بررسی طرحی در مجلس برای الزام دولت به تخصیص منظم بودجه دفاعی

گروه سیاسی _ محمد حسین چخماقی: «اولویت تخصیص بودجه به دستگاه‌ها و سازمان‌های مختلف از سوی دولت» موضوعی است که اهمیت آن هم اندازه و حتی بیشتر از اعلام بودجه دستگاه‌ها در ابتدای سال است. چه بسا بودجه‌های بالایی برای یک دستگاه در نظر گرفته شود اما به دلیل تخصیص‌های دیرهنگام و بدموقع، کارایی مدنظر را از دست بدهد و به اصلاح فرصت‌سوزی کند و چه بسا بودجه‌های پایینی که با تخصیص‌های به موقع، تمام خواسته‌ها و نیازهای مالی آن دستگاه یا سازمان را برطرف کند.

در این میان، «نیروهای مسلح» و «دستگاه‌های نظامی» به سبب اهمیت فعالیت‌هایشان که با امنیت مردم رابطه‌ای مستقیم دارد، از جمله ارگان‌هایی هستند که در قریب به اتفاق کشورهای جهان، در زمره گروه‌های نخست تخصیص بودجه قرار می‌گیرند. .

انتقاد سرلشکر باقری
ششم آذر ماه سال 1395 بود که سردار سرلشکر «محمد باقری» رئیس ستادکل نیروهای مسلح در همایش گردهمایی فرماندهان مناطق دریایی که در ستاد نداجا برگزار شد، گفته بود: «علی‌رغم اینکه بیش از نیمی از سال گذشته، اما پولی که دولت داده 20 درصد برنامه‌های امسال نیروهای مسلح است».

دولت در سال 1395، طی 252 روزی که از آغاز سال گذشته بود، تنها یک پنجم بودجه مصوب نیروهای مسلح را تخصیص داده بود و باید مابقی این بودجه را ظرف 113 روز باقی‌مانده از سال تخصیص می‌داد. موضوعی که با توجه به اقدامات گسترده بخش‌های مختلف نظامی و همچنین اوج‌گیری درگیری‌ها در سوریه و عراق، اگر در آن مقطع زمانی به نحو صحیحی از سوی ستاد کل نیروهای مسلح مدیریت نمی‌شد می‌توانست برای در مراحل بعدی مشکلات زیادی را ایجاد کند.

علاوه بر انتقاد سال گذشته سرلشکر باقری از عدم تخصیص به‌موقع اعتبارات و بودجه نیروهای مسلح که در یک تریبون عمومی مطرح شد، خبرهای رسیده، حاکی از آن است که امسال (1396) نیز در مواقعی بودجه نیروهای مسلح در هنگام خودش پرداخت نشده است.

معاون حقوقی و امور مجلس وزیر دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح
سردار رضا طلایی‌نیک در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سیاسی ، با بیان اینکه تخصیص اعتبارات حوزه دفاعی در سال ۱۳۹۶ در برخی موارد خوب بود و گاهی هم به هنگام نبود، اظهار کرد: به نظر می‌رسد باید در قانون بودجه، موارد اولویت‌دار در متن قانون به گونه‌ای مصوب شوند که به صورت یک دوازدهم تخصیص داده شوند.

وی افزود: به عنوان مثال، زمانیکه پرداخت هزینه بیمه درمانی با تاخیر مواجه می‌شود، شرکت‌های بیمه‌ای طرف قرارداد باید جرایمی را پرداخت کنند که این جریمه، هزینه دولت و سازمان‌های بیمه‌ای از جمله «سازمان بیمه خدمات نیرو‌های مسلح» را بالا می‌برد.

معاون حقوقی و امور مجلس وزیر دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح ادامه داد: سازمان خدمات بیمه نیرو‌های مسلح در اینگونه شرایط که به علت تاخیر در تخصیص اعتبارات ایجاد می‌شود، طبق قانون مجبور به پرداخت جرایمی به طرف‌های قرارداد می‌شود که این امر، هزینه‌ها را نیز بالا می‌برد.

سردار طلایی‌نیک خاطرنشان کرد: این روز‌ها طرح پیشنهادی در مجلس شورای اسلامی مطرح است تا در موارد اینچنینی که عدم تخصیص اعتبارات در زمان مقرر، ممکن است آسیب‌هایی را ایجاد کند، دولت ملزم شود تخصیص‌ها را به صورت منظم یک ماه و سه ماهه انجام دهد.

معاون پارلمانی سپاه
محمدصالح جوکار در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سیاسی ، اظهار کرد: امیدواریم نماینده‌های مجلس شورای اسلامی با روشن‌بینی خاص و دید شفافی که دارند و همچنین با بهره‌گیری از نظرات کمیسیون‌های تخصصی، آن نکاتی را که در لایحه بودجه ۹۷ دیده نشده است، مد نظر قرار دهند.

معاون پارلمانی سپاه با بیان اینکه همچون همه دستگاه‌های کشور، بودجه نیرو‌های مسلح نیز باید در زمان خودش به آن‌ها داده شود، گفت: اگر قرار باشد بخشی از بودجه در زمان خودش تخصیص پیدا نکند، مطمئنا از اهداف دفاعی کشور در برنامه ششم توسعه دور خواهیم ماند.

نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس
کمال دهقانی فیروزآبادی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سیاسی ، با بیان اینکه دولت متناسب با بودجه باید درآمد کسب کند و متناسب با این کسب درآمد، نقدینگی را برای هزینه‌کرد تخصیص دهد، اظهار کرد: با توجه به اینکه دولت باید تخصیص بودجه به دستگاه‌ها و سازمان‌های مختلف را مدیریت کند، طبیعتا برخی دستگاه‌ها در اولویت تخصیص بودجه قرار می‌گیرند و برخی دستگاه‌ها در این اولویت قرار نمی‌گیرند.

وی با بیان اینکه مشکلی که در سال ۹۵ در تخصیص بودجه نیرو‌های مسلح پیش آمد، به سبب برخی مشکلات تکنیکال و فنی بود، افزود: جهت افزایش بنیه دفاعی کشور که در شرایط کنونی امری حساس و لازم است، تخصیص بودجه‌هایی که برای دستگاه‌های امنیتی و نظامی درنظر گرفته می‌شود، باید در اولویت دولت باشد.

نائب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس همچنین با بیان اینکه مشخصا در برنامه ششم توسعه تاکید شده است که باید در زمینه «تقویت بنیه دفاعی کشور» و «ارتقای معیشت کارکنان نیرو‌های مسلح»، ۵ واحد بودجه در نظر گرفته شود، عنوان کرد: ما در مجلس و کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارحی اهتمام داریم که این مورد در بودجه سال آینده رعایت شود.

دهقانی فیروزآبادی یادآور شد: وزیر دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح به همراه نمایندگان ارتش و سپاه و مسئولان امنیتی و نظامی، در جلسات بررسی تخصصی بودجه ۹۷ شرکت می‌کنند و قطعا نقطه نظرات آن‌ها در کمیسیون تلفیق لحاظ می‌شود.

با توجه به «شرایط پیچیده منطقه غرب آسیا»، «ادامه حضور قدرت‌های فرامنطقه‌ای در آب‌های جنوبی کشورمان» و همچنین «برنامه‌ریزی تولید سلاح‌ها و تجهیزات پیشرفته توسط نیروهای مسلح»، به نظر می‌رسد که تخصیص قطره‌چکانی بودجه بخش دفاعی کشور امر مناسبی نبوده و باید در اولویت امور مالی دولت دوازدهم در سال دوم فعالیتش قرار بگیرد.