شرایط درخواست تامین خواسته چیست ؟
طبق ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی خواهان میتواند در موارد زیر از دادگاه درخواست تامین خواسته کند و دادگاه مکلف به قبول آن است:
۱) اگر دعوا مستند به سند رسمی باشد دادگاه مکلف است در صورت احراز شرایط مقرر به درخواست خواهان بدون گرفتن تامین از وی نسبت به صدور قرار تامین خواسته اقدام کند.
۲) خواسته در معرض تضییع یا تفریط باشد (بند ب ماده ۱۰۹ قانون آئین دادرسی مدنی)
ماده ۹۵۲ قانون آئین دادرسی مدنی: تفریط عبارت از ترک عملی که به موجب قرارداد یا متعارف برای حفظ مال غیرلازم است.
۳) اسناد تجاری واخواست شده که به موجب قانون دادگاه مکلف به قبول درخواست تامین باشد مثل برات –سفته – چک
به موجب ماده ۲۹۲ قانون تجارت پس از اقامه دعوا محکمه مکلف است به مجرد تقاضای دارنده براتی که به علت عدم تأدیه اعتراض شده است معادل وجه برات را از اموال مدعی علیه به عنوان تامین توقیف کند.
با توجه به بند (د) ماده ۱۰۸ قانون آئین دادرسی مدنی تامین خواسته در صورتی انجام میشود که خواهان خسارتی را که ممکن است به طرف مقابل وارد آید نقداً به صندوق دادگستری بپردازد.
زمان درخواست تامین خواسته:
۱) قبل از تقدیم دادخواست
۲) ضمن تقدیم دادخواست
۳) در جریان دادرسی تا وقتی که حکم قطعی صادر نشده است
شرایط صدور تامین خواسته:
۱) خواسته باید قطعی باشد یعنی حق مورد ادعای متقاضی باید قطعیت داشته و قابل مطالبه باشد و تحقق وجود آن موقوف به وقوع یا عدم وقوع حادثهای در آینده نباشد.
۲) میزان خواسته باید معلوم یا عین معین باشد مالی باشد که مستقیماً قابل ارزیابی به پول باشد.
۳) صدور قرار تامین به درخواست خواهان یا نماینده او نیاز دارد پس درخواست کننده باید نفع، سمت و اهلیت قانونی داشته باشد.
قرار تامین تجدید نظر نمیباشد، ولی قابل اعتراض در همان دادگاه میباشد.
موارد تقاضای تامین از سوی خوانده:
۱) در مورد خسارت ناشی از هزینه دادرسی
۲) در مورد خسارت ناشی از حق وکالت
شرایط تبدیل تامین:
مقصود آن است که دادگاه در عوض مالی که میخواهد توقیف کند و یا قبلاً توقیف کرده است مال دیگری را توقیف کند تبدیل تامین را خوانده به عللی مانند نیاز شخصی یا حفظ شئونات خود درخواست میکند این تقاضا را خواهان نیز میتواند بکند.
آثار قرار تامین خواسته:
۱) در مورد خواهان: که در مقابل سایر طلبکاران حق تقدم برای خواهان ایجاد میشود و مال از تضییع مصون میماند.
۲) در مورد خوانده: هرگونه نقل و انتقال نسبت به عین – اعم از منقول یا غیرمنقول ممنوع است این اثر حتمی است، ولی اثر احتمالی آن استحقاق خوانده برای مطالبه خسارت ناشی از اجرای قرار تامین خواسته میباشد.
۳) در مورد ثالث شخص ثالث که مال مورد درخواست تامین نزد او میباشد حق انتقال و تهاتر آن مال را ندارد.
موارد مرتفع شدن قرار تامین خواسته:
۱) در صورت صدور حکم قطعی علیه خواهان یا استرداد دعوا یا استرداد دادخواست از سوی خواهان.
۲) در صورت از بین رفتن موجباتی که به خاطر آنها درخواست تامین شده است.
۳) در صورتی که خواهان تا ۱۰ روز از تاریخ صدور قرار تامین خواسته نسبت به اصل دعوا دادخواست ندهد.
ظرف مدت ۱۰ روز این قرار قابل اعتراض است رسیدگی به قرار فوری و خارج از نوبت است.
درخواست تامین از سوی دادگاهی صورت میگیرد که صلاحیت رسیدگی به دعوای اصلی را دارد قرار تامین قابل تجدید نظر نمیباشد، ولی قابل اعتراض در همان دادگاه میباشد مطالبه خسارت خوانده بدون هزینه دادرسی و بدون تشریفات است.
میزان خسارت را دادگاه تعیین میکند از محصول املاک و باغها به مقدار دوسوم سهم خوانده در صورت تامین خواسته توقیف میشود.
ماده ۷۴ قانون آئین دادرسی کیفری: شاکی میتواند تامین ضرر و زیان خود را از دادگاه تقاضا کند در صورتی که تقاضای شاکی مبتنی بر دلایل قابل قبول باشد دادگاه قرار تامین خواسته را صادر میکند این قرار قطعی و غیرقابل اعتراض است.
ماده ۷۵ قانون آئین دادرسی مدنی کیفری: در صورتی که خواسته شاکی عین معینی نبوده و یا عین معین بوده لکن توقیف آن ممکن نمیباشد دادگاه معادل مبلغ ضرور و زیان شاکی از سایر اموال و دارایی متهم توقیف میکند و اگر تقاضای تبدیل توقیف اموال متهم به ضامن بشود دادگاه طبق مقررات آیین دادرسی مدنی عمل میکند.
قرار تامین به محض ابلاغ به موقع اجرا گذاشته میشود.