه، جام مارلیک ، حلقه قدرت ارجان، دستبند زرین مرصع جوبجی استان خوزستان و تکوک (ریتون) همدان است. این آثار ارزشمند گویای طراحی ، ظرافت ، اندیشه و توانایی منحصر به فرد هنرمندان ایرانی در ساخت و تولید کالای هنری از دیر باز است. این آثار همزمان با نوروز در طبقه نخست موزه ایران باستان موزه ملی به نمایش درآمده است.

جام کلاردشت

دشت کلاردشت در جبهه شمالی رشته‌کوه البرز در ارتفاع ۱۲۰۰متری از سطح دریا قرار دارد و ییلاق تابستانی محبوب مردم تهران است. در ۱۳۱۳ خورشیدی و حین ساخت کاخ تابستانی پهلوی اول، گور‌هایی از دوره آهن آشکار شد، اما بررسی باستان‌شناختی در آنجا انجام نشد. اشیاء به‌دست‌آمده به “گنجینه کلاردشت” معروف گردیده که شامل سلاح و ظروف از فلزات قیمتی است.

جام معروف به جام کلاردشت با بلندی ۱۰ سانتی متر دارای نقش برجسته سه شیر است که سر آنها به صورت جداگانه کار شده و بر روی بدنه جام پرچ شده است. بر روی ران و گونه های شیرها نقش گردونه خورشید و نیز تزیینی شبیه دو گل کوچک بر روی پای جلوی آنها دیده می شود. بالا و پایین جام با یک ردیف نقش زنجیره ای تزیین شده و در کف آن نقش ترنج هندسی محصور در نوار زنجیره ای که درون آن گل های شش پر حک شده، دیده می شود. این جام از نظر سبک به دوره‌‌هایی بین ۱۰۰۰ تا ۶۰۰ پیش از میلاد تعلق دارد.

جام مارلیک

مارلیک در دره گوهر ‌رود در شهرستان رودبار گیلان واقع شده است. این گورستان روی صخره‌‌ای طبیعی قرار گرفته و ۵۳ گور آن کاوش شده که در ترتیبی نامنظم در قسمت‌های آزاد بین تخته‌سنگ‌ها جای گرفته اند. گورستان از حدود ۱۴۰۰ تا ۱۰۰۰ سال پیش از میلاد و حتی پس از آن مورد استفاده بوده است. در برخی گورها اشیاء مربوط به چند دوره دیده می شوند که احتمالا نشان از چندین تدفین پی‌در‌پی در یک گور طی زمان های مختلف است.

این اثر یکی از جام های طلای حاصل از کاوش گورستان مارلیک است که از گور ۲۶ به دست آمده و متعلق به اواخر هزاره دوم و اوایل هزاره اول پیش از میلاد است. ۶/۱۸سانتی متر ارتفاع دارد و به صورت نقش حکاکی برجسته با چهار گاو بالدار اسطوره ای تزیین شده است. سر گاوها به صورت برجسته و با تکنیک چکش کاری از بدنه ظرف بیرون آمده است. هر جفت از گاوهای بالدار به شکل قرینه در حال بالا رفتن از یک درخت تزیینی نخل مانند هستند. این حیوانات تخیلی در نهایت تحرک و جانداری نمایش داده شده و بر روی پاهای عقب ایستاده اند.، پاهای جلو را بالا آورده و در اطراف تنه و شاخه های درخت تکیه داده اند. لبه جام با نوار مفتولی بسیار نازکی بصورت فشرده و متراکم تزیین شده و در محل اتصال بدنه جام به کف، دارای برآمدگی تقریبا زاویه داری است. ترکیب نقوش حیوانات بالدار و درخت موسوم به درخت زندگانی بیشتر در دوره آهن در هزاره اول پیش از میلاد در ایران و بین النهرین رواج داشته است.

تکوک زرین هخامنشی

دستبند زرین مرصع جوبجی

حلقه قدرت ارجان

ارجان نام شهر باستانی و استانی متعلق به دوره عیلام میانی که در مرز خوزستان و فارس واقع‌شده است. بقایای شهر در 12 کیلومتری شمال شرقی بهبهان در دو طرف رود مارون قرار دارد. در سال 1361 خورشیدی در نزدیکی این محوطه، آثار یک آرامگاه متعلق به حدود هزاره دوم پیش از میلاد و دوره عیلامی کشف شد. این آرامگاه حاوی تابوتی بزرگ از جنس مفرغ بود که به همراه آن یک حلقه طلایی، 98 دکمه زرین، یک خنجر، یک میله نقره‌ای، تُنگ و ساغر و یک سینی و ده ظرف استوانه‌ای شکل برنزی متعلق به 800 سال پیش از میلاد ، پیدا شد. ویژگی این آرامگاه استفاده از ملاط قیر و اندود گچ برای جلوگیری از نفوذ رطوبتِ هم‌جواری با رودخانه مارون بوده است.
یکی از کشفیات مهم این محوطه تاریخی، حلقه قدرت زرینی است که در دست چپ متوفی قرار داده شده است. این حلقه دارای دسته استوانه ای هلالی شکل تو خالی است که دو انتهای آن به دو صفحه بیضی شکل ختم می شود. قسمت داخلی این صفحه ها به طور قرینه با نقش دو شیر بالدار که در دو طرف درخت مقدس ایستاده اند تزیین شده است. دورتادور نقوش نقش گیس باف دیده می شود. در زیر پای شیرها سه ردیف نقش به صورت طاق هلالی شکل کنده شده و بر روی دسته، شیارهایی ایجاد شده که انتهای آنها به یک گل دوازده پر در قسمت بیرونیِ دو صفحه، ختم می شود. این حلقه دارای کتیبه ای به خط میخی عیلامی در قسمت دسته است که ترجمه آن کیدین هوتران پسر کورولوش است.

صورتک قوچ تپه حصار