آموزش ۵.۵ میلیون سفیر سلامت خانوار در کشور

به گزارش گروه جامعه ،شهرام رفیعی فر گفت: همزمان با افزایش مرگ و میر ناشی از بیماری‌های غیرواگیر، نقش مردم در مراقبت از سلامت خود، خانواده و جامعه برای سالم زیستن و مدیریت بیماری ها، روز به روز در حال افزایش است به گونه‌ای که طبق برآوردها، ۶۵ تا ۸۵ درصد تمام مراقبت‌ها از جنس خودمراقبتی است.

به گفته وی، «خودمراقبتی» شامل اعمالی است اکتسابی، آگاهانه و هدفدار که مردم برای خود، فرزندان و خانواده شان انجام می‌دهند تا تندرست بمانند، از سلامت جسمی، روانی و اجتماعی خود حفاظت کنند، نیاز‌های جسمی، روانی و اجتماعی خود را برآورده سازند، از بیماری‌ها یا حوادث پیشگیری کنند، بیماری‌های مزمن را مدیریت کنند و نیز از سلامت شان بعد از بیماری حاد یا ترخیص از بیمارستان، حفاظت کنند.

وی با تاکید بر اینکه خودمراقبتی صحیح نیازمند برخورداری از سواد سلامت کافی است، گفت: این در حالی است که در بررسی انجام شده در خصوص سواد سلامت جمعیت بزرگسال کشور در سال ۹۳، از هر دو نفر جمعیت تحت پوشش مطالعه، یک نفر سواد سلامت محدود داشت که از پیامد‌های ناشی از کم سوادی افراد در حوزه سلامت، می‌توان به فقر مهارت خودمراقبتی، استفاده کمتر از خدمات پیشگیری، افزایش انتخاب‌های ناسالم، تأخیر در تشخیص بیماری، پایبندی کمتر به دستورالعمل‌های پزشکی، افزایش احتمال بستری شدن در بیمارستان، کاهش سلامت جسمی و روانی، افزایش مرگ و میر و افزایش هزینه‌های بهداشتی اشاره کرد.

رفیعی فر اظهار داشت: به منظور افزایش سواد سلامت ایرانیان و توانمندسازی آن‌ها برای خودمراقبتی، جذب و آموزش سفیران سلامت خانوار با شعار «سواد سلامت برای همه» از سال ۱۳۹۳ در قالب برنامه ملی خود مراقبتی به عنوان پنجمین برنامه تحول نظام سلامت در حوزه بهداشت آغاز شد.

وی گفت:: در این برنامه، به ازای هرخانوار تحت پوشش مراکز ارایه خدمات بهداشتی درمانی کشور، یک نفر به عنوان سفیر سلامت خانوار انتخاب شده و در دوره‌های آموزشی مربوطه شرکت می‌کند. در واقع، "سفیر سلامت خانوار" عضوی از اعضای هر خانواده است که حداقل ۸ کلاس سواد خواندن و نوشتن دارد و به صورت داوطلبانه، مسوولیت انتقال مطالب آموخته شده در حوزه سلامت و مراقبت فعال از سلامت خود، اعضای خانواده و جامعه را بر عهده می‌گیرد و امیدواریم تا نیمه دوم سال ۹۷ خودمراقبتی به سامانه الکترونیک یکپارچه سلامت متصل می‌شود تا تمامی اطلاعات سلامت خانواده خود را دریافت نموده و تبادل نماید.

مدیر کل دفتر آموزش و ارتقاء سلامت وزارت بهداشت افزود: برای این کار، مراکز ارایه خدمات بهداشتی درمانی کشور نسبت به فراخوان سفیران سلامت خانوار در بین خانوار‌های تحت پوشش اقدام کرده و با ثبت نام و جذب سفیران سلامت خانوار، مجموعه‌ای از راهنما‌های خودمراقبتی را در اختیار آنان قرار می‌دهند.

وی گفت::علاوه بر این، اعضای تیم سلامت با برگزاری دوره‌های آموزش فردی و گروهی ضمن مرور نکات مهم این راهنماها، به پرسش‌های سفیران سلامت خانوار پاسخ می‌دهند.

رفیعی فر اظهار داشت: با توجه به توسعه استفاده از موبایل در بین جمعیت عمومی کشور، به منظور تسهیل آموزش سفیران سلامت خانوار، "سامانه مدیریت آموزش تحت موبایل سفیران سلامت" نیز راه اندازی شده است که سفیران سلامت خانوار جذب شده و حتی سایر هم میهنان عزیز که مایلند سفیر سلامت باشند می‌توانند از طریق سایت "آوای سلامت" دفتر آموزش و ارتقای سلامت به نشانی «iec.behdasht.gov.ir» نسبت به نصب نرم افزار مذکور و شرکت در دوره‌های آموزش مجازی سفیران سلامت خانوار اقدام و گواهی طی دوره‌های مربوطه را دریافت نمایند.

وی افزود: راهنما‌های خودمراقبتی مورد استفاده در آموزش سفیران سلامت خانوار شامل راهنمای خودمراقبتی در ناخوشی‌های جزیی، راهنمای خطرسنجی سکته‌های قلبی، مغزی و سرطان و راهنمای سبک زندگی سالم است که اهم موضوعات مطرح شده در این راهنما‌ها شامل موضوعات بهداشت فردی، تغذیه سالم، فعالیت بدنی، کنترل وزن و تناسب اندام، سلامت روان، مهارت‌های زندگی، پیشگیری و کنترل دخانیات و مواد مخدر، بهداشت باروری، محیط کار سالم، پیشگیری از بیماری‌های واگیر و غیرواگیر، پیشگیری از حوادث و مدیریت بلایا، مشکلات شایع در سنین مختلف (نوزادی، کودکی، نوجوانی، میانسالی و بزرگسالی)، مشکلات شایع در دوران بارداری و خودمراقبتی در بارداری و شیردهی کودک است.

رفیعی فر گفت: بر اساس اطلاعات دریافتی از ۶۰ دانشگاه علوم پزشکی کشور تا پایان دی ماه سال ۱۳۹۶، تعداد ۵، ۵۹۹، ۰۷۹ نفر سفیر سلامت خانوار به ویژه در روستا‌ها و شهر‌های زیر پنجاه هزار نفر جذب شده و آموزش دیده اند، یعنی هم اکنون بیش از ۲۸ درصد خانوار‌های کشور، تحت پوشش این برنامه قرار گرفته اند و انتظار می‌رود تا پایان برنامه ششم توسعه، حداقل ۷۰ درصد خانوار‌های کشور دارای سفیر سلامت باشند. البته در کنار جذب و آموزش سفیران سلامت خانوار، توسعه آموزش همگانی سلامت با همکاری صدا و سیما، آموزش سلامت در مدارس و دانشگاه‌ها و توسعه محیط کار سالم و محله و شهر سالم نیز در دستور کار دفتر آموزش و ارتقای سلامت قرار گرفته است و اقدامات مفیدی نیز در این زمینه آغاز شده است.

وی در پایان اظهار داشت:امید است که با همکاری سفیران سلامت خانوار، شعار "سواد سلامت برای همه" تحقق یافته و گامی مهم برای توسعه پوشش همگانی سلامت و تحقق زندگی سالم سرشار از نشاط و امید در کشور برداشته شود.