مکانیزم‌های حقوق بشری بین المللی و کشور‌های غربی باید نگران کودکان یمن و میانمار باشند/جمهوری اسلامی ایران ساز و کار‌های ویژه حمایتی برای کودکان دارد/ بسیار جلوتر از اسناد بین المللی برای شناسایی حق حیات هستیم
غریب آبادی، معاون امور بین الملل ستاد حقوق بشر و دبیر کارگاه، در اولین روز کارگاه تخصصی دادرسی ویژه اطفال و نوجوانان گفت: ما یک کشور اسلامی هستیم و کرامت انسانی که یک اصل بسیار کلیدی است و در اسلام تاکید فراوانی بر آن شده است، طبیعتا برای تمامی اقشار صرفنظر از سن و جنس و نژاد و قومیت، قابل اعمال است.
معاون امور بین الملل ستاد حقوق بشر و دبیر کارگاه با بیان اینکه کودک نیز از کرامت انسانی و حقوق برابر به عنوان انسان نسبت به دیگران بهره‌مند است، افزود: وقتی می‌گوییم "طفل"، اینگونه نیست که حق کمتری نسبت به بزرگسالان دارند و حقوقی که در قوانین کشور‌ها برای این گروه از افراد مقرر می‌شود را نمی‌توان به دلیل سن آنها، محدود یا ممنوع کنیم.
وی گفت: طبیعتاً به دلیل اینکه کودکان، مانند زنان و معلولان، جزو اقشار آسیب پذیر هستند، نیاز به حمایت ویژه دارند. این گروه‌ها در ادبیات حقوق بشر بین المللی و ادبیات ملی کشور‌ها برجسته‌تر هستند و در عموم کشور‌ها برای بهره مندی آنها از حقوق خود، قوانین مختلف حمایتی وضع شده است.
غریب آبادی افزود: نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران، به تبع حساسیت‌های داخلی و بین المللی، از آنجا که منشعب از شرع اسلامی است، توجه زیادی به حقوق کودکان از جهات مختلف جسمی، روحی و اجتماعی مبذول شده است.
وی عنوان کرد: در جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشور اسلامی، نکته ویژه در باب کودکان، تربیت و پرورش این قشر است که به آن تأکید ویژه شده است و این موضوع وجه تمایز ما با سایر کشور‌های غربی به شمار می‌رود که ناشی از رویکرد‌های فرهنگی است.
معاون امور بین الملل ستاد حقوق بشر گفت: جمهوری اسلامی ایران با این رویکرد، اقدامات متفاوتی در حوزه حقوق کودکان و نظام حمایتی از آنان انجام داده است که البته ضرورت دارد این اقدامات تقویت نیز شوند.
غریب آبادی با بیان اینکه ایران از جایگاه مناسبی در زمینه اعمال حقوق کودکان برخوردار است، تصریح کرد: یک سال قبل جمهوری اسلامی ایران در ژنو گزارش اجرای تعهدات خود تحت کنوانسیون حقوق کودک را به کمیته حقوق کودک ارائه و از آن دفاع کرد.
وی ضمن انتقاد از برخی از کشور‌ها و مکانیزم‌های بین المللی حقوق بشری، گفت: این کشور‌ها و سازوکار‌ها وقتی در مورد وضعیت کودکان در ایران اظهار موضع یا گزارش منتشر می‌کنند، تمامی دستاورد‌ها در حوزه‌های مختلف حقوق کودک از جمله آموزش، بهداشت، نظام مراقبت‌های ویژه، مقابله با بهره کشی از کودکان، مقابله با کار غیرقانونی کودکان، مقابله با خشونت تبعیض علیه زنان، مقابله با سوءاستفاده از کودکان در حوزه مواد مخدر و... را نادیده می‌گیرند و صرفا بر مجازات سلب حیات تمرکز کرده و آن را برجسته می‌سازند. این در حالی است که در ایران این مجازات درباره افراد زیر ۱۸ سال عملا ناظر بر قصاص است و در قصاص هم سیاست ایران واضح است. در دین مبین اسلام، قصاص به عنوان یک حکم شرعی و اسلامی مورد تأکید قرار دارد و البته بر بخشش نیز تاکید شده است.
