بررسی همهپرسی جنجالی در اقلیم کردستان عراق؛بارزانی چگونه قدرت را واگذار کرد؟
شرط بغداد برای برگزاری مذاکره مستقیم با اربیل
سخنگوی نخست وزیری عراق روز دوشنبه 2 اکتبر سال گذشته ضمن تاکید بر لزوم لغو نتیجه همه پرسی اقلیم کرستان عراق گفت: اربیل در مرحله نخست باید نتیجه همه پرسی را لغو کند و سپس وارد گفتوگوی جدی با بغداد شود.
وی افزود که اقلیم کردستان عراق باید به قانون اساسی و تصمیمهای دادگاه فدرال متعهد باشد.
سخنگوی حیدر العبادی با تاکید بر اینکه همه پرسی برای استقلال کردستان مخالف قانون اساسی این کشور است گفت: مقامهای اقلیم باید برای تقویت وحدت در عراق نتیجه همه پرسی را لغو کنند.
وی همچنین خواستار پایان یافتن تنش آفرینی و اقدامات تحریک آمیز در مناطق مورد مناقشه از سوی اقلیم کردستان شد.
همهپرسی اقلیم کردستان غیرقانونی و مردود است
نخست وزیر عراق ضمن غیرقانونی و مردود خواندن برگزاری همهپرسی در اقلیم کردستان گفت که بغداد به دنبال مقابله مسلحانه با اربیل نیست.
نخست وزیر عراق این اظهارات را در نشست مطبوعاتی با رئیس جمهور فرانسه در پاریس بیان داشت.
وی تصریح کرد: از نیروهای پیشمرگ میخواهیم که با نیروهای عراقی همکاری کنند چرا که ما خواستار مقابله مسلحانه یا برخورد با اقلیم کردستان نیستیم.
عراق رسما خواستار بسته شدن مرزهای ایران و ترکیه با اقلیم کردستان شد
دولت عراق اعلام کرد که به صورت رسمی از کشورهای ایران و ترکیه خواسته تا مرزهای خود با اقلیم کردستان را ببندند و برای مراودههای تجاری تنها با دولت مرکزی عراق وارد مذاکره شوند.
وزارت خارجه دولت عراق روز 7 اکتبر اعلام کرد که این کشور به صورت رسمی از ایران و ترکیه خواسته تا مرزهای خود با منطقه کردستان عراق را ببندند.
سخنگوی وزارت خارجه عراق طی بیانیهای خبر داد که دولت عراق با ارسال دو یاداشت به سفارتهای ایران و ترکیه در بغداد از این دو کشور خواسته تمام روابط تجاری خود را با منطقه کردستان قطع کنند و تنها از طریق دولت فدرال عراق وارد مراودههای تجاری شوند.
دولت عراق خواستار کنترل شبکه تلفن همراه اقلیم کردستان شد
دولت عراق روز 9 اکتبر با انتشار بیانیهای اعلام کرده که قصد دارد کنترل شبکه تلفن همراه اقلیم کردستان را تحت کنترل خود قرار داده و آن را به بغداد منتقل کند.
رویترز گزارش داد که این بیانیه در پی نشست اعضای کابینه و مقامات ارشد امنیتی دولت عراق صادر شده است.
رویترز نوشت: این اقدام بخشی از تدابیر دولت عراق علیه اقلیم کردستان در پی برگزاری همهپرسی استقلال در این منطقه است.
ترکیه: گذرگاههای مرزی با شمال عراق را در هماهنگی با دولت عراق و ایران میبندیم
سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه روز پنجشنبه 12 اکتبر گزارش داد که این کشور گذرگاههای مرزی با شمال عراق را در هماهنگی با دولت عراق و ایران و در واکنش به همهپرسی اقلیم کردستان عراق میبندد.
«ابراهیم کالین» اعلام کرد: ترکیه به تدریج گذرگاههای مرزی با شمال عراق را در هماهنگی با دولت عراق و ایران و در راستای مقابله با همهپرسی اقلیم کردستان خواهد بست.
اقلیم کردستان حیدرالعبادی را به مذاکره دعوت کرد
منطقه کردستان عراق روز 12 اکتبر پیشنهاد کرد که با مقامات عراقی درباره وضعیت فرودگاهها و مشخص کردن مرزها و بانکها گفتوگو کنند.
دولت مرکزی عراق پس از همهپرسی که منطقه کردستان عراق انجام داد محدودیتهایی را در پروازهای بینالمللی در شمال این منطقه اعمال کرد علاوه بر آن اقداماتی را برای منزوی کردن کردستان عراق انجام داد.
منطقه کردستان عراق در بیانیهای اعلام کرد: «ما برای رهایی از مجموعه تنبیهات اعمالی بر این منطقه از حیدرالعبادی نخستوزیر عراق دعوت کردیم تا مذاکراتی را براساس قانون اساسی انجام دهیم.»
در این بیانیه همچنین پیشنهاد شده است مذاکره راجع به محدوده مرزها تجارت داخلی و فراهم کردن خدمات به همشهریان همچنین بانکها و فرودگاههای این منطقه بحث و گفتوگو شود.
