بودجه ۹۷ به بهارستان رسید/ چگونگی چکش‌کاری دخل و خرج یکساله کشور
آنطور که بهروز نعمتی سخنگوی هیئت رئیسه مجلس به خبرنگار میزان گفته است، طبق سنوات گذشته رئیس‌جمهور برای ارائه لایحه بودجه در مجلس حاضر می‌شود.
بررسی لایحه بودجه سال ۱۳۹۷، از روز یکشنبه ۵ آذر در دستور کار هیئت دولت قرار گرفت و دولتمردان سرانجام پس از برگزاری یازده جلسه فوق‌العاده در جلسه روز چهارشنبه ۱۵ آذر، به ریاست روحانی تصویب لایحه بودجه سال ۱۳۹۷ کل کشور را به اتمام رساندند.
ویژگی متمایز بودجه سال ۱۳۹۷
محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت و رئیس سازمان برنامه و بودجه، در مدت اخیر طی سخنرانی‌ها و نشست‌های خبری خود، بر عملکردی و رقابتی بودن بودجه سال آتی تاکید کرده است.
نوبخت روز دوشنبه ۲۲ آبان در صحن علنی مجلس گفت که «لایحه بودجه سال ۹۷ براساس نظام بودجه ریزی بر مبنای عملکرد بوده و بودجه دستگاه‌ها براساس قیمت تمام شده به آن‌ها اختصاص می‌یابد».
قیمت نفت، نرخ تورم و پیش‌بینی رشد اقتصادی در بودجه ۱۳۹۷
قیمت نفت در بودجه ۹۷، پنجاه دلار در نظر گرفته‌شده است. همچنین پیش‌بینی بودجه برای سه‌ماهه اول سال ۹۷، رشد اقتصادی ۷ درصدی بدون احتساب نفت است. علاوه بر این، در این بودجه، تورم تک‌رقمی و ۹ درصدی پیش‌بینی شده است.
آنطور که رئیس سازمان برنامه و بودجه گفته است، دولت در نظر دارد در بودجه سال ۹۷ از منابع مختلف حدود ۱۱۰ هزار میلیارد تومان برای طرح‌های عمرانی سرمایه‌گذاری کند.
اما از امروز که لایحه بودجه ۹۷ در اختیار مجلس قرار گرفته است، نمایندگان و کمیسیون‌های مجلس برای تصویب نهایی و ارسال مصوبه بودجه به شورای نگهبان چیزی در حدود دو ماه فرصت دارند.
مدت ده روزه نمایندگان برای اعلام نظر بودجه‌ای
مطابق بند یک ماده ۱۸۶ قانون آیین نامه داخلی مجلس، نمایندگان از زمان چاپ و توزیع لایحه بودجه سالانه کل کشور و پیوستها و سوابق آن تا مدت ده روز مىتوانند پیشنهادهاى خود را به کمیسیون‌هاى تخصصى مجلس تقدیم نمایند.
بند دو ماده مزبور تاکید دارد که کمیسیون‌هاى تخصصى موظفند حداکثر تا پانزده روز پس از چاپ و توزیع لایحه بودجه، گزارش خود را به کمیسیون تلفیق تقدیم نمایند.
کمیسیون تلفیق
کمیسیون تلفیق به منظور تنظیم اصول و مفاد برنامه‌هاى توسعه و لوایح بودجه کل کشور و ایجاد هماهنگى بین کمیسیون‌هاى تخصصى مجلس شوراى اسلامى، پس از تقدیم لایحه مربوط توسط دولت به مجلس، تشکیل می‌شود که اعضای آن عبارت است از: ۹ عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات و سه نفراز کمیسیون‌هاى تخصصی.
مأموریت کمیسیون تلفیق تا تصویب نهایى قانون لایحه بودجه سالانه کل کشور ادامه مىیابد و جلسات این کمیسیون با حضور اکثریت مطلق اعضاء رسمی است.
مطابق بند ۳ ماده ۱۸۶ آیین‌نامه داخلی مجلس، کمیسیون تلفیق موظف است حداکثر ظرف پانزده روز پس از پایان مهلت گزارش کمیسیون‌های تخصصی، ضمن رسیدگى به گزارش کمیسیون‌هاى تخصصى گزارش نهایى خود را تنظیم و به صحن علنی مجلس تقدیم کند. البته مهلت رسیدگی کمیسیون تلفیق حداکثر تا پانزده روز با موافقت هیئت رئیسه مجلس قابل تمدید است.
در جلسه علنى مجلس، پس از رسیدگى به کلیات بودجه و تصویب آن، به پیشنهادهاى مربوط به درآمد‌ها و سایر منابع تأمین اعتبار بودجه عمومى دولت رسیدگى و سقف آن به تصویب خواهد رسید. پس از آن پیشنهادهاى مربوط به تبصرهها و ردیف‌ها رسیدگى مىشود.
جلسات بلاانقطاع بودجه‌ای
ماده ۱۸۷ قانون آیین نامه داخلی مجلس تصریح دارد که جلسات مجلس برای رسیدگی به بودجه سالانه باید بلاانقطاع در کلیه ایام هفته غیر از جمعه و تعطیلات رسمى، حداقل روزى چهار ساعت منعقد شود و تا موقعى که شور و مذاکره پایان نیافته و رأى مجلس أخذ نشده است از دستور خارج نمىشود و هیچ لایحه یا طرح دیگر نمىتواند مطرح باشد مگر لایحه یک یا چند دوازدهم بودجه در صورت ضرورت.
البته در تبصره ماده مزبور اشاره شده که اگر مطالب فورى و فوتى اعم از طرح‌ها و لوایح دو فوریتى و ... پیش آید که به تشخیص مجلس تأخیر آن موجب زیان جبران ناپذیرى باشد، در این صورت براى طرح و تصویب آن زمان مشخصى معین مىشود.
لایحه بودجه سال ۱۳۹۷ کل کشور، اولین لایحه بودجه دولت دوازدهم است. البته این تیم در دولت یازدهم نیز چهار بار به مجلس لایحه بودجه ارسال کردند که سه لایحه به وقع و یک لایحه به دلیل انتظار برجامی با تاخیر روانه مجلس شد.
بنابراین باید منتظر ماند و دید که پس از تقدیم لایحه بودجه سال ۱۳۹۷ کل کشور توسط رئیس جمهور به مجلس شورای اسلامی و نطق نمایندگان موافق و مخالف، آیا کلیات آن به تصویب خواهد رسید؟ البته تصویب کلیات چهار لایحه بودجه قبلی پیشی بینی را آسان می کند.