غریب آبادی با اشاره به اینکه قصاص یک حق شخصی است و سیاست دستگاه قضایی بر تلاش در جهت جلب رضایت اولیای دم استوار است که توفیقات زیادی نیز حاصل شده است، گفت: علاوه بر این قانون مجازات اسلامی جدید نیز برای صدور حکم چنین مجازاتی، دو شرط اساسی مطرح کرده است: ضرورت احراز رشد کمال عقل و احراز درک ماهیت عمل.
معاون امور بین الملل ستاد حقوق بشر ضمن توصیه به مکانیزم‌های حقوق بشری بین المللی و کشور‌های غربی گفت: این کشور‌ها باید بپذیرند ایران کشوری اسلامی است و ضمن پایبندی به تعهدات بین المللی خود، اصول و قوانین خاص خود را نیز دارد.
غریب آبادی متذکر شد: مکانیزم‌های حقوق بشری بین المللی و کشور‌های غربی باید نگران کودکان یمن و میانمار باشند که بیش ازده‌ها هزار یا در حال قربانی شدن هستند یا قربانی شدند. در حالی که زنان و کودکان در این کشور‌ها کشته شده یا می‌میرند، ابراز نگرانی از اجرای احکام اسلامی، به سخره گرفتن حقوق بشر است.
معاون امور بین الملل ستاد حقوق بشر تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران ساز و کار‌های ویژه حمایتی برای کودکان دارد، از جمله کمیته امداد امام خمینی (ره)، سازمان بهزیستی، مرجع ملی حقوق کودک که در وزارت دادگستری مستقر است، معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری که چهار ساز و کار ویژه‌ای هستند که در ایران برنامه‌های حمایتی ویژه‌ای دارند.
وی گفت: اما نکته قابل توجه که بسیاری از کشور‌ها قبول نکردند که همان ناشی از تفاوت‌های فرهنگی و دینی است، بحث حق حیات برای جنین است. اسلام برای جنین هم حق حیات قائل است. وقتی که در غرب در مکانیزم‌های بین المللی حقوق بشری صحبت از حق حیات می‌شود، فقط ناظر بر این است که فرد زنده باشد. در حالی که جنین هم روح دارد واگر زنده متولد شود، صاحب حق است و از این جهت، ما بسیار جلوتر از اسناد بین المللی برای شناسایی حق حیات هستیم.
غریب آبادی با اشاره به اینکه در حوزه پیشگیری از خشونت و تبعیض قوانین متعدد داریم، گفت: به عنوان گام مهم و جدید، می‌توان به لایحه حمایت از حقوق اطفال و نوجوانان اشاره کرد که در کمیسیون قضایی مجلس نهایی شده و به زودی در صحن مجلس مطرح شود که قانون جامع و گام بزرگی در جهت حقوق اطفال و نوجوانان است.
معاون امور بین الملل ستاد حقوق بشر همچنین گفت: کارگاه تخصصی دادرسی ویژه نوجوانان و اطفال که طی این چند روز برگزار می‌شود، در واقع هم اندیشی و تبادل نظر است.
وی در پایان با اشاره به اینکه در این کارگاه تخصصی سه روزه قضات شاغل در دادرسی ویژه اطفال و نوجوانان محاکم و دادسرا‌های ۸ استان حضور دارند، خاطر نشان کرد: همکاران قضایی تهران، اصفهان، فارس، سمنان، کرمان، سیستان و بلوچستان، البرز و بوشهر در این مرحله به تبادل نظر خواهند پرداخت و تلاش می‌کنیم در مراحل بعدی از این نشست تخصصی، برای استان‌های دیگر نیر برنامه ریزی شده و نشست تخصصی نیز برای مسوولین کانون‌های اصلاح و تربیت و پلیس اطفال و مددکاران و مشاوران برگزار گردد.