حکم بازداشت معاون بارزانی
دادگاه عالی عراق روز پنجشنبه 19 اکتبر حکم بازداشت معاون رئیس اقلیم کردستان عراق را صادر کرد.
«عبدالستار بیرقدار» سخنگوی شورای عالی قضایی عراق طی بیانیهای اعلام کرد که دادگاه منطقه الرصافه عراق روز پنجشنبه دستور بازداشت «کوسرت رسول» جانشین موقت دبیرکل حزب اتحادیه میهنی و معاون مسعود بارزانی رئیس منطقه کردستان را صادر کرد.
دادگاه اظهارات اخیر «کوسرت رسول» که گفته بود حضور نیروهای ارتش و پلیس فدرال عراق برای تأمین امنیت در استان کرکوک مانند نیروهای اشغالگر است عامل بازداشت وی اعلام کرده است.
درخواست سازمان ملل برای رفع تنش
روز 21 اکتبر دبیرکل سازمان ملل از بغداد و اربیل خواست گامهای عملی برای رفع تنش و حل و فصل اختلافات موجود بردارند.
«فرحان حق» معاون سخنگوی رسمی «آنتونیو گوترش» در مقر سازمان ملل در نیویورک به خبرنگاران گفت: دبیر کل سازمان ملل از دولت فدرال عراق و حکومت اقلیم کردستان خواسته برای رفع تنش و حل و فصل اختلافات موجود میان خود و در چارچوب قانون اساسی عراق، گام های عملی اتخاذ کنند.
عقبنشینی نیروهای بارزانی و تعلیق نتیجه همهپرسی
روز 25 اکتبر اقلیم کردستان طی بیانیهای با تعلیق نتیحه همه پرسی، پیشنهاد آتشبس و برقرای مذاکره با بغداد را ارائه کرد.
اقلیم کردستان عراق در این بیانیه اعلام کرد که به منظور جلوگیری از بروز خشونتهای بیشتر و درگیری با ارتش عراق مسئولانه رفتار خواهد کرد.
نامه بارزانی به پارلمان عراق برای واگذاری قدرت
معاون پارلمان اقلیم کردستان اعلام کرد که مسعود بارزانی در نامهای ارسال کرده که موضوع نامه در نشست پارلمان محلی قرائت شد.
برخی منابع غیر رسمی اعلام کردند که بارزانی در نامهاش به پارلمان عراق، اختیارات خود را به نخستوزیر اقلیم کردستان و هیات تشکیل شده واگذار و به پارلمان اختیارات بیشتر داده تا مذاکرات با بغداد ادامه یابد.
کنارهگیری بارزانی از ریاست اقلیم کردستان عراق
روز 28 اکتبر مسعود بارزانی رسما از ریاست اقلیم کردستان عراق کنارهگیری کرد. نامه کنارهگیری او امروز در پارلمان کردستان عراق همراه با تشنج بررسی شد.
قانون تفویض اختیارات رییس اقلیم کردستان عراق به سه نهاد دولت، پارلمان و قوه قضاییه این منطقه با 70 رای موافق نمایندگان و مخالفت 23 نماینده تصویب شد.
پارلمان اقلیم کردستان عراق همچنین با کناره گیری مسعود بارزانی موافقت کرد.
لغو همهپرسی جدایی منطقه کردستان از سوی دادگاه فدرال
دادگاه فدرال عراق سرانجام روز دوشنبه 20 نوامبر طی حکمی همهپرسی جدایی منطقه کردستان را لغو و اعتبار آن را باطل اعلام کرد.
پیش از این مقامات دولت محلی منطقه کردستان عراق اعلام کرده بودند هر حکمی از سوی دادگاه فدرال عراق در خصوص سرنوشت همهپرسی جدایی منطقه کردستان را خواهند پذیرفت.
ایاس الساموک، سخنگوی دادگاه عالی عراق اعلام کرد: دادگاه حکم به غیرقانونی بودن همهپرسی صورت گرفته در اقلیم کردستان و برخی مناطق خارج از این منطقه داد.
توافق اربیل و بغداد برای بازگشایی فرودگاهها و گذرگاههای مرزی
15 ماه ژانویه سال جاری منابع آگاه گزارش دادند که هیئتهای اربیل و بغداد بر سر بازگشایی فرودگاههای اقلیم کردستان و اداره مشترک گذرگاههای مرزی به توافق دست یافتند.
پیش از این رسانههای محلی اقلیم کردستان عراق اعلام کرده بودند که مذاکره اربیل و بغداد درباره مسائل مرزی و بازگشایی فرودگاهها به زودی آغاز میشود.
مقامات اربیل و بغداد پیش از این نیز با یکدیگر دیدار و درباره مسائل مختلف با یکدیگر مذاکره کرده بودند.
لغو تحریمهای بانکی اقلیم کردستان عراق
29 ماه ژانویه نمایندگان مجلس عراق رای به لغو تحریمهای بانکی اقلیم کردستان دادند.
از این پس قرار است بانک مرکزی عراق بر بانکها و مؤسسات مالی اقلیم کردستان نظارت داشته باشد و نمایندگان مجلس عراق نیز از اقلیم کردستان خواستار پایبندی به قوانین بانک مرکزی عراق شدند.