«فصل هفت منشور ملل متحد» چه میگوید؟
نکته مهم فصل هفتم به بندهای ۴۱ و ۴۲ آن باز میگردد؛ بر مبنای بند ۴۱ «شورای امنیت میتواند تصمیم بگیرد که برای اجرای تصمیمات آن شورا مبادرت به چه اقداماتی که متضمن نیروی مسلح نباشد لازم است و میتواند از اعضای ملل متحد بخواهد به این اقدامات دست بزند. این اقدامات ممکن است شامل متوقف ساختن تمام یا قسمتی از روابط اقتصادی و ارتباطات راه آهن، دریایی و هوایی و... قطع روابط سیاسی باشد.».
این در حالی است که بند ۴۲ فصل هفت شامل استفاده از زور و گزینه نظامی برای مهار کشور و تهدید مورد نظر است؛ «در صورتی که شورای امنیت تشخیص دهد که اقدامات پیشبینیشده در ماده ۴۱ کافی نخواهد بود یا ثابت شده باشد که کافی نیست میتواند به وسیله نیروهای هوایی، دریایی یا زمینی به اقدامی که برای حفظ یا اعاده صلح و امنیت بینالمللی ضروری است مبادرت کند. این اقدام ممکن است مشتمل بر تظاهرات و محاصره و سایر عملیات نیروهای هوایی، دریایی یا زمینی اعضای ملل متحد باشد».
نکته اساسی که باید به آن دقت کرد این است که اگر در قطعنامه صادر شده از سوی شورای امنیت، کشور مورد نظر ذیل فصل هفت قرار بگیرد (عبارت فصل هفت به تنهائی ذکر شود)، هم امکان استفاده از "گزینه تحریم" علیه آن وجود دارد و هم امکان استفاده از گزینه نظامی.
این در حالی است که در مواردی، در قطعامه صادر شده، صرفا عنوان «ذیل فصل هفت» عنوان نمیشود بلکه گفته میشود «ذیل بند ۴۱ فصل هفت».
این بدان معنی است که اگر شورای امنیت بخواهد از گزینه نظامی نیز علیه کشور مورد نظر استفاده کند ناچار است قطعنامه جدیدی صادر کرده و در آن، کشور هدف را ذیل فصل هفت به تنهایی قرار دهد.
چرا که اگر کشور مورد نظر صرفا ذیل بند ۴۱ فصل هفتم قرار بگیرد مجوز استفاده از گزینه نظامی علیه آن کشور وجود ندارد.